بایدها، نبایدها و قوانین کار تیمی چیست؟

 شما می‌توانید با بازیکنان خوب ببازید، اما نمی توانید بدون آنها برنده شوید. این جمله بیانگر اهمیت وجود اعضای خوب در یک تیم است. اما گاهی باید‌ها و نبایدهای پیرامون، ممکن است قابلیت و توانایی اعضای تیم را تحت تاثیر قرار داده و آن طور که می‌بایست، افراد تیم عملکرد نداشته باشند. لذا نتایجی را که پیش بینی می شد به دست آوریم را کسب نکنیم. ما چه اصول و قوانینی برای عدم بروز این مشکل می‌توانیم داشته باشیم؟

بایدهای کار تیمی

چه باید هایی را باید جهت جلوگیری از بروز اختلافات و مشکلات رعایت کنیم؟

1.  انعطاف پذیری:  انعطاف پذیری و سازگار بودن نسبت به دیگر اعضا ومشکلاتی که ممکن است در تیم ایجاد شود، ازویژگی های مهم فردی است که بخواهد با تیم کار کند. یکی از کارهایی که ما می توانیم انجام دهیم تا منعطف تر باشیم این است که سطح آگاهی خود نسبت به کاری که انجام می دهیم را بالا ببریم.
   این کار باعث می شود تا ما به کار مسلط بوده و در صورت بروز مشکل، توانایی بررسی از زوایای متفاوت را داشته باشیم. همچنین مطالعه پیرامون رفتارشناسی و شخصیت شناسی به ما درک درستی از افردای که با آنها کار می کنیم، می دهد.
   شناخت رفتار باعث می شود بتوانیم خود را در زمان بروز مشکل کنترل کرده و حتی رفتار دیگران برای ما قابل پیش بینی خواهد بود. باید توجه داشته باشیم که ما نسبت به همه کسانی که با آنها کار می کنیم نباید رفتار مشابه داشته باشیم.
2. هم اندیشی: وقتی اعضا تیم در جلسات کاری قرار میگیرند؛ نظرات و توضیحات متفاوتی درباره موضوع جلسه مطرح میشود.این جلسات را می توان به عنوان طوفان فکری هم درنظر گرفت.
     در این هم اندیشی ها، قضاوت کردن و یا تمسخر عقیده یکدیگر ممنوع است. افراد باید آزادانه پیرامون مسائل و مشکلات صحبت کنند. نکته مهم این است که مدیر تیم با بررسی ایده ها ونظراتی که اعضا تیم داده اند، نتیجه نهایی را گرفته و راه کارها را بیان می کند.
   ممکن است، تصمیم نهایی آنچه که ما در نظر داشتیم نباشد و یا حتی نقطه مقابل عقیده ما باشد . اما چیزی که اولویت دارد، صلاح تیم و هدف آن می باشد. در نظر داشته باشیم که نگرش، توجه، فکر افراد در کنار هم برای بررسی یک موضوع، بهترین نتیجه ممکن را برای ما به ارمغان می آورد.
3. ارتباط گرفتن: اهمیت ارتباط صحیح بین اعضا در تیم های موفق برکسی پوشیده نیست. از مشکلات بزرگ تیم ها این است که مسئولیت انجام کارها به عهده تعداد مشخصی از تیم است.
   از دلایل مهم  آن می تواند این باشد که، اعضای تیم نمی توانند با هم ارتباط درستی برقرار کنند. آنها چند دسته می شوند. در ابتدا آنها به دوگروه مسئولیت پذیر و مسئولیت ناپذیر تقسیم می شوند.
   با گذر زمان گروه اول تمام کار را انجام می دهند و گروه دوم تنها با بیان انواع نظرات غیر سازنده، به صورت فرسایشی عمل می کنند. مشکل دیگری که در عدم ارتباط گیری می توان مطرح کرد، بروز حسادت و دشمنی اعضا نسبت به هم می باشد.
   چون شناخت کافی نسبت به هم ندارند، تصورات ذهنی خود را صحیح دانسته و بر اساس آن عمل می کنند؛ چنین افرادی در تیم صداقت را کم رنگ می کنند.
   آنها برای پنهان کردن احساس واقعی خود تیم است، صادق بودن که از اصول مهم تیم را زیر پا می گذارند.
4. کفایت و لیاقت اعضا: اینکه چه کسی به چه کاری گماشته شود، برعهده مدیرتیم است. برای اینکه فرد شایسته و لایق را انتخاب کنید، گذشته فرد را ارزیابی کنید و در سوالاتی نظیر: آیا در کاری که می خواهید واگذار کنید سابقه دارد. دلیل شما برای انتخاب این فرد چیست…ازخودتان بپرسید.
5.  منضبط بودن – انضباط یعنی کاری را نمی‌خواهیم انجام دهیم ولی برای موفق شدن آنرا انجام می‌دهیم . اعضای تیم باید در  همه موضوعات منضبط عمل کنند.

• الف – انضباط در تفکر : فعال نگهداشتن ذهن.
• ب- انضباط در احساس : احساسی عمل نکردن.
• پ – انضباط در عمل : درست عمل کردن تنها در سایه انضباط امکانپذیر است.

