بدون شک کسانی که اعتماد به نفس دارند راحت تر می توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند، پس داشتن اعتماد به نفس از ویژگی های خوب است که می تواند، موجب پیشرفت ما در زندگی شود وقتی یک فرد با اعتماد به نفس است، این نوع ویژگی باعث می شود که دیگران به آن ها اعتماد کنند. داشتن اعتماد به نفس سبب می شود به انسان شاد و خوشحال تبدیل شویم و با افراد غریبه و ناآشنا ارتباط برقرار کنیم و این یکی از بهترین ویژگی هایی است که باعث پیشرفت در زندگی و کسب و کار می شود. اعتماد به نفس به معنی شناخت توانایی و استعداد های خود است. این نوع شناخت باعث می شود برای پیشبرد اهداف خود گام برداریم. اما اتفاق می افتد این اعتماد به نفس در برخی افراد غیر واقعی و بیش از حد معمول ایجاد شود و به یک انسان خود بین و خود شیفته تبدیل شوند و به نوعی به یک اعتماد به نفس کاذب دست پیدا کنند. خودشیفتگی و داشتن اعتماد به نفس کاذب از ویژگی های فردی و اجتماعی نامناسب انسان ها است. چنین افرادی غیر از خود کس دیگری را نمی بیند و بیش از اندازه از خود راضی هستند. به نقاط ضعف خود هیچ توجهی نمی کنند و احساس می کنند از دیگران بهتر و قوی تر هستند. آن ها نمی خواهند بپذیرند که هم مانند دیگر افراد دارای عیب ها و نقص هایی هستند و درک درستی از واقعیت های زندگی ندارند، در نتیجه ارتباط برقرار کردن و برخورد داشتن با این افراد کاری بسیار سخت است و گاهی خسته کننده و ناراحت کننده خواهد بود.
بدون تردید هیچ فردی نمی خواهد و هیچ علاقه ای هم ندارد، با چنین افراد خود شیفته ای ارتباط برقرار کنند. حتی اگر هم مجبور شوند به دلیل مسائل کاری با آن ها ارتباط داشته باشند، بعد از رسیدن به اهداف شان از آن ها فاصله گرفته و یا قطع رابطه می کنند. این نوع اعتماد به نفس گاهی از زمان کودکی هم شکل می گیرد. زمانی که والدین بیش از حد معمول به تشویق و تمجید از فرزندان خود می پردازند و تلاش نمی کنند عیب و نقص هایی که در آن ها وجود دارد را برطرف نمایند و با بال و پر دادن بیش از اندازه می خواهند آن عیب ها را نادیده بگیرند. این سبب می شود به افرادی مغرور تبدیل شوند. اگر نتوانیم این نوع اعتماد به نفس را اصلاح و یا برطرف کنیم باعث بروز مشکلاتی در زندگی می شویم.
افرادی که دارای اعتماد به نفس کاذب هستند، این ویژگی را برای خود بد نمی دانند، زیرا آن ها به نظرات خودشان بیش از هر چیز دیگری اعتماد دارند و به حرف هیچ شخص دیگری گوش نخواهند داد. این افراد بیش از حد تعادل مغرور هستند و به دلیل وجود خوش بینی و بلند پروازی در آن ها بیش از توان خود مسئولیت می پذیرند. آن ها به هیچ عنوان نقاط ضعف خود را نمی پذیرند و در زمان مواجه شدن با مشکلات به اصلاح خود نمی پردازند. گاهی این افراد آن قدر خود را بزرگ و بالاتر از دیگران می بینند که نگاهی تحقیر آمیز دارند.
پیامد های اعتماد به نفس کاذب
1-ایجاد خسارت مالی
یکی از پیامد های داشتن اعتماد به نفس کاذب ایجاد خسارت مالی است. چون نمی خواهند ضعف ها و عیب های خود را بپذیرند برای رفع آن هیچ اقدامی صورت نمی دهند و این باعث بروز مشکلاتی در زندگی می شود. آن ها در زمان تصمیم گیری نمی توانند راه حل مناسبی برای خود پیدا کنند. زمانی که چنین افرادی وارد کسب و کار و تجارت می شوند در وجودشان و از درون به فرد خود بین و همه چیزدان تبدیل شده اند و تصورشان این است که در تجارت و بازار خبره هستند. این مسئله سبب می شود هیچ آموزشی در زمینه ی تجارت و بازار نبینند یا نمی خواهند از کسانی که متخصص هستند آموزش ببینند و به دلیل عدم درک از بازار مشتریان و خرید و فروش بر اثر یک سرمایه گذاری اشتباه در بازار دچار ورشکستگی و شکست می شوند.
