شخصیت جانبی چیست ؟ + چگونه شخصیت واقعی را از شخصیت فرعی تشخیص دهیم؟

تا به این جا با توجه به مطالب بیان شده در مقالات قبلی توانسته ایم به صورت جزئی و موقت شخصیت اصلی خود را پیدا کنیم، اما باید به چند نکته بسیار مهم توجه کنیم. نکته اول این که این گونه نخواهد بود که یک فرد فقط یکی از خصوصیات نه گانه شخصیت را داشته باشد و فقط با یک شخصیت در حال زندگی کردن باشد، بلکه هر انسانی ترکیبی از چند شخصیت است، یعنی از بیشتر شخصیت ها برخوردار است، اما یکی از ویژگی ها در آن پررنگ تر ظاهر شده و با آن نوع از شخصیت زندگی می کند، یعنی این که یک فرد دارای یک شخصیت اصلی و یک یا دو شخصیت مجاور از شخصیت اصلی در دایره اینیاگرام است و این شخصیت مجاور را شخصیت جانبی می گویند.

هر فرد یک شخصیت دومی هم دارد که بعد از بروز شخصیت اصلی ظاهر می شود، معمولا یک فرد دارای یک شخصیت فرعی و یا جانبی است. کم اتفاق می افتد که فردی دارای دو شخصیت فرعی باشد و هیچ فردی پیدا نمی شود که بگوید فقط یکی از این گروه های شخصیتی را دارد. به طور مثال، اگر یک فرد دارای شخصیت نوع ششم است، شخصیت جانبی یا مکمل آن فرد یا از نوع پنجم یا هفتم است. گاهی اتفاق می افتد که افراد از شخصیت جانبی یا مکمل خود تاثیر بیشتری می گیرند و شخصیت اصلی در آن ها کمرنگ تر دیده می شود و تعدادی هم با همان شخصیت اصلی خود رفتار می کنند و میزان تاثیر پذیری بر شخصیت جانبی آن ها بسیار کم است و اگر افرادی دارای دو شخصیت فرعی یا جانبی باشند میزان تاثیر پذیری آن شخص نسبت به شخصیت فرعی خود بسیار ضعیف و کم اهمیت تر از شخصیت اصلی او می باشد و شخصیت اصلی او قوی تر ظاهر خواهد شد.

1.اختلاف در شخصیت های مشابه

این احتمال وجود دارد که یک فرد دارای شخصیت اصلی باشد و نسبت به دو شخصیت فرعی خود تاثیر پذیری داشته باشد، یعنی این که فردی با شخصیت اصلی نوع ششم، هم شخصیت نوع پنجم و هم شخصیت نوع هفتم بر روی آن تاثیرگذار است و شخصیت فرعی آن شخص محسوب می شود. بنابراین با این احتمال آن چه را که در ابتدا گفته شد، که یک انسان همه ی ویژگی های شخصیت نه گانه را به صورت کمرنگ دارا می باشد را قوت می بخشد.

دانشمندان با تحقیقی که بر روی افراد انجام داده اند به این نتیجه رسیده اند که دو نفری که دارای یک شخصیت اصلی مشابه هستند، اما شخصیت فرعی آن ها متفاوت است، نوع رفتار آن ها کاملا با هم تفاوت دارد. به عنوان مثال، فردی که دارای شخصیت نوع پنجم است و شخصیت جانبی آن نوع ششم است، با فرد دیگری که شخصیت اصلی نوع پنجم دارد، اما دارای شخصیت جانبی نوع هفتم است، شخصیتی کاملا متفاوت از هم دارند.

2.شخصیت های هجده گانه فرعی

دانشمندان با این نتیجه گیری هجده نوع شخصیت فرعی را به دست آوردند.

