بنظر شما تفاوت در مدل های ذهنی افراد، در چیست؟
در درس قبل به چگونگی شکل گیری الگو ها و مدل های ذهنی پرداختیم.
برای واضح تر شدن تاثیر مدل ذهنی در زندگی، در این درس از داستان فیل در تاریکی استفاده خواهیم کرد. این داستان در حوضه های بسیار مختلف و توسط افراد زیادی مورد استفاده قرارگرفته که نشان دهنده ی اهمیت و میزان سودمندی اش می باشد.
داستان فیل در تاریکی را می توان در فرهنگ های مختلف به شکل های کمی متفاوت یافت. ریشه ی داستان به هند و اختلافات مذهبی افراد بازمی گردد.
مولانا این داستان را به زیبایی در شعری در دفتر سوم مثنوی معنوی گنجانده است.
داستان از این قرار است که فیلی در اتاقی تاریک قرار داشت. و مردم برای بررسی فیل به اتاق می رفتند اما هیچ کدام از آن ها پیش از آن فیلی ندیده بود
پیل اندر خانه تاریک بود عرضه را آورده بودندش هنود
از برای دیدنش مردم بسی اندر آن ظلمت همی شد هر کسی
از آنجایی که نوری وجود نداشت افراد برای شناسایی فیل فقط به آن دست می کشیدند و هر کس بخشی از فیل را لمس می کرد و برداشتی از تجربه ی خود را با دیگران به اشتراک می گذاشت.
اما از آنجایی که افراد اعضای متفاوتی از فیل را لمس کرده بودند تعریف متفاوتی از آن داشتند و بر سر آن با هم به مباحثه جدال می پرداختند. یکی میگفت این چون ناودان است و دیگری آن را به شکل باد بزن می دید.
از نظرگه گفتشان شد مختلف آن یکی دالش لقب داد این الف
اما حق با کدامشان بود؟ همه یا هیچ کدام؟ همه شان واقعا بخشی از فیل را لمس کرده بوند و فهمی حاصل کردند و این تجربه ای واقعی بود. اما از طرفی هیچ کدامشان تصویر کاملی از این موجود نداشتند و بر سر ماهیت آن با هم جدال می کردند.
این داستان کوتاه به روشنی نتایج مخرب تفاوت مدل های ذهنی افراد و آگاهی نداشتن آن ها از چVاییِ این تفاوت را نشان می دهد.
هرچند این داستان سعی بر تاکید به یگانگی حقیقت دارد و این که مذاهب و فرق مختلف را همگی مانند افرادی می داند که دستی بر فیل حقیقت می کشند و بر سر همان اختلاف از حقیقت با هم می جنگند غافل از اینکه همگی بدنبال فهم موجودی واحد هستند. اما کاربرد آن در زندگی روزمره و کسب و کار را می توان براحتی دید.
بسیاری از سو تفاهمات، جدال ها و نزاع ها در زندگی افراد ناشی از این تفاوت در فهم جهان است. آگاهی و فهم از مدل های ذهنی خودمان و دیگران و ریشه های شکل گیری آن ها کمک زیادی به ما در کاهش و سامان دادن به این جدال ها می کند. این که بدانیم همگی در اتاقی تاریک به دنبال شناخت فیل واحدی هستیم، جهان بینی متفاوتی به ما خواهد داد که در آن امکان بروز اتحاد و همکاری بین افراد بیشتر خواهد شد.
تمرین
بر اساس درس های مدل ذهنی ما دنیا را و هرآنچه که با حواس پنجگانه حس می کنیم از طریق مدل های ذهنی مان برای خود تفسیر می کنیم. بر همین اساس احتمالا فهم شما ممکن است از مطالب این درس با دوستانتان کمی متفاوت بوده باشد و از منظر های متفاوتی متن را بررسی کرده باشید.
برای اینکه فهم بهتری از درس مدل ذهنی داشته باشیم و شاید بد نباشد آنچه تا اکنون از این 4 درس درباره ی مدل، الگو ها و مدل های ذهنی فهمیده اید را با دوستانتان در توانا به اشتراک بگذارید و نظرات آن ها را نیز بخوانید.
سعی کنید در نظرات خود از مثال های دیگری که از مدل ذهنی و نتایج تفاوت مدل های ذهنی افراد به ذهنتان می رسد و در زندگی تجربه کرده اید استفاده کنید تا هم خودتان این مفهوم را در زندگی روزمره تان بهتر ببینید و هم به دوستانتان در افزایش فهمشان از مدل های ذهنی کمک کنید.
