۵ حوزه ی موثر هوش معنوی بر توانمندی بانوان کدامند؟

در گذشته های دور با یک دیدگاه کلی، هوش را توانایی استدلال منطقی می نامیدند، اما بعدها گاردنر نظریه هوش چندگانه را بیان کرد. او می گوید هوش ،توانایی تحلیل مسئله یا پیدا کردن راه حل خلاقانه است که در فرهنگ یا اجتماع خاص استفاده می شود. در روانشناسی هوش را سازگاری با محیط، توانایی و استعداد یادگیری و به کارگیری توانایی های خود در رسیدن به هدف می گویند. در این میان یکی از ابعاد هوش، هوش معنوی است. که در این مقاله سعی داریم به بررسی تاثیرات هوش معنوی بر توانمندی بانوان بپردازیم.                   

هوش معنوی چیست؟

بعد از هوش منطقی و هوش هیجانی، هوش معنوی مطرح شد و مورد توجه قرار گرفت. کارکرد هوش منطقی در آن چیزی است که به آن فکر می کنیم، هوش هیجانی در واقع آن چه احساس می کنیم است و کارکرد هوش معنوی در آن چه که هستم می باشد. هوش هیجانی در تمام پستانداران دیده می شود، اما هوش معنوی مختص انسان است. این هوش ظرفیت ما برای جست و جوی سوالات غایی زندگی در رابطه با معنای زندگی می باشد.

هوش معنوی قابلیتی است که در همه ی مردم جهان وجود دارد. به وسیله معنویت می توانیم معنای زندگی را درک و نسبت به آن آگاه شویم. این هوش تجربه ی پیوندی یکپارچه بین ما و جهانی است که در آن زندگی می کنیم. اهمیت این هوش برای کسانی است که به دنبال این سوالات هستند: من چه کسی هستم؟ چرا این جا هستیم؟ هدف از زندگی چیست؟ ارتباط ما با دیگر انسان ها و جهان هستی چیست؟رابطه ما با کل بزرگ تر و فرا تر از ما چیست؟و…

هوش معنوی جنبه های مختلفی از آگاهی و زندگی ذهنی، روحی و درونی افراد را با کار های بیرونی این افراد یکپارچه و متصل می کند. این نوع از هوش یک آگاهی کامل درباره جهان به افراد می دهد. این هوش بر خلاف هوش های عقلانی که حتی کامپیوتر هم از آن بهره مند است فقط مخصوص انسان ها می باشد و همانند هوش عاطفی در حیوانات وجود نخواهد داشت. در واقع هوش معنوی به تمامی اعتقادات ما متصل است و از باور های ما شکل می گیرد.

به طور کلی می توان این هوش را از جایگاه مذهب و علم بررسی کرد. از لحاظ مذهبی این هوش لزوما برابر با پذیرفتن و اعتقاد به دین و نظام عقیدتی خاص نیست، بلکه فراتر از آن ها است، در واقع یک مسیر فکری است. از لحاظ علمی در واقع این هوش شبه علم است و در سطح عموم پذیرفته شده می باشد.

سازمان بهداشت جهانی در تعاریف جدید در مورد انسان و ماهیت بشر، جدا از ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی به بعد معنوی هم اشاره می کند. معنویت را می توان تعریف کرد و در واقع معنویت جست و جوی همیشگی برای یافتن پاسخ به چراهای ذهن است.

این هوش چنان مورد توجه قرار گرفته است که علم عصب شناسی هم به مطالعه و بررسی آن پرداخته است، زیرا این علم از لحاظ چهارچوب و فرضیات جلوتر حرکت می کند و ما به این ترتیب می توانیم کارکردهای مغز را کشف و با تجربیات، تفکرات و احساسات انسان مرتبط کنیم. علم عصب شناسی مدعی است که هوش معنوی پایه زیست شناختی دارد.