شخصیت فرعی 9 با 8 (نوع نهم با جانبی نوع هشتم) :
راحت طلب

شخصیت فرعی 8 با 9 :
آسان گیر

شخصیت فرعی 8 با 7 :
تک رو

شخصیت فرعی 7 با 8 :
واقع بین

شخصیت فرعی 7 با 6 :
سرگرم کننده

شخصیت فرعی 6 با 7 :
یار و همراه

شخصیت فرعی 6 با 5 :
مدافع

شخصیت فرعی 5 با 6 :
مشکل گشا

شخصیت فرعی 9 با 1 :
خیال باف

شخصیت فرعی 1 با 9 :
آرمان گرا

شخصیت فرعی 1 با 2 :
هوادار

شخصیت فرعی 2 با 1 :
خدمت گزار

شخصیت فرعی 2 با 3:
مهمان نواز

شخصیت فرعی 3 با 2 :
ستاره

شخصیت فرعی 3 با 4 :
متخصص

شخصیت فرعی 4 با 3 :
اشرافیت مدار

شخصیت فرعی 4 با 5 :
آزاد

و شخصیت فرعی 5 با 4:

قبل از این که به دنبال شخصیت جانبی و فرعی خود برویم و آن را مشخص کنیم، در ابتدای امر باید شخصیت اصلی خود را بیابیم و آن را مشخص کنیم و در مرحله بعد شخصیت هایی که شخصیت مجاور با شخصیت اصلی ما دارند را مشخص کنیم و تمام خصوصیات آن دو شخصیت جانبی را مطالعه کنیم، در نتیجه آن خصوصیاتی که بیشتر به ما شبیه است و یا با ویژگی های رفتاری ما نزدیک تر است، می شود شخصیت فرعی یا جانبی ما.

نکته بسیار مهمی که در این جا می شود به آن اشاره کرد این است که شخصیت های جانبی در مجاورت شخصیت اصلی  قرار دارند به عنوان مثال، یک شخصیت نوع دوم احساس گرا نمی تواند شخصیت جانبی نوع هشتم غریزه گرا باشد، شخصیت نوع هفتم نمی تواند شخصیت فرعی نوع دوم باشد. اگر چنین اتفاقی بیافتد و همه انسان ها از تمام شخصیت نه گانه اینیاگرام به صورت پررنگ و کامل برخوردار بودند هیچ گونه الگو و شکلی برای شخصیت آن ها قابل تایین نبود. همان طور که می دانیم تمام انسان ها شبیه به هم نیستند و یک فرد نمی تواند هم درستکار باشد هم دزد یا یک انسان نمی تواند همزمان هم تفکرگرا و احساس گرا باشد، بلکه یکی از انواع ویژگی ها در آن ها پررنگ تر ظاهر شده و با آن ویژگی در حال زندگی هستند.

گاهی هم اتفاق می افتد که دو فرد دارای شخصیت اصلی و شخصیت فرعی مشابه ای باشند، اما از نظر ویژگی کاملا از هم متفاوت هستند، که در این صورت نسب به شخصیت اصلی و جانبی آن ها باید بررسی دقیق تری انجام دهیم. به عنوان مثال، نوع شخصیت دو فرد که دارای شخصیت اصلی نوع نهم با شخصیت جانبی نوع هشتم هستند، اما از نظر رفتاری با هم فرق دارند، این است که بخشی از این تفاوت برمی گردد به این که میزان تاثیر پذیری آن ها از کدام نوع بیشتر باشد. به عنوان مثال، فرد اول میزان تاثیر پذیری شخصیت جانبی آن 80 درصد و شخصیت اصلی نهم آن 15 درصد نشان می دهد، اما فرد دیگر میزان تاثیر پذیری شخصیت اصلی آن 60 درصد و شخصیت فرعی آن 40 درصد نشان می دهد، بنابراین با بررسی دقیق، علت اختلاف شخصیت آن ها را متوجه خواهیم شد.