 

6-آمادگی در تیم-  برای ایجاد و حفظ آمادگی باید همواره عملکرد تیم را ارزیابی کنیم، مسیر را بشناسیم و بدانیم تنها سخت کوشی کافی نیست! باید درست عمل کنیم. نگرش مثبتی به اجرائیات و اهداف تیم داشته باشیم و در گام آخر عمل کنیم. اگر خطایی رخ داد، نسبت به آن آموزش پذیر باشم. با مرور مسیر، راههایی که  اشتباه رفتیم را به تجربیات خوب بدل کنیم. کسی می‌تواند آماده باشد که، نگاه امیدوار و مثبتی به آینده تیم داشته باشد.

7- گذشت و ایثار:  موفقیت از آن تیمی است که اعضای آن دیگری را بر خود مقدم می‌دانند و من بودن در کارشان وجود ندارد. ما باید گذشت و فروتنی را در بین اعضای تیم ترویج کنیم. اگر مستقل بودن به افراط کشیده شود، باعث خود خواهی آزار دهنده است. اگر یکی از افراد نتوانست کار را درست انجام دهد، در صورتی که توانایی داریم به او کمک کنیم.

8- پیگیر بودن – پایداری  و استقامت در انجام کاری که در آن حتی استعداد هم نداشته باشیم، باعث موفقیت می‌شود. ما نباید از دشواری کار، هراس داشته باشیم، بلکه عزم و اراده و کار قدرتمندانه چیزی جز نتیجه خوب در پایان کار نخواهد بود. برای تقویت این اصل در تیم باید به اعضا آموزش دهیم، چطور هوشمندانه عمل کنند؛ در کار خود در رقابتی دوستانه، به دور از لجاجت در کنار دیگر اعضا، برای رسیدن به مقصدی مشترک انجام دهند.

9- الگو بودن- ما به عنوان رهبر یا عضوی از گروه باید طوری کار کنیم که، انتظار داریم دیگران هم به همان نحو باشند. به قدری عالی باشیم که دیگران از ما در مسیر راه خود الگو برداری کنند.

10- استفاده درست از اختلاف نظرها:  اختلاف نظر باعث ایده گرفتن و متقاوت دیدن مسیر راه رسیدن به هدف می‌شود. لذا باید توجه کنیم که این اختلاف به حدی نباشد که بررسی آن در نهایت باعث اتلاف انرژی و زمان تیم شده و نتیجه ای نداشته باشد.

11- پذیرش رای جمع-  در تیم باید اعضای آن به قدری حرفه‌ای باشند که، پس از اعلام تصمیم نهایی درباره موضوعی مشخص، موضع گیری نکنند. اگر خودشان نظر دیگری در باره موضوعمطرح شده دارند، به رای نهایی آن گذاشته و برای محقق شدن آن  همراهی لازم را داشته باشند. این تفکر را تنها در تیم های حرفه‌ای و افرادی که آموزش کافی در توسعه فردی را گذرانیده اند،  مشاهده کنیم. در نهایت باید گفت، در یک تیم باید، با اعضا به گونه‌ای رفتار شود و همچنین قوانین به نحوی تدوین گردد که اعضا، تیم را از خود بدانند و برای آن تلاش کنند.

نبایدهای کار تیمی

و اما کار هایی که درانجام فعالیت های تیمی نباید انجام دهیم:

1- شایعه پراکنی- شایعه های بی اساس و دروغین باعث کاهش انگیزه اعضای تیم می‌شود و به ما اجازه عملکرد خوب نمی‌دهد. شایعات باعث درگیری‌های ذهنی افرادو کاهش روحیه تیمی را بین اعضا می شود.

2- سرپوش گذاشتن روی مشکلات:  از مشکلات اساسی در یک تیم این است که برای مثبت نشان دادن یک اتفاق، به جای حل کردن با اشتباه دیگر که پنهان کردن است، کمرنگ می کنند. برای عدم بروز آن باید در قبال مشکلات مسئولیت پذیر باشیم و برای اصلاح، سریع اقدام کنیم.

3- نادیده گرفتن اعضا:  از بروز مشکلات ناشی از نادیده گرفتن یک یا چند عضو در تیم نمی‌توان چشم پوشی کرد؛ چرا که باعث گسستگی در تیم می‌شود. می‌دانیم که اعضای تیم به یکدیگر وابسته‌اند و اگر این مشکل بروز کند؛ چند دستگی در تیم باعث شکست. و نرسیدن به هدف خود بود. 

