زندگی همواره پویا است و بالا و پایین های بسیاری دارد، پس می توان گفت، تغییرات جز همیشگی زندگی است، ما هنگام مواجهه با تغییرات مثبت یا منفی زندگی به استرس دچار می شویم که شدت این استرس در افراد مختلف نیز متفاوت است. برخی شیوه کنترل احساسات و کارهای خود را هنگام بروز تغییرات در زندگی می دانند، به همین دلیل دچار نگرانی نمی شوند و می توانند امور زندگی خود را در دست بگیرند، این در حالی است که گاهی در خلال بحران های زندگی، افراد فشارهای بسیاری را چه از نظر روانی و چه از نظر اجتماعی متحمل می شوند، هرچند که باید پذیرفت بیشتر تغییرات زندگی چه مثبت مثل استخدام شدن، ازدواج و بچه دار شدن و چه منفی مثل طلاق، از دست دادن عزیزان یا ورشکستگی، با اضطراب و استرس همراه است.
بسیاری از افراد نمی توانند خود را با تغییرات و پویایی زندگی تطبیق دهند و در برابر چالش های زندگی مقاومت می کنند. حال آن که چنین مقاومتی نتیجه ای جز سردرگمی و کاهش اعتماد به نفس برای آن ها ندارد، چرا که نمی توانند موقعیت را به همان شکلی که پیشتر بوده است نگه دارند و این موضوع باعث آزردگی آن ها می شود، راه حل برخی دیگر این است که از مشکلات فرار کنند. حال این مشکلات ممکن است به حیطه کاری مربوط باشد یا به حیطه شخصیتی فرد، با وجود این بهترین راهکاری که برای رفع مشکلات می توان در نظر گرفت، مقابله و روبه روشدن با آن است تا بتوانیم موقعیت جدید را بپذیریم و با آن ها سازگار شویم.
اگر به زندگی و اتفاقات آن نگاه کنیم، متوجه می شویم که بسیاری از تفکرات ما نیز در طول زمان تغییر کرده است، برای مثال ممکن است پیشتر ایده های خود دربارۀ موضوعی را بسیار ناب و کاربردی می دانستیم، اما اکنون که به آن ها فکر می کنیم آن را تفکراتی قدیمی و کلیشه ای می دانیم، برای همۀ ی ما این اتفاق افتاده است که دوستانی داشتیم و زمانی خیلی به آن ها نزدیک بودیم و همیشه با هم ارتباط داشتیم، اما مدت ها است که از آن ها بی خبریم و از آن ها فاصله گرفته ایم، تمامی این رخدادها بخشی از روند زندگی است که در طول زمان این تغییرات را می توانیم بپذیریم و با آن ها کنار بیاییم، بسیاری گمان می کنند سازگاری با تغییرات و مشکلات زندگی یعنی آن ها را بپذیریم و دیگر دست از تلاش برداریم، این در حالی است که افزایش قدرت پذیرش به معنای این است که آن چه پیش آمده را بپذیریم و موقعیت به وجود آمده را در جهت رسیدن به موقعیتی بهتر تغییر دهیم.
در واقع، پذیرش به این معنا نیست که نباید برای رسیدن به هدف های بهتر در زندگی خود تلاش کرد، آن چه باید در چنین موقعیت هایی همواره به خود یادآوری کنیم این است که بپذیریم در زندگی همه چیز تغییر می کند و ما توانایی این را نداریم که از این تغییرات جلوگیری کنیم و در نهایت در کنار هر تغییری ما نیز تلاش کنیم تا تغییرات بهتر و مثبت تری را در زندگی خود ایجاد کنیم.
علت مقاومت در برابر تغییرات زندگی چیست؟
شدت تغییرات در زندگی به حدی است که گفته می شود تنها چیز همیشگی در دنیای ما، تغییر است، به طور کلی اکثر افراد در برابر تغییرات، به ویژه تغییراتی که از سوی دیگران انجام می شود، مقاومت می کنند و واکنشی که در برابر تغییرات انجام می شود با یکدیگر متفاوت است. برخی رویکرد ترس و اضطراب را هنگام مواجهه با تغییرات از خود نشان می دهند، برخی به افسردگی دچار می شوند، برخی احساس خشم و تنفر دارند و برخی نیز ممکن است موقعیت جدید را به چشم فرصتی نگاه کنند و یادگیری تجربه های تازه را آغاز می کنند. اگر علت مقاومت خود را در برابر تغییرات و مشکلات زندگی بدانیم، شاید بهتر بتوانیم واکنش های خود را کنترل کنیم و راهکار بهتری را برای مواجهه با آن انتخاب کنیم
ترس از متفاوت بودن
گاهی مقاومت در برابر تغییرات به دلیل ترسی است که از متفاوت بودن از دیگران داریم، بسیاری از رفتارهای ما بر پایه عاداتی است که انجام می دهیم. اگر آن چه باید انجام دهیم با آن چه عادت به انجام آن داریم، متفاوت باشد، در برابر آن مقاومت خواهیم کرد، برای غلبه بر این ترس، کافی است تا احساسات منفی و ناامیدی های خود را هنگام انجام آن تغییر به نکات مثبت تغییر دهیم.
