راه های تقويت گوش دادن

راه های تقویت گوش دادن از اهمیت بالای برخوردار است. کدام مهارت ارتباطی را سراغ دارید که همزمان،هم اطلاعات شما را از طرف مقابل تان افزایـــش می دهد، هم نشانه احترام شما به وی باشد، هم موجب محبوبیت شما می شود، هم باعث شود مورد احترام دیگـــــران واقع شوید و بطورکلی شما را به تمامی اهدافتان در یک ارتباط اجتماعی برساند؟ درست حدس زدید، گـــوش دادن فعال و موثر. به نظر اکثر کارشناسان، گوش دادن فعال، مهم ترین مهارت اجتماعی است و لزوم تقویت آن ها، برای هر فردی که قصد کسب موفقیت در عرصه های اجتماعی را دارد، امری غیرقابل چشم پوشی است. در این مقاله بر آن شدیم تا راه های تقویت این مهارت موثر و کاربردی را با شمــــــا در میان بگذاریم. آنها را بخوانید و بکار ببندید تا از نتایج حیرت آور آن شگفت زده شوید.

راه های تقويت مهارت گوش دادن کدامند؟

اولويت شما تقویت گوش دادن باشد نه منافع تان

فردی می تواند بصورت فعال و موثر به سخنان دیگــــران گوش فرا دهد که این قانون را در ذهن خود به یاد داشته باشد که در یک ارتباط اجتماعی اولویت اول و آخر من گوش دادن به طرف مقابل است و نه موقعیـت و منافع خودم. اگر فردی در حال سخن گفتن باشد و شما واقعا به این قضیه فکر کنید که این برای شخصـــی با موقعیت اجتماعی من مناسب نیست که مدت ها پای صحبت فرد دیگری با موقعیت اجتماعی پایین تر بنشینم، یا اینکه نگران این باشید که در صورت طولانی شدن سخنان وی، یک جلسه کاری دیگر و یا حتی تماشـای یــک برنامه تلویزیونی یا مسابقه فوتبال را از دست بدهید، این نگرانی و دغدغه های ذهنــی، کاملا در نوع رفتـــار و حرکات تان خود را نشان می دهد و طرف مقابل شما متوجه خواهد شد که شما تمایل دارید وی هر چه زودتــر سخنانش را پایان دهد. این یک بی احترامی ومانعی بزرگ برای برقراری یک ارتباط موثر است. قبل از اینکــه بخواهید در نقش یک گوش کننده فعال ظاهر شوید،حتما طرف مقابل خود را از شرایط و زمانی که در اختیار دارید مطلع ساخته و همچنین او را صرف نظر از موقعیت اجتماعی که دارد، به عنوان یک سخنگو بپذیرید.

مهارت های فن بيان و زبان بدن را جدی بگيريد

بزرگ ترین دلیل که دیگــــران شما را به عنوان یک گوش کننده فعال می پذیرند، نشانه های کلامــی و غیرکلامــی است که در حرکات متناسب عضلات صورت، تکان دادن سر به نشانه تایید، نحوه نگاه کردن شما، نحوه نشستن شما، جملات کوتاه تایید کننده و تشویق کننده ای که بکار می برید و در لبخند شما جلوه می کند. هر کدام از این مهارت های غیرکلامی و کلامی برای شخص سخنگو معنای خاصی دارد و تبحر شما در ایــن موارد، از شما یک گوش دهنده حرفه ای و درجه یک می سازد.

پيش داوری را کنار بگذاريد

اگر می خواهید با بی طرفی و تمرکز کامل به حرف دیگران گوش دهید، قضاوت و پیش داوری را فرامــوش کنید. موضع گیری نسبت به سخنان و شخصیت اجتماعی یک سخن گو، باعث برخی سوگیری های رفتاری از طرف ما شده و باعث خواهد شد تا ما از اشتیاق و تمرکز کافی به هنگام گفتگو برخوردار نبوده و نتوانیــــم نقش یک گوش کننده فعال را به نحواحسن انجام دهیم. لازم به ذکر است، سخنان یا رفتارهای سابق یک شخص نمی تواند مبین این موضوع باشد که آن شخص همچنان بر گفته های قبلی خود پافشاری کرده و حرف جدیدی برای گفتن نداشته باشد.