این که در بحث قبلی در مورد آمیختگی شخصیت ها، درصد و معیار مشخص کردیم برای درک بهتر مطالب بود، چرا که نمی توان میزان آمیختگی شخصیت اصلی و شخصیت جانبی را به صورت دقیق تعیین کرد، اما می شود به صورت احتمالی تعریف دیگری از آن داشت. هرگاه میزان تاثیر پذیری شخصیت جانبی در مقایسه با شخصیت اصلی بیشتر باشد و از آن بالاتر قرار گیرد می گویند دارنده آن از شخصیت جانبی (غالب) برخوردار است و اگرشخصیت جانبی کمتر و شخصیت اصلی، شخصیت غالب باشد دارنده آن شخصیت از شخصیت جانبی ( معتدل) برخوردار است و اگر میزان تاثیر پذیری و سهم شخصیت اصلی فرد از درصد بیشتری برخوردار باشد شخصیت جانبی یعنی، تاثیر پذیری آن شخصیت بسیار کم است و دارنده آن شخصیت از یک شخصیت جانبی (مغلوب) برخوردار است.

مواردی که گفته شد یک تقسیم بندی کلی را شامل می شود و اگر بخواهیم بر اساس تعریف وزنی یعنی غالب، مغلوب، معتدل شخصیت ها را آنالیز کنیم، 54 شخصیت فرعی به دست می آید، یا اگر بر اساس درصد آمیختگی شخصیت ها را بررسی کنیم صدها شخصیت فرعی به دست می آید که از تحمل هر کسی خارج است.

3.مسیرهای تکاملی و یا فرو پاشی شخصیت یک فرد

موضوع بعدی که باید به آن پرداخت تا راحت تر و بهتر بتوانیم اینیاگرام را بشناسیم، بررسی و آگاهی از خطوطی که درون دایره اینیاگرام وجود دارد، است. این را باید بدانیم که ویژگی شخصیتی یک فرد ثابت نیست، بلکه قابل ارتقاع و تغییر است. یک شخص در طول مسیر خود بسته به مطالعه و شناختی که از خود دریافت می کند، شخصیت او رشد می یابد و  از هم گسیخته می شود.

اعدادی که بر روی دایره اینیاگرام به هم متصل هستند می خواهند مفهومی خاصی را از نظر روانشناختی و روانشناسی به ما برسانند. این خطوط مسیر تکامل شخصیت یک فرد یا مسیر فرو پاشی شخصیت او را نشان می دهد.

مسیر فرو پاشی یعنی، مسیر سلامتی یک فرد به سمت ناسالم، از عدد یک به سمت عدد چهار، دو، هشت، پنج، هفت و یک است. یک شخص رفتار آن بر اثر اضطراب و مسائل، از حد سلامتی به سمت حد وسط یا ناسالم گرایش پیدا می کند. بر روی مثلث متساوی الاضلاع هم مسیر حرکت از نه به شش و شش به سه و از سه به نه مشخص شده است.

یعنی ویژگی رفتاری نوع نه هنگامی که سلامت یا ناسالم است به سمت برخی از رفتارهای نوع ششم گرایش پیدا می کند که سالم یا ناسالم است و رفتار نوع ششم هم به سمت نوع سوم و نوع سوم به سمت نوع نهم گرایش پیدا می کند.

حال مسیر تکاملی و رشد شخصیت هر فرد در جهت عکس مسیر فرو پاشی دایره اینیاگرام است. بر این اساس جهت حرکت این نوع شخصیت از یک به هفت و از هفت به پنج و از پنج به هشت و از هشت به دو و از دو به چهار و از چهار هم به سمت یک خواهد بود.
در مثلث متساوی الاضلاع هم جهت حرکت از نه به سه و از سه به شش و از شش هم به سمت نه خواهد بود.

باید این را متوجه باشیم که ما با هر نوع شخصیتی که داریم همیشه یا در حال تکامل و یا در حال فرو پاشی شخصیت خود هستیم، در بحث قبلی گفتیم که برای این که شخصیت خود را پیدا کنیم باید علاوه بر شخصیت اصلی، شخصیت فرعی یا جانبی خود را هم بشناسیم، اما برای بهتر شناختن خود علاوه بر شخصیت اصلی و فرعی باید از دو شخصیت دیگر که باعث تکامل و یا تنزل ما می شود آگاهی داشته باشیم.