در این مقاله به انتخاب مناسب یا بهترین انتخاب می پردازیم.
انتخاب مناسب یا بهترین انتخاب
پیش از آنکه هر تصمیمی بگیرید، باید انتخاب کنید که چه هدفی از آن دارید:
انتخاب مناسب یا بهترین انتخاب – انتخاب بهترین گزینه ی ممکن، یا انتخاب گزینه ای که به اندازه ی کافی خوب است و نیازهایتان را برآورده می کند.
اگر به دنبال بهترین گزینه ی ممکن هستید، شوارتز شما را یک مَکسیمایزِر (Maximizer) می داند.
Maximize به معنای بیشینه کردن است. به عبارت دیگر یک مکسیمایزر علاقه دارد تا کیفیت انتخابش را به بالاترین حد ممکن برساند.
افرادی که برای یک خرید ساده تمام فروشگاه های یک مرکز خرید را زیر و رو می کنند، و حتی پس از خرید نیز دست از مقایسه ی قیمت ها برنمیدارند احتمالا از این سبک تصمیم گیری استفاده می کنند. برای یک مکسیمایزر بررسی تمام گزینه های ممکن پیش از انتخاب یک امر ضروری است.
در مقابل مکسیمایزرها، سَتیزفایسِر ها (Satisficers) قرار دارند.
واژه ی Satisfice برای اولین بار توسط Herbert Simon در حوزه ی اقتصاد رفتاری مورد استفاده قرار گرفت. این واژه ترکیبی از واژه های satisfy به معنای رضایت و suffice به معنای کافی بودن است.
ستیزفایسر ها برای انتخاب هایشان معیار ها و استاندارهایی دارند و هنگامی که به گزینه ای برمی خورند که این استاندارد ها را داشته باشد، تصمیمشان قطعی می شود. ستیزفایسرها بعد از انتخاب کردن دیگر با گزینه های دیگر کاری ندارند. همینکه یک گزینه همه ی نیازهایشان را به اندازه قابل قبولی برآورده کند آن گزینه، یک گزینه ی عالی است.
البته مکسیمایزر مطلق وجود ندارد. درواقع کسی نمیتواند برای خرید یک جفت کفش واقعا تمام کفش ها را در تمام فروشگاه ها بررسی کند. بررسی تمام گزینه ها در واقع ایده آلی است که مکسیمایزر ها برای خود متصور اند.
از این رو همیشه گزینه هایی باقی می ماند که مکسیمایزر ها زمان برای بررسی یا دسترسی به آن را نداشته اند. همین جاست که نارضایتی آن ها از انتخابشان شروع می شود. آنها شروع می کنند به فکر کردن راجع به انتخاب های ممکنِ دیگر و اینکه ممکن بود بتوانند گزینه ی بهتری را پیدا کنند. شوارتز معتقد است این سبک تصمیم گیری منبع نارضایتی از نتیجه ی انتخاب های افراد است.
انتخاب مناسب یا بهترین انتخاب – در دنیایی که تنوع گزینه ها روز به روز بیشتر می شود و انسان با انتخاب های بسیار متنوع روبرو است، پیدا کردن بهترین گزینه کار آسانی نیست. از انتخاب انواع مواد غذایی و لباس گرفته تا انتخاب رشته ی دانشگاهی، انتخاب شغل، انتخاب همسر، مکسیمایزر ها همواره با چالش فراوان روبرو هستند.
شاید به نظر برسد ستیزفایسر ها به انتخاب های متوسط یا معمولی تن می دهند. اما در واقع این طور نیست. آنها نیز برای خود استاندارد هایی دارند. به عبارت دیگر می توان گفت ستیزفایسر ها به دنبال یک گزینه ی عالی هستند ، اما مکسیمایزر ها به دنبال عالی ترین گزینه.
شوارتز بعد از مطالعات فراوان در این زمینه، در 6 مورد مکسیمایزر ها و ستیزفایسر ها را مقایسه می کند.
1- مکسیمایزر ها، هم قبل و هم بعد از انتخابشان، بیشتر از ستیزفایسر ها، تمام گزینه ها را با هم مقایسه می کنند.
