یکی از مهمترین مهارتهای ارتباطی جهت برقراری ارتباط اثربخش، مهارت فن بیان و سخنوری است. اینکه برخی افراد در طول تاریخ ماندگار میشوند و از آنها بعنوان افرادی تاثیرگزار نام برده میشود به توانایی آنها در سخنوری و همچنین اقناع اندیشه های تعداد زیادی از مخاطبانشان باز میگردد. حتی افردی مثل هیتلر علیرغم داشتن عقاید بسیار افراطی، تنها به واسطه مهارت در این حوزه به موفقیتهای بزرگی دست پیدا کردند.
در واقع مباحث مربوط به نفوذ کلام و اقناع، دارای سابقه ای طولانی بوده و اکثر کارشناسان مبانی این مهارت را منتسب به ارسطو میدانند. در واقع محور اصلی در این مقاله یکی از مهمترین و البته قدیمی ترین مهارتهای ارتباطی است که توسط بشر بکار گرفته شده است. این مهارت مربوط به قشر خاصی نیست و در خصوص تمامی افراد و مشاغل کاربرد دارد.
[aparat id=”7rsSG”]
فن بیان و سخنوری به چه معناست؟
برای فن بیان و سخنوری تعاریف متعددی وجود دارد. در واقع اگر بخواهیم این واژه ها را به ساده ترین حالت ممکن معنا کنیم، متوانیم به این دو جمله سوالی اکتفا کنیم: چه بگوییم؟ و چگونه بگوییم؟
در ادامه به تفکیک در خصوص تعاریف و مبانی فن بیان و سخنوری خواهیم پرداخت.
تعریف فن بیان و مبانی آن
مهمترین تعریفی که میتوانیم برای فن بیان در نظر بگیریم این عبارت است: بیان یک محتوای ارزشمند با رعایت تکنیکهای صحیح کلامی. در واقع فن بیان خروجی افکار ماست که در کلام بروز میکند.
فن بیان آخرین مرحله سخنرانی و سخن گفتن میباشد که حاصل مدتهای طولانی تلاش و برنامه ریزی بوده و در نهایت منجر به توانایی سخن گفتن ما به شیوه ای بلیغ و روان میگردد.
[aparat id=”GbhTq”]
مبانی و الزامات فن بیان
برای کسب و همچنین تقویت این مهارت به ابزار و الزاماتی نیاز داریم که به تعدادی از مهمترین آنها میپردازیم:
تنفس صحیح
یکی از مهمترین مبانی فن بیان، چگونگی درست تنفس کردن میباشد که در مقالات بعدی بطور کامل به آن خواهیم پرداخت. در اینجا فقط به این نکته اکتفا میکنیم که روش تنفس صحیح در حوزه فن بیان همان روش تنفسی دیافراگمی میباشد.
کیفیت صدا
برخی گمان میکنند که صدای خوب ذاتی است و هیچکس نمیتواند صدای معمولی یا ضعیف خود را به صدایی تاثیرگزار تبدیل نماید. اما این طرز فکر کاملا اشتباه است و هر فردی میتواند با تکیه بر تکنیکها و تمریناتی خاص به صدایی جذاب و اثربخش دست پیدا کند.درمقالات بعدی به تمامی این تکنیکها و تمرینات اشاره خواهیم کرد. محکم، شمرده و البته رسا صحبت کردن مهمترین فاکتورهای یک صدای با کیفیت هستند.
تلفظ صحیح
برای اینکه بتوانیم حروف و واژه ها را بطور صحیح تلفظ کنیم باید اصول تنفس صحیح و تمرینات منظم صداسازی را جدی گرفته و در تقویت اندام گفتاری بخصوص عضلات زبان و لبها بکوشیم.
فراگیری تکنیکها
برخی از مهمترین تکنیکهایی که برای فن بیان ملزم به آموختن آنها هستیم عبارتند از :
فراز و فرود صدا
اگر در طول صحبت کردن از صدای مونوتن و یکنواخت استفاده کنیم، مخاطب و یا حداقل توجه کامل او را از دست خواهیم داد. پس حتما باید فراز و فرود صدا را جدی بگیریم تا توجه و کنجکاوی مخاطب را در اختیار بگیریم.
مکث در کلام
تصور کنید تمام کلام خود را بدون هیچ درنگ و مکثی با مخاطب در میان بگذارید. در اینصورت فرصت تجزیه و تحلیل را از طرف مقابل خود گرفته و باعث خواهید شد تا اصطلاحا او از شما جا بماند. بنابراین اگر مشتاق تقویت فن بیان خود هستید حتما انواع مکثها را بیاموزید.
