موفقیت در مصاحبه شغلی به عوامل متعددی بستگی دارد. درست است که نوع پوشش حرفه‌ای و آراستگی ظاهری و همچنین استفاده از مهارت های ارتباطی و غیر کلامی به همراه هنر فن بیان، سهم بسزایی در کسب توفیق در این جلسات را بر عهده دارند. ولی نباید از اهمیت ترفند های روانشناسی در این حوزه غافل شویم. با به کارگیری این ترفندها می‌توانیم مصاحبه کنندگان را به شدت تحت تاثیر خود قرار دهید. نظر مساعد آنان را تا حدود زیادی جلب نماییم. در این مقاله شما را با تعدادی از مهم ترین ترفند های روانشناسی در مصاحبه استخدامی آشنا می سازیم .
۲۲ ترفند مهم روان شناسی برای موفقیت در مصاحبه شغلی کدامند ؟
در ادامه ۲۲ ترفند روان شناسی برای پیروزی در مصاحبه را با هم بررسی می کنیم.
روز مصاحبه را به درستی انتخاب کنید
اگر امکان انتخاب روز مصاحبه به شما داده شود، سعی کنید اطلاعات داوطلبان کسب کرده و روزی را انتخاب کنید که در آن رقبای سرسخت کمتری برای مصاحبه شغلی حضور می یابند. اگر شما به همراه داوطلبانی که از قابلیت‌ها و ویژگی‌های بسیار بالایی برخوردارند در یک روز در جلسه مصاحبه شغلی حاضر شوید ممکن است با توجه به بالا رفتن سطح توقع مصاحبه کنندگان، خصوصیات و توانمندی‌های شما، کمتر به چشم بیاید و همین موضوع سبب می شود که در آن مصاحبه پذیرفته نشوید.
رنگ لباس مناسبی را انتخاب کنید
حتی جزئی ترین مسائل در یک مصاحبه شغلی دارای اهمیت بوده و ممکن است بر روی سرنوشت شغلی شما تاثیر جدی بر جای گذارد. برای مثال انتخاب رنگ پیراهنی که در روز مصاحبه بر تن می کنید، از نظر روانشناسی حامل پیام خاصی به مصاحبه کنندگان می باشد از نظر روانشناسی رنگ ها، انتخاب رنگ آبی نشانه این است که شما از روحیه کار گروهی بالایی برخوردار هستید. رنگ مشکی نشان دهنده، قدرت رهبری و رهبری در وجود شماست. رنگ سفید شما را به عنوان فردی منظم معرفی می کند. انتخاب رنگ طوسی برای پیراهن، از نظر روانشناسی نشانه منطقی بودن شماست.
متناسب با سن مصاحبه گر رفتار کنید
مصاحبه کنندگان با توجه به سن و سالی که از آن برخوردار هستند، دارای اولویت های ذهنی متفاوتی هستند. مثلا اگر سن مصاحبه کننده بین ۲۰ تا ۳۰ باشد، تمایل دارد که شما توانایی انجام چند کار و وظیفه مختلف را داشته باشید. اگر سن او بین ۳۰ تا ۵۰ سال باشد بهتر است خود را فردی خلاق و متعادل نشان دهید. اگر سن مصاحبه گر بین ۵۰ تا ۷۰ سال باشد توقع دارد که شما انسانی سخت کوش و پرتلاش باشید. در عین حال دستاوردهایی که آنان در طول عمر خود کسب کرده‌اند برای شما قابل احترام و جالب باشد. اگر سن مصاحبه کننده بالای ۷۰ سال باشد بهتر است شما خود را فردی متعهد و مسئولیت پذیر نشان دهید. این ویژگی‌ها را تجربه های پیشین و مشاغل قبلی خود نیز به آنان اثبات نمایید.