 بياموزيد ذهن خود را قبل از گفتگو تخليه کنيد

اگر می خواهید با تمام وجود، به صحبت های طرف خود در رابطه گوش فرا دهید، نمی بایست مزاحمـــی در ذهن خود داشته باشید. منظور از مزاحم در اینجا، مشغلـه های فکری در خصوص مسائل مختلف است. فقط کافی است در هنگام گوش دادن، ذهن شما درگیر فکر کردن به یک مساله جانبی باشد، برای مثال: شمـا در یک جلسه کاری مهم حضور یافته اید ولی ذهنتان درگیر بگومگوی شب گذشته با همســـرتان باشد. همین موضوع باعث خواهد شد، شما متوجه گفتگوهای طرف مقابل خود نشده و نتوانید عکس العمـــــل یا پاسخ مناسبی را ارائه دهید. با تکرار چنین رفتاری، به شکست های متوالی در گفتگوهای پیش روی خود مهر تاییـد خواهید زد.

سكوت كردن و تقویت گوش دادن

یکی از مهم ترین عواملی که سبب ساز شکست در گفتگو ها و مذاکرات می شود، این است که فکر می کنیم ما باید خیلی بیشتر از طرف مقابل خود سخن بگوییم. این یک اشتباه استراتژیک بسیار بزرگ است. هنگامی که ما داریم چنین رفتاری می کنیم، مخاطب ما در سکوت کامل و با تمرکز فراوان به سخنان ما گــوش فرا می دهد، نقاط قوت و ضعف ما را می شناسد و از میزان توقع و ظرفیت ما، اطلاع کافی کسب خواهــد کرد. به عبارتی ما با انجام این عمل داریم قیمت نهایی خود را برای وی روشن می کنیم. در انتها این مخاطـــــب ماست که از انبوه اطلاعات طبقه بندی شده خود استفاده کرده و حرف خود را به کرسی می نشـــــاند. این شخص می تواند همسر، رقیب تجاری و یا هر فرد دیگری باشد. این قانون را در گفتگـــــو فراموش نکنید. ۸۰ درصد فعالانه گوش دهید و ۲۰ درصد سخن بگویید.

از عوامل مزاحم دوری کنيد

هر آنچه را که باعث بر هم خوردن تمرکز شما در گوش دادن می شود از خود دور کنید. تلفــــن همــــراه، تلویزیون، سروصدای کوچه و خیابان، صدای صحبت کردن دیگران و…عواملی هستند که تمرکز شمــــا را از سخنان طرف مقابل شما در گفتگو برداشته و شما را از یک ارتباط اثربخش دور خواهد کرد. از مزاحم ها دور شوید.

مثبت انديشی و تقویت گوش دادن

ذهنیت منفی، آفت برقراری یک ارتباط موثر است. اگر دیدگاهی منفی نسبت به سخنان یا شخصیت طرف مقابلتان داشته باشید، در میان سخنانش فقط به دنبال مسائل نامطلوب و ناخوشایند خواهید گشت و از آن گفتگو نتیجه دلخواه را کسب نخواهید کرد.

فن سوال پرسيدن را فرا بگيريد

پرسیدن سوال مناسب در یک گفتگو دو پیام را با خود منتقل می کند. اول اینکه به مخاطـــب خود، ثابت خواهید کرد که برای وی احترام قائل شده و با دقت فراوان به سخنانش گوش داده اید. دوم اینکــــه یک سوال حرفه ای و حساب شده، کلید دست یابی به اطلاعات ارزشمند است. پس با رمز وراز پرسش گری آشنـا شده و خود را به عنوان یک گوش کننده فعال و یک فرد قابل اتکا برای برقراری یک ارتبـــــاط موثر بـه دیگران معرفی کنید.

دانش و اطلاعات خود را افزايش دهيد

سعی کنید داشته های خود را در زمینه های مختلف گفت و شنود افزایش داده و به روز رسانی کنیــــد. به این ترتیب با دید وسیع و ذهنی آماده به سخنان دیگران گوش فرا داده و به واسطه همین دانش، سوالاتـــــی مناسـب، مرتبط و ارزشمند طراحی نموده و از مخاطب خود بپرسید. طرح اینگونه سئوالات، توانایی شما  در گـوش دادن فعال و بهره مندی از اطلاعات و دانش فراوان را به رخ دیگران کشیده و شما را در جایگــــــاه اجتماعی رفیع و ارزشمندی قرار خواهد داد.

کنار گذاشتن غرور و خودخواهی و تقویت گوش دادن

اگر فردی مغرور باشید هرگز شنونده ای خوب نخواهید بود.یک فرد مغرور همواره خود را برتر و مطلع تر از دیگران دانسته و گوش کردن به حرف های دیگران را نوعی اتلاف وقت قلمداد می کند. یک فرد مغـــرور در بهترین حالت ممکن، صرفا یک شنونده معمولی خواهد بود و نه یک گوش کننده فعال و موثر.