[aparat id=”8zVDL”]
تمپ و آکسان گذاری
این دو تکنیک کاملا مجزا میزان شور و حرارات و همچنین نقطه گذاری شما روی مطالب حساس کلام را نمایش میدهند. حتما برای آموختن آنها وقت بگذارید.
بکارگیری لحن صحیح
لحن اشتباه، در ذهن مخاطب تصویری غلط ایجاد کرده و حسی نادرست را در وی بوجود می آورد. ممکن است هدف ما از بیان مطلبی مثبت و به نفع مخاطب باشد اما با بکارگیری لحنی نامناسب، حسی منفی را به وی منتقل کرده و از برقراری ارتباطی موثر و مثبت بازبمانیم.
در هر صورت این مهارت کاربردهای فراوانی دارد که برخی از آنها عبارتند از: توانایی سخنرانی در جمع؛ مشاغلی همچون گویندگی و مجری گری یا مشاوره و وکالت؛شرکت در جلسات مصاحبه، مذاکره یا معارفه؛ استیفای حق، بیان احساسات و بطور کلی برقراری هر گونه ارتباط موثر.
موضوع اساسی اینجاست که فن بیان هرگز به معنای خوش صدا بودن، پرحرفی و حاضر جوابی نیست و این ما نیستیم که مشخص میکنیم که صاحب این مهارت هستیم بلکه دیگران میتوانند درخصوص این موضوع درباره ما اظهار نظر کنند.
[aparat id=”JIChp”]
راههای تقویت فن بیان
برای تقویت این مهارت میبایست از طریق تمرین، تکرار و البته تمرکز واضح و شمرده سخن گفتن را برای خود بصورت بک عادت دراوریم، از طریق روشهای کاربردی اعتماد بنفس خود را بالا برده و آرامش خود را افزایش داده و کنترل استرس درونی خود را به دست بگیریم. توجه به روشهای صحیح تنفس و همچنین زبان بدن مناسب نیز از دیگر راهکارهای تقویت این مهارت ارزشمند اجتماعی است. برای مثال اکر ما بتوانیم به هنکام سخن گفتن، وضعیت بدن خود را در حالت بالا و بیرون قراردهیم یعنی سر خود را کاملا بالا گرفته و شانه های خود را صاف کنیم ، علاوه بر اینکه در نظر دیگران فردی مصمم و بااعتماد به نفس بالا شناخته خواهیم شد بلکه با این وضعیت میتوانیم از روشهای تنفسی عمیقتر بهره برده و همچنین بتوانیم استرس خود را کنترل کنیم.
سخنوری
توانایی یا در واقع همان مهارت چه گفتن در واقع به معنای توانایی سخن گفتن با تکیه بر اطلاعات کافی و کامل در زمان و مکان مناسب است به نحوی که بتوانیم منظور خود را به میزان قابل قبول به مخاطب خود منتقل کنیم. در واقع مهارت سخنوری بر خلاف فن بیان که چگونه گفتن را به ما می آموزد بر این نکته تاکید میکند که ما چه بگوییم.
6 مرحله اساسی سخنوری
برای اینکه بتوانیم به توانمندی لازم در سخنوری دست پیدا کنیم باید این شش مرحله را مد نظر قرار دهیم:
مهارت گوش کردن موثر
در واقع اولین مرحله از سخنوری به توانایی ما در خوب گوش کردن به سخنان دیگران بازمیگردد. از این طریق میتوانیم علاوه بر ایجاد حس مثبت و جلب اعتماد در مخاطب، به اطلاعات ارزشمندی دست پیدا کرده و سخنان خود را بر اساس نیازها و علایق طرف مقابل تنظیم کنیم.
قبل از سخن گفتن فکر کنیم
هرگز نمیتوانیم بدون فکر کردن از واژه های مناسب استفاده کرده و نظر مخاطب را جلب کنیم. تفکر لازمه انجام صحیح هر اقدامی است.
با مخاطب تماس چشمی داشته باشیم
شاید این مورد بی ارتباط با موضوع سخنوری بنظر برسد. ولی جالب اینجاست که ما میتوانیم با تکیه بر بعضی مهارتهای غیر کلامی از جمله تماس چشمی حس صمیمیت را در در مخاطب ایجاد کرده و از این طریق بتوانیم راحتتر او را متقاعد ساخته و حرفهای خود را در نظر او صحیح و باورپذیر جلوه دهیم.