توانمندی بانوان چیست؟

تعاریف متعددی برای توانمندی بانوان صورت گرفته و به تعبیری یک مفهوم کاملا درونی است که با خود توانمند سازی برابر خواهد بود، اما به طور کلی می توانیم این گونه بگوییم که توانمندی بانوان فرایندی است که موجب می شود زنان دستیابی بیشتری به هرگونه منابع مانند آموزش و اشتغال داشته باشند و بتوانند کنترل زندگی خود را چه در خارج و چه در داخل منزل در دست بگیرند. این فرایند کمک می کند که زنان در مسائل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به جایگاه مناسب خود دست یابند و از حقوق خود در این زمینه ها آگاه بوده و حتی بر تصویب قوانین جدید در جهت عدالت جنسیتی تاثیر گذار باشند که در نهایت همه ی این ها موجب رضایت و خشنودی درونی، افزایش اعتماد به نفس و ارتقاء سطح روانی آن ها و بهبود تصویری که از خود دارند می شود.                                                   

حوزه ی موثر هوش معنوی بر توانمندی بانوان چیست؟

معنویت در زندگی ما زنان نقش به سزایی دارد. هوش معنوی زیر بنای باورهای ما را تشکیل می دهد. با توجه به این که باورهای ما همان اصول زندگی ما و پایه رفتارهای ما است پس این هوش می تواند نقش به سزایی در زندگی ما زنان ایفا کند و حوزه هایی که می توانند بر آن ها اثر بگذارند گسترده خواهد بود، در واقع ایجاد باورها و اعتقادات صحیح و هم سویی با این باورها می تواند سبب شکوفایی و توانمندی ما شود. ما در این جا به پنج حوزه که هوش معنوی بر توانمندی زنان اثر می گذارد، می پردازیم :

هدفمندی زندگی

هدفمند بودن از مهم ترین ویژگی های زنان توانمند است. با استفاده از یک مذهب یا مسیر معنوی مشخص می توان معنا و هدف زندگی را درک کرد. وقتی نسبت به معنای زندگی شناختی نداشته باشیم، چگونه می توانیم هدف شخصی و اجتماعی را برای خود تعریف کنیم. زنان با معنویت، زندگی معنا داری را دنبال می کنند و هدفمند زندگی می کنند. آن ها تنها هدف های شخصی خود را دنبال نمی کنند، بلکه به خاطر معنویتی که دارند هدف هایی فراتر از خود و برای دیگران و جامعه را مدنظر قرار می دهند.

سلامت روان

سلامت روان در یک زن، تنها به معنای نداشتن بیماری های روانی آن زن نخواهد بود، بلکه واکنش های صحیح و انعطاف پذیر بودن در برابر مسائل زندگی نشان برخورداری از سلامت روان است. کنار آمدن زنان با مسائل عمیق زندگی، با خودشان و دیگران نشان دهنده سلامت روانی آن ها است که می تواند بر حس کار آمدی و اعتماد به خودشان و همچنین خود شکوفایی و توانمندی زنان نقش به سزایی داشته باشد. سلامت معنوی که بر پایه هوش معنوی در زنان ایجاد می شود از مهم ترین عوامل مرتبط با سلامت روان آن ها خواهد بود، در واقع به کمک معنویت یکپارچگی و هماهنگی بین نیروهای داخلی یعنی جسم و عقل و روان و روح ایجاد می شود. این یکپارچگی منجر به ثبات در زندگی زنان، صلح، احساس نزدیکی با خود، خدا و جامعه و محیط شده و سلامت روان آن ها را تضمین می کند.

احساس شادی و رضایت از زندگی

زنان موفق از هنر رضایت در زندگی برخوردار هستند.یک زن توانمند قطعا دارای یک زندگی بی مشکلی نخواهد بود، اما از ویژگی های او این ایت که زندگی را مشکل نمی داند و این رضایتمندی در واقع راز زندگی او است. او همیشه امیدش را زنده نگه می دارد و هوش معنوی نیز به او کمک می کند تا تفکرات مثبت و زیبایی از زندگی برای خود بسازد تا بتواند برای رفع مشکلات خود تلاش بیشتری کند. همچنین معنویت و پیوندش با معنای زندگی و جاودانگی موجب می شود تا او با تغییر و تحولات و هیجانات زندگی خود بسازد و احساس رضایت و شادکامی کند.