موانع فيزيکی را به حداقل برسانيد

سعی کنید با کمترین واسطه و مانع فیزیکی ارتباط خود را برقرار سازید. برای مثال اگر فردی وارد دفتر کار شما شده و قصد صحبت کردن با شما را دارد، سعی کنید از پشت میز خود جابجا شده و رودرروی طــرف مقابل خود بنشینید و به سخنانش گوش فرا دهید. با این کار نه تنها بی واسطه تر سخنانش را خواهیــــد شنید بلکه حس صمیمیت و فروتنی را نیز به طرف مقابل خود هدیه خواهید نمود.

علم رفتارشناسی، توقعات شما را تعديل می کند

اگر دانش های مربوط به تیپ شناســــی و رفتارشناســــی را بیاموزید، به این نتیجه خواهید رسیـد که خصوصیات افراد مختلف با یکدیگر تفاوت های اساسی دارند. با علم به این موضوع، از تمامی افراد، توقــــع یکسانی نخواهید داشت و می توانید با شناسایی تیپ شخصیتی طرف مقابل، توقعی منطقی از او داشته و راحت تر و با آرامش بیشتر به سخنانش گوش کنید. با فراگیری این علوم است که می توانید بدانیـد چـه کسی نیاز به همدردی دارد و چه کسی توقع حل مشکل خود را دارد.

گوش دادن را تقویت کنید وصحبت طرف مقابل خود را قطع نکنيد

هرگز سخنان کسی را که در حال سخن گفتن می باشد را قطع نکنید. با انجام این کـار به نوعی به وی بی احترامی نموده و عزت نفسش را به مخاطره خواهید انداخت. ضمن اینکه شما با انجام این کار این پیام را به دیگران مخابره خواهید نمود که من خود را باهوش تر از شما می دانم، نمی توانم هیجانم را کنتــرل کنـــم،  برای شخصیت شما احترامی قائل نیستم و بسیاری پیام های ناامید کننده دیگر از این دست که حاصلی جز کاهش مقبولیت و محبوبیت شما نخواهد داشت.

صبر پيشه کردن و تقویت گوش دادن

ممکن است طرف مقابل شما، در حال بازگو کردن مساله ای باشد که از نظر شما صد در صد نادرســــت باشد یا اینکه دقایق بسیار طولانی و بیش از تحمل شما مشغول صحبت کردن باشد. توصیه ما به شمــا در این موارد این است که حتی الامکان صبور باشید و حرکتی مبنی بر بی احترامی و یا بی توجهی انجام ندهید. بلکه بهتر است در این موارد با بکارگیری دیگر مهارت های ارتباطی مثل فن بیان و یا شوخ طبعی حسـاب شده شرایط بوجود آمده را کنترل کرده و به نفع خود تغییر دهید.

از تعصبات شخصی فاصله بگيريد

تا می توانید از این مانع بزرگ ارتباطی دوری کنید. تعصب داشتن باعث خواهـد شد، گوش شما تحمــــل شنیدن هیچ صدای مخالفی را نداشته باشد و شما را لحظه به لحظه از برقراری ارتباط موثر با دیگــران دور سازد. برای اینکه روابطی اثربخش و ارزشمند را تجربه کنید، نخست تعصبات خود را کنار گذاشته و سپـس وارد جلسه گفتگو شوید.

مهارت درک متقابل را در خود تقويت کنيد

اگر بتوانید با تمام وجود شرایط و مشکلات طرف مقابل خود را درک کنید، با کمال میل و تمرکز فراوان به سخنانش گوش فرا داده، اختلاف نظرها را به دست فراموشی خواهید سپرد. طبعا این رویکرد دو طرفه بوده و زمینه ساز ارتباطی موثر خواهد بود

دفتر يادداشت خود را همراه داشته باشيد

سعی کنید در جلسات کاری و یا همایش ها و سمینارها، از صحبت های سخنران، یادداشت برداری کنید. با این عمل به وی نشان خواهید داد که به او توجه کامل داشته و ارزش بسیاری برای نظراتش قایل هستید.  دیگر اینکه از این طریق می توانید نکات مهم را یادداشت و در صورت امکان به مرور و جمع بنـــدی آنها بپردازید. این نشانه نهایت دقت و توجه شما بعنوان یک گوش دهنده فعال و موثر است.

اگر می خواهید بهترین نتیجه را از ارتباطات اجتماعی خود بدست آورید، گوش کنید، گوش کنیـــد و کم سخن گویید. لطفا این شعر خواجه نصیر طوسی را بخاطر بسپارید:

کم گوی و به جز مصلحت خویش مگوی

چیزی که نپرسند، تو از پیش مگـــــوی

دادند دو گــــوش و یک زبـــان از آغاز

یعنی که دو بشنـــــو و یکی بیش مگوی