بصورت شفاف و واضح صحبت کنیم
رمز سخنوری در واضح و قابل فهم صحبت کردن است. ما هرگز نمیتوانیم ارزشمندترین مطالب را بازبانی گنگ و غیر قابل فهم به مخاطب انتقال دهیم. بنابراین باید شفاف صحبت کردن را جدی بگیریم.
بجای استفاده از تکه کلامها به تسلط کلامی دست پیدا کنیم
اگر بتوانیم بر کلام خود مسلط شویم هرگز در طول صحبت دچار قطعی کلام یا اصطلاحا من من کردن نشده و در نظر مخاطب فردی توانمند و دارای اعتماد به نفس شناخته خواهیم شد. لازمه تسلط کلامی، مطالعه فراوان و تسلط بر موضوع مورد گفتگو میباشد. همیشه در ابتدا باید بدانیم که چه بگوییم بعد فکری برای چگونه گفتن خواهیم کرد.
شوخ طبعی و ظرافت را فراموش نکنیم
یک سخنور توانمند به مخاطب خود اهمیت میدهد و هرگز به گونه ای صحبت نمیکند که او دچار خستگی و بی حوصلگی شود. بنابراین حتما در کلام خود از طنز و شوخ طبعی البته از نوع محترمانه و فتخر آن استفاده کرده و رگ خواب مخاطب را بدست میگیرد. البته لازم است بدانیم که استفاده از طنز و شوخی مثل راه رفتن بر روی یک تار موست و هرگونه زیاده روی، بی تدبیری و سوء مدیریت، سخنران را به سقوطی وحشتناک دچارمیسازد.
برای تقویت سخنوری میبایست از مخاطب خود بازخورد گرفته و آنها را مورد تجزیه و تحلیل قراردهیم.
هدف از سخنوری افزایش اثربخشی ارتباطات شفاهی بوده و برخی از الزامات آن عبارتند از:
استعداد، علاقه و گرایش، آموزش، دانش و اطلاعات و البته تمرین مستمر.
یک سخنور حرفه ای، کمیت و کیفیت را توامان در نظر میگیرد، از مرتبط بودن مطالب مطمئن بوده و از روشهای صحیح و مناسب برای بیان عبارات خود استفاده میکند.
موانع سخنوری و فن بیان
برخی از مهمترین موانع در سخنوری و فن بیان عبارتند از:
استرس و اضطراب، عدم تسلط و نداشتن دانش و اطلاعات کافی، شرایط مکانی و زمانی از جمله تعداد حضار و یا اندازه محل برگزاری جلسه، جدی نگرفتن تمرینات ضروری و …
سخنوران و سخنرانان همواره نقش بی بدیلی در انقلابها و نشر تمدن و فرهنگها داشته اند و این موضوع بر هیچکس پوشیده نیست. اگر میخواهید وارد این حوزه شوید باید به اهمیت آن واقف بوده و بدانید که این مسیر بسیار دشوار و طاقت فرسا بوده وبرای موفقیت در آن باید به صبر، پشتکار و دانش کافی مجهز باشید در غیر اینصورت هرگز به اهدافی که در ذهن میپرورید دست نخواهید یافت.
مقالات مرتبط با این نوشتار :
این مقاله بصورت کلی به مبانی اصلی فن بیان اشاره میکنه و در آینده سعی میکنم راجع به تک تک این مبانی، توضیحات بیشتری در اختیارتون قرار بدم
فن بیان و سخنوری، دو مقوله نزدیک به هم هستند ولی لزوما به یک معنا نیستند. در این مقاله سعی شده تا با ارتباط این دو موضوع به هم و البته تفاوت هاشون بیشتر آشنا بشیم.
فن بیان مهم ترین مهارت ارتباطی است که به بیان می کنه چه بگوییم و چگونه بگوییم..و کامل تر بیان محتوای ارزشمند با رعایت تکنیک های صحیح کلامی👌👌👏
بله. البته به نظر من چه گفتن نسبت به چگونه گفتن در اولویته. ابتدا باید بدونیم چه میخواهیم بگوییم و بعد از اون ببینیم دانسته هامون رو چطور بیان کنیم که تاثیرگذارتر باشه.
درود بر نویسنده محترم عالی بود
سپاسگزارم از توجهتون جناب نجاریان عزیز. ممنون از اینکه برای آموزش خودتون زمان میزارین.
به نظر من چه گفتن از چگونه گفتن هم مهمتره. خیلی از افراد فن بیان خوبی دارن ولی حرفای خوبی برای زدن ندارن
دقیقا همینطوره و چقدر سکوت کردن میتونه انتخاب بهتری برای این افراد باشه.