2-ایجاد خسارت روحی و روانی
افرادی که دچار اعتماد به نفس کاذب می شوند فکر می کنند فردی خاص و جذاب هستند و هیچ گونه عیب و نقصی در وجود آن ها نیست. هیچ وقت هم تلاش نمی کنند واقعیت های زندگی خود را درک کنند و وقتی وارد زندگی زناشویی می شوند چون خود را از همسر خود برتر و بزرگتر می بینند، باعث بروز اختلاف هایی در زمینه ی روابط و زندگی می شود و در نهایت به طلاق و جدایی می انجامد.
3-افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند تنها و گوشه گیر می شوند
یکی از عواقب داشتن اعتماد به نفس کاذب تنها ماندن و گوشه گیری و انزوا است. افرادی که عادت دارند به صورت مستمر از خود تعریف و تمجید کنند و احساس خود بینی و خود برتری نسبت به دیگران در خود می بینند، شاید در ابتدای رابطه دوستان زیادی را بدست بیاورند، اما چون مدام از خود تعریف می کنند و به عیب ها و نقص هایی که در وجودشان است هیچ توجهی ندارند و حتی توانایی و نقاط قوت دیگران را هم نادیده می گیرند، این نوع رفتار سبب می شود دوستان و آشنایان بعد از مدت کوتاهی از آن ها فاصله گرفته و ترکشان کنند. انسان ها علاقه دارند با افراد موفق ارتباط برقرار کنند که در زندگی آن ها تاثیر گذار باشند و به آن ها انرژی مثبت انتقال دهند. زمانی که چنین خصوصیاتی در وجود آن ها نیست تلاش می کنند بعد از مدت کوتاهی ارتباط خود را با آن ها قطع کنند. این باعث تنهایی آن ها می شود چون انسان های موفقی نیستند و در زندگی موفقیتی را کسب نکرده اند.
4- پایداری در رفتار خود ندارند
نداشتن اعتماد به نفس و یا داشتن اعتماد به نفس کاذب ریشه در نداشتن عزت نفس دارد. چون از درون به ارزش های خود پی نبرده اند و در خود احساس درماندگی و یا خود شیفتگی می کنند. افرادی که خود شیفته و خود بین هستند و خود را از دیگران بالاتر و برتر می بینند هیچ وقت عیب ها و نقص های خود را نمی بینند و تلاش هم نمی کنند که آن ها را برطرف کنند. چون تمام خصوصیات رفتاری و اخلاقی خود را طبیعی و مثبت می بینند چنین رفتاری در آن ها باقی می ماند.
بیشتر افراد نمی توانند با آن ها کار یا ارتباط داشته باشند چون اصولا فقط خود را می بینند، فقط ایده و نظر خود را قبول دارند و به آن چه که انجام می دهند اطمینان دارند. اگر هر فرد دیگری نظر و یا ایده ایی داشته باشد آن ها را قبول نداشته و نمی پذیرند. اگر در شغل ما افراد و همکارانی بودند که دارای چنین خصوصیاتی هستند و ما مجبور هستیم با آن ها ارتباط داشته باشیم ابتدا باید شخصیت آن ها را بشناسیم تا بتوانیم راحت تر و بهتر با آن ها برخورد کنیم.
یک گروه افراد خود شیفته ای هستند که بیش از حد خود را قبول دارند و در وجود آن ها تظاهر و خود خواهی وجود دارد. چنین افرادی چون خود را از دیگران بالاتر و بهتر می دانند و خود را فردی شکست ناپذیر و قدرتمند می دانند در وجود آن ها احساس هم دردی و همکاری وجود ندارد.
اما گروه دیگری از افراد هستند که دارای اعتماد به نفس کاذب هستند. این نوع خصوصیات که در افراد به وجود می آید از طریق تشویق های بیش از اندازه و بی مورد از طرف اطرافیان و دوستان شکل می گیرد. والدینی که فرزندان خود را بیش از توان آن ها مورد تشویق و حمایت قرار می دهند این باعث می شود که توجهی به ضعف های خود نکنند و خود را از سایرین برتر و موفق تر ببینند. هر یک از ما می توانیم با افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند طوری رفتار کنیم که بتوانند به زندگی عادی خود برگردند. از آن ها به صورت مستقیم انتقاد نکنیم و در مقابل آن ها قرار نگیریم، بلکه به صورت دوستانه و صمیمانه که احساس کنند در کنار آن ها هستیم و آن ها را حمایت می کنیم. اشتباهات و اعمالی که انجام می دهند با شوخی و دوستانه با آن ها صحبت کنیم. با این شیوه متوجه خواهند شد که ما آماده هستیم هر کمکی که از دستمان بر می آید انجام دهیم اما قبل از آن باید با آن ها رابطه ی خوب و دوستانه برقرار کنیم.