2- تصمیم گیری برای مکسیمایزرها زمان بیشتری می گیرد.
3- مکسیمایزرها زمان بیشتری صرف مقایسه ی انتخاب خودشان با انتخاب دیگران می کنند.
4- احتمال پشیمانی مکسیمایزر ها از انتخابشان بسیار بیشتر است.
5- مکسیمایزرها بعد از انتخاب، زمان زیادی صرف بررسی گزینه های فرضی و خیالی می کنند.
6- مکسیمایزر ها نسبت به ستیزفایسر ها احساس رضایت کمتری نسبت به نتیجه ی انتخابشان دارند.
پرسشنامه
شوارتز پرسشنامه ای طراحی کرده که سبک تصمیم گیری افراد را مشخص می کند. این پرسشنامه شامل 13 گزاره است که افراد باید میزان موافقت خود را با آن جمله ها بیان کنند. این 13 سوال را در زیر می آوریم تا پیش از ادامه ی بحث شما نیز از سبک تصمیم گیری خود را بررسی کنید.
به هرکدام از جمله های زیر از 1 تا 7 یک نمره بدهید. 1 کاملا مخالف ، 7 کاملا موافق
1- در هنگام تصمیم گیری سعی می کنم به تمام گزینه های ممکن فکر کنم، حتی گزینه هایی که در حال حاضر وجود ندارند.
2- صرف نظر از اینکه چقدر از شغل فعلی ام راضی هستم، همیشه به دنبال موقعیت های بهتر می گردم.
3- وقتی در حال گوش دادن به رادیو در ماشین هستم، حتی اگر نسبتا از برنامه ی درحال پخش راضی باشم باز هم چند بار کانال را عوض می کنم، شاید برنامه ی بهتری پیدا کنم.
4- موقع تلویزیون دیدن، حتی وقتی به دنبال یک برنامه مشخص هم باشم، اما چند شبکه ی دیگر را هم بررسی میکنم.
5- در انتخاب یک شریک عاطفی باید با افراد بسیاری در ارتباط باشم تا بهترین فرد ممکن را انتخاب کنم.
6- معمولا پیدا کردن یک هدیه برای یک دوست برایم کار دشواری است.
7- انتخاب کردن یک فیلم برای تماشا کردن خیلی برایم دشوار است چون همیشه به دنبال بهترین فیلم ممکن هستم.
8- موقع خرید لباس، پیدا کردن لباسی که واقعا دوستش داشته باشم برایم کار بسیار سختی است.
9- من علاقه ی زیادی به لیست هایی دارم که همه چیز را به ترتیب محبوبیت یا موفقیت مرتب می کنند ( لیست بهترین فیلم ها ، بهترین خواننده ها، بهترین کتاب ها و…)
10- نوشتن برایم کار سختی است، حتی برای نوشتن یک نامه یا پیام معمولی برای یک دوست وسواس زیادی در انتخاب کلمه ها دارم و پیش از ارسال چندین بار متن آن را عوض می کنم.
11- در همه ی زمینه ها من بالاترین استاندارد ها را برای خودم دارم .
12- هرگز حاضر نمیشوم دومین گزینه ی مطلوب را انتخاب کنم. همواره به دنبال بهترین هستم
13- اغلب رویا پردازی هایی راجع به زندگی آینده ام دارم که با سبک زندگی فعلی ام خیلی متفاوت است.
نمره ی بدست آمده طبعا عددی بین 13 و 91 است.
چندین هزار نفر به این سوالات پاسخ داده اند و نمره ی میانگین 50 بوده است. هرچه نمره ی بالاتری داشته باشید بیشتر ویژگی های مکسیمایزر را دارید و هر چه نمره ی کمتری داشته باشید ویژگی ستیزفایسرها را.
در این مقاله به انتخاب مناسب یا بهترین انتخاب پرداختیم. در درس آینده به مشکلاتی که مکسیمایزر ها در تصمیم گیری با آن مواجه اند بیشتر می پردازیم.