در مصاحبه به نحوه قرار گیری دستان خود توجه کنید
این یکی از اصول زبان بدن می باشد. همواره سعی کنید به هنگام سخن گفتن، کف دستان تان از سوی طرف مقابل قابل مشاهده باشد. این موضوع حس صداقت و راستگویی شما را به وی منتقل می کند. و یا می‌توانید نوک انگشتان دو دست خود را بر روی هم قرار داده و انگشتان دست خود را به حالت هرمی در آورید. این حالت دستان شما هم نشان دهنده اعتماد به نفس بالای شماست.
زمینه مشترک را پیدا کنید
سعی کنید با تیزهوشی و با توجه به سخنان مصاحبه کننده و یا وسایلی که در دفتر کار خود دارد یک زمینه مشترک که مورد علاقه هر دوی شما ست را پیدا کرده و در مورد آن سخن بگویید. مثلا اگر مصاحبه‌کننده عکسی از اعضای خانواده‌اش را روی میز کارش قرار داده، شما هم خود را فردی خانواده مدار معرفی کرده و اندکی در این باره سخن بگویید .
از رفتار آینه یا بازتابی استفاده کنید
برخی حرکات و رفتارهای مصاحبه کننده را زیر نظر گرفته و آن ها را تکرار کنید. مثلا اگر او در طول مصاحبه یک پای خود را بر روی پای دیگر قرار می دهد، شما نیز لحظاتی بعد این کار را انجام دهید. تکرار حرکات دست و یا نحوه سخن گفتن و لحنی که او از آن استفاده می‌کند هم می‌تواند به وسیله شما تکرار شود. البته باید دقت کنید که این حرکت شما به نوعی تقلید محض و یا حتی طرف مقابل تلقی نگردد.
تعریف و تمجید
همواره و در فرصت های مناسب از مصاحبه کننده و همچنین سازمان متبوع وی تعریف و تمجید کنید. البته در این کار زیاده روی نکنید. در این صورت خود را فردی چاپلوس و متملق نشان می دهید .
اعتماد به نفس و تواضع داشته باشید
یکی از ویژگی‌هایی که مصاحبه کننده را از نظر روانی، تحت تاثیر قرار می‌دهد میزان اعتماد به نفس شما است. همواره اعتماد به نفس بالای خود را البته با رعایت تواضع و فروتنی، به نمایش بگذارید. با این ترفند نه تنها خود را فردی متکبر و مغرور نشان نمی‌دهید، بلکه تا میزان قابل ملاحظه‌ای می‌توانید طرف مقابل را تحت تاثیر توانایی‌های خود قرار دهید .
در مصاحبه از دستاوردهای خود بگویید
اگر در تجربه ها و مشاغل پیشین خود به موفقیت ها و دستاوردهای قابل توجهی دست پیدا کرده اید، حتماً آن ها را شرح دهید و قابلیت های خود را به نمایش بگذارید. این موضوع سبب خواهد شد که مصاحبه کننده شما را بیشتر جدی بگیرد .
نقاط ضعف خود را بیان کنید
این عمل نشانه صداقت شما است و از نظر روحی و روانی، تاثیر بسیار مثبتی در مصاحبه کننده به وجود می‌آورد . البته انجام این کار هم، اصول و قواعد خاص خود را دارد. هرگز خود را ضعیف و ناتوان نشان ندهید. بلکه برای بیان نقطه ضعف خود می توانید از چنین جمله ای استفاده کنید : درست است که من در مدیریت بحران بهترین نیستم ولی می توانم آن را در خود تقویت کنم.
حال تصور کنید چنین جمله ای را به کار می بردید : من هیچ تجربه و تخصصی در مدیریت بحران ندارم !!
قطعاً شما با بیان جمله اول، ضمن نشان دادن صداقت خود، حس خوشایندی هم در مصاحبه گر به وجود خواهید آورد.
در مصاحبه واضح صحبت کنید
جملات و عبارات خود را به صورت واضح و بدون پیچیدگی بیان کنید و اندکی در بین سخنان خود مکث کنید. با این کار فرصت تجزیه و تحلیل را به طرف مقابل داده و حس آرامش خاطر را به وی منتقل می نمایید.
