دلایل و منشا خشم چیست؟ در این مقاله به دلایل و منشا خشم می پردازیم.
دلایل و منشا خشم – چه می شود که عصبانی می شویم؟
همانطور که در درس اول “خشم چیست ؟ ” گفتیم خشم همیشه زیان آور نیست؛ بلکه اگر به درستی مورد استفاده قرار بگیرد مفید هم هست. در این درس به بررسی این می پردازیم که دلایل خشم در وجودمان چیست و در درس بعد راه های کنترل خشم را یاد می گیریم.
خشم سبب می شود افراد متوجه اشتباهات خود بشوند و دیگر آن اشتباهات را تکرار نکنند؛ زیرا وقتی کسی از دست ما خشمگین می شود به این معناست که کار ما یا اشتباه بوده و یا مورد رضایت طرف مقابل نیست. این موضوع به نوعی سبب ایجاد آگاهی در افراد می شودو موجب می شود تا بر کارهایی که انجام می دهند و یا حرف هایی که می زنند دقت نظر بیشتری داشته باشند.
کارل یونگ:
هر چیزی که ما را خشمگین می سازد؛ می تواند ما را به خود آگاهی و شناخت بهتر خودمان هدایت کند.
چرا انقدر زود عصبانی می شویم؟
به نظر شما ریشه ی خشم در چیست؟! چرا همیشه عصبانی هستیم ؟
دو دیدگاه در روانشناسی در مورد منشأ خشم وجود دارد:
گروهی مانند فروید و لورنز اعتقاد دارند خشم و پرخاشگری در ذات انسان ریشه دارد.
نظریه های روانشناسان بزرگ دنیا را در دوره تاریخچه نظریه های روانشناسی توانا بخوانید.
به این معنا که نیرویی در درون هر فرد است که به تدریج متراکم شده و فشرده می شود و سرانجام نیاز به تخلیه پیدا می کند. به نظر فروید پرخاشگری نماینده ی غریزه ی مرگ در انسان است. غریزه ای که می کوشد به نابودی و تخریب بپردازد. حال اگر بتواند به تخریب و نابود کردن دیگران بپردازد به مقصود خود رسیده و آرام می گیرد وگرنه به اقداماتی مانند خودکشی و خودآزاری روی می آورد.
به اعتقاد لورنز باید این نیروی نهفته را به شکلی موثر به کار گرفت؛ مثلا از طریق فعالیت بدنی و ورزش این نیرو را تخلیه کرد در غیر این صورت این نیرو به شکل ناصحیحی مانند درگیری؛ قتل ؛ تخریب اموال و کارهایی این دست تخلیه می شود.
عده ای نیز خشم را نتیجه ی یادگیری می دانند و معتقدند که مشاهده رفتار خشونت آمیز دیگران سبب می شود ما این نوع رفتار را یاد گرفته و انجام دهیم؛ بنابراین از نظر این افراد خشم ریشه اجتماعی دارد.
اما عواملی هم وجود دارند که باعث برانگیخته شدن خشم می شود.آیا می دانید این عوامل کدامند؟!
عوامل برانگیخته شدن خشم می تواند عوامل بیرونی باشد و یا درونی.
عوامل بیرونی شامل مجموعه عواملی است که در دنیای بیرونی فرد بوده و سبب برانگیخته شدن خشم در فرد می شود مانند سرقت از خودرو شخصی؛ گیر افتادن در ترافیک و…
گاهی هم علت خشم را باید در دنیای درونی فرد جست و جو کرد مانند زمانی که فرد انتظارات نابجایی از خود یا دیگران دارد مثل راننده ای که انتظار دارد خودرو مقابلش در هر تقاطعی توقف کرده و او حرکت کند؛ و یا دانش آموزی که یک سال را به بازی های کامپیوتری پرداخته و حالا انتظار دارد در کنکور سراسری رتبه دو رقمی بگیرد و وقتی به این آرزوی خود نمی رسد از عالم و آدم طلبکار شده و خشمگین می شود.
اولین موردی که می تواند ریشه و علت بروز خشم باشد؛ نگرش فردی ماست.
برای اینکه در دام این نگرش های غلط نیافتیم سعی کنیم مثبت نگری را در خود تقویت کنیم و با عینک بدبینی به اتفاقات و مسائل نگاه نکنیم.
این را به یاد داشته باشیم که در بسیاری از مواقعی که خشمگین می شویم این نگرش و طرز فکر ما نسبت به مسائل است که سبب خشمگین شدن ما می شود نه خود مساله یا اتفاق؛مانند فردی که در یک مهمانی از این که فرزندان فامیل لیوان چای را روی فرش ریخته اند عصبانی می شود؛ اما در مقابل فردی هم این اتفاق را یک حادثه غیر عمدی دانسته و فرزندان را سرزنش نمی کند زیرا معتقد است که این اتفاق به طور ناخواسته رخ داده وکودک هیچ تقصیری ندارد.
به طور خلاصه می توانیم ریشه ها و علل بروز خشم را در این موارد مشاهده کنیم:
*نگرش فرد
آنتونی رابینز:
به یاد داشته باشید که هرگاه از دست کسی خشمگین و یا برآشفته شدید؛ این؛ قوانین فردی شما است که نا آرامتان کرده است؛ نه رفتار طرف مقابل.
در درس بعد به بررسی خطاهای شناختی ذهن و تاثیر آن ها در عصبانی شدن انسانها می پردازیم. این درس جذاب را بخوانید و با مفاهیم جدیدی از ذهن آشنا شوید.