احساس خستگی در برابر مشکلات و تغییرات زندگی
هنگامی که احساس خستگی و فرسودگی کنیم، حتی اگر تغییرات زندگی مثبت باشد، باز هم از آن تغییرات عصبانی می شویم و آن تغییرات را تحمل ناپذیر می دانیم، هنگامی که در برابر چنین تغییراتی قرار می گیریم، بهتر است پیش از هر چیز، حالت دفاعی خود را کنار بگذاریم و ضمن آگاهی و پاس داشت گذشته، از شرایط جدید برای رسیدن به وضعیت مطلوب تر استقبال کنیم.
این تفکر که هر تغییری خود مشکلات دیگری را در زندگی ایجاد می کند
گاهی ترجیح می دهیم تا در شرایط فعلی خود باقی بمانیم، حتی اگر آن شرایط ناخوشایند باشد، علت چنین واکنشی این است که به طور غریزی از مشکلاتی که تغییرات جدید به دنبال می آورد، در کنار مزیت هایی که ممکن است داشته باشد، آگاه هستیم.
چگونه واکنشی در برابر تغییرات زندگی داشته باشیم؟
چه بخواهیم و چه نخواهیم در زندگی ما مشکلاتی به وجود می آید که روند زندگی ما را تغییر می دهند، اگر با این چالش ها در زندگی مقابله کنیم، خود را تحت فشارهای روحی و روانی و اجتماعی قرار خواهیم داد که نتیجه آن افزایش اضطراب و از دست دادن عزت نفس است، بر این پایه تنها راه عبور از مقاطع مشکل زای زندگی این است که آگاهانه آن ها را بپذیریم و سعی کنیم راهکارهای مناسب در مقابل آن ها داشته باشیم.
شدت واکنش خود به مشکلات را کنترل کنیم
اگر واکنش ما در برابر مشکلات افراطی باشد، نمی توانیم تصمیم آگاهانه بگیریم، به بیان دیگر، هنگامی که احساسات ما به شدت درگیر مشکلات شده است، احتمال این که تصمیم گیری ما به دور از منطق باشد، افزایش می یابد، این نوع تصمیم گیری باعث می شود تا در آینده از تصمیم خود پشیمان شویم، بر این پایه بهتر است هنگامی که تحت فشار مشکلات و تغییرات زندگی قرار گرفتیم، زمان تصمیم گیری را به تعویق بی اندازیم تا هنگامی که آرام شدیم بهتر و عاقلانه تر فکر کنیم.
واقعیتی که اکنون با آن مواجه هستیم را بپذیریم
یکی از روش هایی که می توانیم در برابر تغییرات آرامش خود را حفظ کنیم، پذیرش است، در واقع بهتر است همه چیز را همان گونه که هست، بپذیریم و از تغییر هر آن چه از کنترل ما خارج است، دست برداریم. اگر در برابر تغییراتی که کنترل آن ها از دست ما خارج است، ایستادگی کنیم و بخواهیم جلوی آن ها را بگیریم، آن چه در نهایت نصیب ما می شود، احساس اضطراب و بدبختی است، تنها در صورتی که با واقعیت رو به رو شویم و آن چه رخ داده است را بپذیریم، می توانیم درست بی اندیشیم و تصمیم بگیریم و در نهایت واکنش درستی داشته باشیم.
مسئولیت آن چه انجام داده ایم را بپذیریم
برخی افراد هنگامی که با مشکلی مواجه می شوند، به دنبال مقصر می گردند و همیشه مسئولیت مشکلات پیش آمده را دیگران می دانند، این در حالی است که تا زمانی که به دنبال مقصر بگردیم نه تنها آن مشکل حل نمی شود، بلکه نمی توانیم دربارۀ آن تغییر به وجود آمده به درستی تصمیم بگیریم و از طرفی، باعث رنجش دیگران از خود می شویم، در واقع با چنین واکنشی با دور کردن دیگران از خود، فشار روانی و اجتماعی را در خود افزایش می دهیم و نمی توانیم عاقلانه و درست تصمیم بگیریم، بر این پایه به جای آن بهتر است واکنش خود را اصلاح کنیم تا مسیر پذیرش موقعیت جدید و تصمیم گیری درست را در زندگی خود هموار کنیم.
وابسته نبودن را در خود تقویت کنیم
هنگامی که مشکلاتی سر راه ما قرار می گیرند که مسیر زندگی ما را تغییر می دهند، باید قدرت این را داشته باشیم تا از آن چه در گذشته داشتیم دست بکشیم، علاوه بر این که باید قدرت پذیرش تغییرات در زندگی خود را افزایش دهیم، باید بتوانیم دیدگاه های افراد مختلف را بپذیریم، حتی اگر با دیدگاه های آن ها مخالف باشیم، در واقع بهتر است این انتظار که همه باید موافق ما باشند یا همه چیز باید بر وفق مراد ما باشد را کنار بگذاریم.