از بین عوامل مطرح شده ای که به عنوان نباید ها باید توجه بیشتری داشته باشیم کنیم، شایعه پراکنی است. چون باعث بروز سوءتفاهم، دلخوری، ازدست دادن موقعیت کاری در بین اعضا می‌شود سوء تفاهم ها باعث درست اجرا نشدن، دلخوری ها باعث چند دستگی و از دست دادن موقعیت کاری باعث شکست نهایی تیم می‌شود. حضور هر یک از افراد تیم دلیل و مشخصه خاص خود را دارد و با درگیر کردن خود به شایعات نباید وارد حاشیه شویم. از دلایل مهم بروز شایعات در تیم فراموشی اهداف و یکنواختی در کار کردن است. اگر ما مدیر تیم هستیم، باید همواره توسعه تیم و ارتقاء و پیشرفت اعضا را جاری نگه داریم . این موضوع باعث بی توجهی به شایعات و تمرکز روی کار می‌شود.

 

4- درگیر حاشیه ها شدن:  حاشیه ها در تیم مخصوصا در زمانی که جلسات کاری را تشکیل می‌دهیم بسیار مخرب است. اکثر حاشیه‌ ها باعث دیر برگزار شدن جلسات، تغییر در موضوعات مطرح شده، عوض شدن مسیری که می‌بایست مورد بررسی قرار گیرد، عدم رسیدن به نتایجی منتهی به اجرائیات و یا طولانی شدن جلسات می‌شود. همچنین حاشیه باعث پراکندگی اعضای تیم از حول محور تیم و اتلاف زمان و کاهش بهره وری می شود.

5- عدم تشکیل ریزگروهها:  دسته بندی کردن وظایف کاری بین اعضای تیم را با ریزگروههای اشتباه نگیریم. چرا که در ریز گروهها تصمیمات، مستقل از بقیه است. تشکیل این چنین گروههای باعث می‌شود، اعضای تیم نسبت به هم موضع گیری کنند؛ یا حتی در برخی موارد مقابل یکدیگر عملکردی داشته باشند که به ضرر تیم باشد.

6- عدم احترام بین اعضا:  این مورد از نبایدهای مهم هر تیم است. جایگاه برخی افراد در تیم و نقشی که ایفا می‌کنند، ممکن است در ظاهر امر، نقش پررنگ تری در تیم داشته باشد، اما این موضوع  اجازه بی احترامی و توهین را به دیگر افراد را از سوی آنها نمی دهد. اعضای تیم در هر جایگاهی که قرار دارند موظف به رعایت حقوق دیگری و احترام به سایرین هستند . احترام و حفظ حرمت بین اعضای تیم مهمترین ارزش‌ هر تیم خواهد بود.

7- رئیس بازی ممنوع:  رهبر یک تیم یا مدیران آن نباید بخاطر مدیر بودن یا رهبر بودن دیگران را ملزم به اجرای آنچه می خواهند کنند. در واقع تصمیم گیری ها نباید خودخواهانه باشد؛ هدف مدیر اجرای آنچه که تیم تصمیم گیری کرده هست می باشد. مدیرتیم پس از بررسی نظرات افرادتیم، جایگاه خود را کنار گذاشته و در راستای اهداف تیم تصمیم گیری می کند.

8- عدم تعهد به برنامه‌های تیم: عدم برخورد سالم بین افراد تیم و اختلاف بیش از حد باعث شکل گیری عدم تعهد به آنها و جدا شدن از اهداف تیم را در پی دارد به نوعی چون اعضا حس می‌کنند که نظراتشان جایگاهی ندارد در انجام کار بی‌انگیزه می‌شوند. این موضوع در زمانی که وظایف درست تقسیم بندی نشود پررنگ تر خواهد بود.

نقش اعضا در اجرای بایدها و نبایدهای کار تیمی

موارد زیادی از بایدها و نبایدها در یک تیم به نوع کاری که آن تیم باید انجام دهد وابسته است . لذا باید توجه کنیم که هدف و نتیجه تیم چیست و چه چیزایی مد نظر هستند و با در نظر داشتن شرایط اصول ها را پایه گذاری کنیم.

اما آنچه که مهم است اصولی که گذاشته می‌شود باید توسط اعضای تیم اجرا شود. پس ویژگی‌هایی را در اعضای تیم باید ایجاد کنیم یا توسعه دهیم؛ در کار تیمی نباید پی اهداف خود باشیم، بلکه باید در راستای  تحقق اهداف مشترک تیمی خودمان را سوق دهیم. اعضای تیم باید هرجایی که نیاز هست، وارد عمل شوند. در غیر این صورت عدم مشارکت به منزله خروج از تیم خواهد بود؛ برای این کار نیاز هست که اعضا افرادی باگذشت و صبور باشند. اعضای تیم در مهارت و تخصص خود محوریت داشته و کارشان را توسعه دهند . برای این کار می‌تواند از دوره های آموزشی تخصصی و غیر تخصصی بهره گیرند.

تیمی موفق است که اعضای آن همواره در پی راه حل باشند؛ نه پاک کردن صورت مسئله! وقتی تلاش ها در جهت پیدا کردن پاسخ باشد، بالاخره نتیجه ای حاصل می‌شود. باید متذکر شویم که تنها تعیین قوانین و بایدها و نبایدها کافی نیست، افراد مناسبی برای اجرائیات تیم انتخاب کنید؛ تا ایده ها و تفکرات، به عمل رسیده و اجرایی شوند.

مقالات مرتبط با این نوشتار :