ظرفیت خود را نشان دهید
طوری رفتار کنید که از سختی یا حجم زیاد شغلی که قرار است در آن استخدام شوید نترسید. با این کار ظرفیت و آمادگی بالای روحی و جسمی خود را به نمایش می گذارید و خیال مصاحبه کننده را از این موضوع آسوده خواهید ساخت.
تماس چشمی را فراموش نکنید
یکی از مهم ترین راه‌های تاثیرگذاری بر روی طرف مقابل، برقراری تماس و ارتباط چشمی است. سعی کنید مصاحبه کننده از دید شما خارج نشود.
دوستانه و قاطعانه سخن بگویید
برای سخن گفتن، لحنی دوستانه را انتخاب کنید. در عین حال قاطعیت خود را نیز به نمایش بگذارید. با این ترفند هم خود را فردی توانمند معرفی می‌کنید و هم کاریزماتیک.
مشتاق باشید
یکی از خصوصیاتی که به شدت مصاحبه کننده را از بعد روانی تحت تاثیر قرار داده و او را به شما علاقه مند می سازد میزان اشتیاق شماست. مصاحبه گر باید هر لحظه اشتیاق را در چشم و همچنین حرکات شما ببیند.
گفتگوی پیش از مصاحبه را جدی بگیرید
معمولاً قبل از شروع سوالات، گفتگوی کوتاهی میان طرفین صورت می گیرد. برای آن برنامه داشته باشید و با آمادگی کامل از همان ابتدا نظر مصاحبه کننده را به قابلیت ها و ویژگی های خود جلب نمایید.
دلیل انتخاب خود را بپرسید
در کمال ادب دلیل این که برای مصاحبه شغلی برگزیده شده اید را از مصاحبه کننده بپرسید. با این سوال ضمن این که مراتب قدردانی خود را به نمایش می گذارید، بلکه باعث می شوید تا نظر مصاحبه گر به ویژگی‌های مثبت شما معطوف شده و آن ها را به زبان بیاورد. این موضوع در ادامه گفتگو کمک شایان توجهی به شما خواهد نمود.
داستان بگوید
سعی کنید شرح توانمندی‌ها و تجربیات پیشین خود را به صورت داستان بیان کنید. همیشه داستان و روایت احساسات طرف مقابل را نشانه گرفته و او را به شنیدن ادامه ماجرا ترغیب می کند.
تاثیر جملات پایانی را فراموش نکنید
معمولاً در هر گفتگویی، سخنان پایانی بیشتر در یاد طرفین باقی مانده و تاثیرگذاری بیشتری دارد. سعی کنید سخنان خود را با خلاصه ای از قابلیت ها و ویژگی های خود و همچنین قدردانی از مسئولان برگزاری جلسه به پایان برسانید.
حرفه ای گوش کنید
همه افراد علاقمند هستند که وقتی سخن می گویند طرف مقابل با توجه کامل به سخنانش گوش کند. این عمل حس بسیار خوشایندی را در وی به وجود می‌آورد. پس به هنگام صحبت کردن مصاحبه‌گر، کاملاً سکوت کنید و با دقت کامل و به صورت فعال به سخنانش گوش فرا دهید. مطمئن باشید این اقدام شما از نظر طرف مقابل شما دور نخواهد ماند.
مثبت اندیش باشید
همواره در طول جلسه سعی کنید حس خوبی به طرف مقابل خود داشته و او را دوست خود بدانید. با این طرز فکر، فشار روحی کمتری را احساس کرده و با آرامش خاطر بیشتری جلسه را ادامه داده و به پایان خواهید رساند.
قدردانی کنید
در پایان مصاحبه، از مصاحبه کننده و عوامل اجرایی بابت دعوتی که از شما به عمل آورده اند و زمانی که به شما اختصاص داده اند تشکر و قدردانی کنید. با این کار، هم متانت و ادب خود را نشان می‌دهید و هم حس خوشایندی را در آنان به وجود می‌آورید.
برای موفقیت در مصاحبه شغلی، با ترفند های روانشناسی مربوط به آن آشنا شده و تا می توانید با تکرار و تمرین آن ها را در خود تقویت نمایید.