در برابر تغییرات زندگی بیش از حد فکر نکنیم
زمانی که مشکل یا رخدادی را بیش از اندازه تجزیه و تحلیل کنید، انرژی بسیاری را صرف دیگران و تمامی رخدادها خواهید کرد. در واقع، شما با بیش از حد فکر کردن اوقات سختی را خواهید گذراند؛ چرا که زمانی را که می توانستید صرف پیشرفت و رسیدن به خواسته خود کنید را برای کاری گذاشتید که شما را در همان نقطه قبلی نگه داشته است. همین باعث می شود تا دربارۀ دیگران یا اتفاقات دست به قضاوت بزنید.
آن چه زندگی ما را تغییر داده است را بپذیریم
همان طور که پیشتر گفته شد، تغییرات جزء جدایی ناپذیر زندگی محسوب می شود، در این میان این ما هستیم که بایستی تغییرات زندگی را بپذیریم. برخی از افراد در برابر مشکلات و تغییرات زندگی مقاومت می کنند، دلیل عمدۀ چنین رفتاری این است که تغییرات جدید باعث می شود که آن ها نقطۀ امن خود که در آن احساس راحتی می کردند را از دست بدهند، با وجود این باید دانست در هر مرحله از زندگی چه شاد باشیم یا غمگین باید به این نکته آگاه باشیم که آن لحظه پایدار و همیشگی نخواهد بود، دانستن این موضوع به ما کمک می کند تا آرامش خود را در هنگام مشکلات و تغییرات زندگی حفظ کنیم و مسیر رسیدن به اهداف خود را دنبال کنیم.
به مقایسه شیوه زندگی خود با دیگران نپردازیم
یکی از بهترین روش های مواجهه با مشکلات و تغییرات زندگی مقایسه نکردن خود با دیگران است، چرا که نتیجه مقایسه خود یا موقعیت خود با دیگران یا موقعیت های دیگر، چیزی جز ناامیدی نخواهد بود، از این رو هنگام مواجه شدن با هر مشکلی پیش از هر چیز، تلاش کنیم تا اطلاعات خود را دربارۀ آن مشکل افزایش دهیم تا بتوانیم درک بهتری از آن موقعیت یا مشکل داشته باشیم، در این صورت بهتر می توانیم با آن موقعیت کنار بیاییم یا به اصطلاح آن را بپذیریم.
بر پایه آن چه گفته شد می توان دریافت که تغییر جز جدایی ناپذیر زندگی است و باید توان درک و پذیرش آن را در خود افزایش دهیم، گاهی به دلیل این که می ترسیم متفاوت از دیگران باشیم یا این که فکر می کنیم، تغییرات خود باعث بروز مشکلات دیگری می شوند یا این که در برابر تغییرات احساس خستگی و استیصال می کنیم، باعث می شود که در برابر تغییرات مقاومت کنیم و این مقاومت باعث بروز مشکلات دیگری چون اضطراب، ترس، خشم در ما خواهد شد. برای این که بتوانیم از زندگی خود لذت ببریم بایستی یاد بگیریم تا نگاه متفاوت به تغییرات زندگی داشته باشیم، بیش از هر چیز لازم است نوع یا شدت واکنش خود به مشکلات را کنترل کنیم، یکی از ساده ترین راه های مواجهه با تغییرات زندگی این است که از این موضوع آگاهی داشته باشیم که همه چیز از احساس و باور ما آغاز می شود. از این رو، باید احساس های خود را عالی کنیم و باورهای خود را تغییر دهیم تا افکار منفی آرام آرام از بین بروند.
بهتر است، واقعیتی که رخ داده را بپذیریم و آن چه خود انجام داده ایم را مسئولانه بپذیریم، همچنین هنگام گذر از مراحل تغییر بهتر است، با در تماس بودن با منابع الهام بخش بتوانیم روحیه مثبت و خوش بینی را در خود تقویت کنیم و بیش از هر چیز بر جنبۀ مثبتی که تغییرات در زندگی ما خواهند داشت متمرکز شویم، با چنین رویکردی حتی می توانیم هر تغییری را به فرصتی تبدیل کنیم، از سوی دیگر، هنگام مواجه با تغییرات بایستی استقلال خود را تقویت کنیم و دست از مقایسه زندگی خود با دیگران برداریم، بهتر است بیش از حد به رخدادها و اتفاقات زندگی نیاندیشیم و پذیرای آن چیزی باشیم که زندگی ما را تغییر داده است، همچنین باید همواره به یاد داشته باشیم که بسیاری از اتفاقات خوب یا بد در گذر زمان مسیر زندگی ما را تعیین می کنند.