دقیقا فن بیان و سخنوری دو اصل مهم هستند ، در مورد تمام مراحل مباحث انسانی و رفته رفته باید برای احقاق حق و پیشبرد اهداف دارای بیانی محکم و قوی بود که لازمه آن مطالعه بسیار و سواد کافی و نداشتن استرس و یا کنترل استرس هست
احسنت بر شما. عده ای گمان میکنند که در صورت مهارت در فن بیان، میتونن براحتی دیگران رو اقناع کنن و به اهداف خودشون دست پیدا کنن. ولی این کافی نیست. در صورتیکه اطلاعات در خصوص موضوع مورد بحث کافی نباشه، ممکنه در کوتاه مدت از طریق تکنیکهای فن بیان به موفقیتهای دست پیدا کنیم ولی این کامیابی ها دامن نخواهند بود.
دائمی نخواهند بود.
دقیقا همینطوره و چقدر سکوت کردن میتونه انتخاب بهتری برای این افراد باشه.
سلام . خیلی خوب بود . به نظر شما تن صدا و لهجه چقدر در فن بیان تاثیر داره ؟
تن صدای مناسب یعنی استفاده از صدای قاطع، محکم و رسا نشانه اعتماد به نفس سخنرانی. ضمن اینکه ما بعنوان سخنران موظفیم در اجتماعات بدون لهجه صحبت کنیم مگر در جمعهای محلی یا خودمونی.
بنظر من مهمترین نکات کلیدی رو توضیح دادین .عالی بود .ممنون
ممنونم. خوشحال میشم اگه سوالی در زمینه فن بیان و سخنوری داشته باشید پاسخگو باشم
بسیار عالی درمورد فن بیان توضیح دادین استاد آزادیان بزرگوار .به نظر من تمامی این موارد باید مدنظر یک سخنرانی حرفه ای قرار بگیرد .
سپاس از توجهتون استاد اصغری گرامی. بسیار موجب دلگرمیه که موضوع فن بیان و همچنین آداب معاشرت توسط اساتیدی مثل شما به کودکان آموزش داده میشه. این نوید آینده ای امیدوارکننده رو به ما میده.
بسیار مطالب ارزشمندی بود
خوشحالم که به موضوع فن بیان و سخنوری علاقمندید و مقاله مورد توجهتون واقع شده
من اطلاعات خوبی دارم ولی نمیتونم جذاب صحبت کنم. میشه راهنماییم کنید؟ فکر کنم نیاز به آموزش فن بیان دارم
راه حل پیچیده ای نداره دوست عزیز. مهمتر از داشتن اطلاعات کافی، اجرا کردن اونهاست. تا دانشتون رو تبدیل به عمل نکنین، هیچ اتفاقی براتون نمیفته. تا میتونید خودتون رو به چالش بکشید و در اجتماعات صحبت کنید. البته ابتدا باید تکنیکهای غلبه بر استرس رو بدونید دوست من.
میشه درباره آکسان گذاری توضیح بدین؟ ممنون از مقاله مفیدتون
آکسان گذاری یکی از تکنیکهای مهم فن بیان و به معنای تاکید بر عبارت یا کلمه ای خاص در دل جمله هست. معمولا یک سخنران حرفه ای برای پررنگ کردن یک کلمه کلیدی و مهم روی اون آکسان میزاره و اون رو با تاکید و شدت بیشتری بیان میکنه.
به نظر شما دوره های مجازی فن بیان، به اندازه دوره های حضوری تاثیرگذاره؟
هر چند دوره های مجازی فن بیان هم بسیار مفید هستن، ولی از اونجا که فن بیان، مهارتی کارگاهیه و نیاز به تمرینات گروهی داره، قطعا دوره های حضوری بسیار موثرتر هستن.
آیا میشه با گذروندن یه دوره 6ماهه فن بیان، تو این حوزه به استادی رسید؟ بعضی موسسات چنین ادعایی رو مطرح میکنن.
قطعا نمیشه در یک بازه کوتاه، به مهارت و استادی در فن بیان دست پیدا کنیم. اینکار نیازها به مدتهای طولانی مطالعه و البته تمرین و کسب تجربه نیاز داره. هنوز قرص یا آمپولی برای یادگیری فن بیان در کوتاه مدت، به بازار عرضه نشده دوست من.
چقدر جالب بود که در دو جمله چه بگوییم و چگونه بگوییم، فن بیان و سخنوری رو خلاصه کردید.
آیا هیچ کدوم از اینها بر دیگری مقدم هستن؟ چون بنظرم در عین حال که کسی که فن بیان خوبی داره می تونه صحبتهاش جذاب باشه ولی اینکه چی می گه هم خیلی مهمه.
مقاله مفیدی بود، ممنون از شما. البته که بعضی از مقوله ها مثل همین سخنوری فقط با خوندن مقاله و افزایش معلومات بدست نمیان و باید تمرین کرد و مواجه شد با اون شرایط
ممنون از شما که به یکی از مهمترین موضوعات در حوزه آموزش و تقویت فن بیان اشاره کردید.
صد در صد. این دو مقوله در کنار هم ارزش مندند. تا ندونی چی میخوای بگی، چگونه گفتن خیلی اهمیت نداره. باید هر دو مقوله رو همزمان تقویت کنیم.
ب.ظ
صد در صد. این دو مقوله در کنار هم ارزش مندند. تا ندونی چی میخوای بگی، چگونه گفتن خیلی اهمیت نداره. باید هر دو مقوله رو همزمان تقویت کنیم.
👍🏼🙏🏼
من تو کلاسای دوره اول فن بیان شرکت کردم و چقدر استفاده کردم از آموزشای خوبتون🙏🏼
ممنونم از شما. تمام اطلاعاتی که در دوره حضوری فرصت نشد تا بطور جامع توضیح بدم رو میتونید با مطالعه این مقالات، بدست بیارید دوست من.
مقاله عالی بود
سپاس از توجه شما دوست عزیز
مراحل فن بیان و سخنوری عالی بود
مخصوصا در نظر گرفتن مخاطب و اینکه به شکلی صحبت کنیم که قابل فهم برای مخاطب باشد
چه بگوییم و چگونه بگوییم….
دقیقا. باید این توانایی رو داشته باشیم که با هر کس به زبان خودش صحبت کنیم.
فقط میتونم بگم تو کلاسای فن بیان موسسه آوای سخن باید شرکت کنید تا اهمیت و مهم بود این مباحث رو از نزدیک لمس کنید با آمورش های آقای دکتر سهرابزاده و آقای استاد آزادیان😊من که این تجربه و افتخار نصیبم شد😍🙏🏼
ممنون از لطفتون. البته با توجه به کارگاه محور بودن دوره های فن بیان، قطعا شرکت در دوره های حضوری راندمان بسیار بالاتری داره.
منک عاشق کلاسای فن بیان شدم 😍😍واقعا نیاز همه ماست ب نظرم ک یه دوره ای شرکت کنیم😊
Thank you for sharing with us, I think this website truly stands out : D.
F*ckin’ remarkable things here. I’m very satisfied to see your post. Thank you so much and i’m looking forward to touch you. Will you kindly drop me a mail?
Wow, incredible blog layout! How long have you been blogging for? you made blogging look easy. The overall look of your site is excellent, as well as the content!
asbyld
arpcf1
kz07jn
1nd950
It’s a shame you don’t have a donate button! I’d without a doubt donate to this brilliant blog! I suppose for now i’ll settle for book-marking and adding your RSS feed to my Google account. I look forward to new updates and will talk about this blog with my Facebook group. Talk soon!
a7y39n
Hmm is anyone else experiencing problems with the pictures on this blog loading? I’m trying to find out if its a problem on my end or if it’s the blog. Any feedback would be greatly appreciated.
8643hj
bs89yt
Can I just say what a relief to find someone who actually knows what theyre talking about on the internet. You definitely know how to bring an issue to light and make it important. More people need to read this and understand this side of the story. I cant believe youre not more popular because you definitely have the gift.
I have read several good stuff here. Definitely worth bookmarking for revisiting. I wonder how much effort you put to create such a wonderful informative web site.
I have been surfing on-line greater than 3 hours today, but I never found any attention-grabbing article like yours. It is pretty worth sufficient for me. In my view, if all web owners and bloggers made good content as you did, the net will likely be much more useful than ever before. “When the heart speaks, the mind finds it indecent to object.” by Milan Kundera.
0rpkl0
fantastic submit, very informative. I ponder why the opposite experts of this sector do not realize this. You should continue your writing. I am sure, you’ve a huge readers’ base already!
c0ciq5
I like this site very much, Its a really nice berth to read and receive information. “It is impossible for a man to learn what he thinks he already knows.” by Epictetus.
Lottery Defeater Software? Lottery Defeater is a software application created to help people win lotteries
What Is Sugar Defender? Sugar Defender Drops is a powerful friend for people who want to control their blood sugar levels