او همواره احساس می کند زندگی خوبی دارد و احساس ارزشمندی می کند. هوش معنوی با ایجاد همان یکپارچگی که گفتیم، در ایجاد شادی های عمیق که بر پایه تعادل و تقارن خاصی در زندگی فرد ایجاد می شود موثر است. در واقع هوش معنوی با معنا دار کردن زندگی و رفتن به سمت تعالی، فرد را به سمت فراتر از خود رفتن هدایت می کند و وقتی فرد بتواند برای دیگران احساس شادی و رضایت ایجاد کند، حس رضایتمندی خودش نیز دو چندان می شود. در عین حال  زنان توانمندی که دارای هوش معنوی نیز هستند برای حس رضایت خود از زندگی نیاز به تایید دیگران ندارند.

زندگی زناشویی

ازدواج برای رسیدن به نیازهای عاطفی و امنیت زنان همیشه به عنوان یک رسم اجتماعی مورد تایید بوده است. هر چند یک ازدواج ناسالم می تواند اثرات تخریبی زیادی از لحاظ روحی و روانی بر زوجین بگذارد. اگر هر یک از زوجین تعهد لازم را در زندگی نداشته باشد نمی توانند نیازهای احساسی خود و شخص مقابل را شناسایی و مدیریت کنند و این سطح از تنش و پرخاشگری را افزایش می دهند. هوش معنوی در این راستا به زنان کمک می کند تا در زندگی زناشویی خود موفق تر و بهتر عمل کنند و یک زندگی پر از آرامش و خوشبختی را برای همسر خود به وجود آورند.

با کمک این هوش ضمن ایجاد تعهد شخصی، زنان  به احساسات و نیازهای خودشان و همسرشان بیشتر توجه کرده و سعی می کنند این احساسات و نیازها را به صورت صحیح برآورده کنند. همچنین هوش معنوی یک زن توانمند موجب می شود، زندگی خانوادگی بر بستری از آرامش و اعتماد بنا  شود. با کمک خودشناسی هوش معنوی، توانایی فرد برای ارتباط موثر افزایش یافته و آستانه تحمل او بالا می رود و این در نهایت باعث کاهش میزان تن شها و پرخاشگری ها می شود. در واقع بین هوش معنوی و رضایت از زندگی زناشویی همبستگی مثبت وجود دارد.

هوش معنوی و مدیریت

زنان توانمند باید کنترل زندگی خود را چه در خارج و چه در داخل منزل در دست بگیرند و این نیاز به دیدگاه مدیریتی بستگی دارد. آن ها نیاز به متغیرهای مدیریتی مانند: رهبری، انگیزش، خود کنترلی، ارتباطات، قابلیت تغییر و عملکرد دارند که هوش معنوی تاثیر به سزایی در این متغیرها خواهد داشت. وقتی زندگی معنا دار و هدفمند باشد و شخص از نگرش اتصال به کل بزرگ تری برخوردار باشد از ذهنیت وفور برخوردار می باشد و می داند برای دستیابی به منابع مورد نیازش نیاز به رقابت ندارد و این موجب همدلی و اعتماد به دیگران می شود. آن ها با نگرش برد-برد در روابط خود پیش رفته و برای توانمند سازی دیگران هم تلاش می کنند.

آ نها از کنترل دست برداشته و مدام در امور دخالت نمی کنند، بلکه با بصیرت امور را پیش می برند. یک زن توانمند و مدیر که مجهز به هوش معنوی است بر ارزش های اخلاقی، صداقت، آزادی و عدالت هم تاکید دارد. او موفقیت را برای خود و همراهان خود خلق می کند. در نهایت این که مطالعات نشان می دهد، انسان های با هوش معنوی بالا تاثیر زیادی بر انسان های هم عصر خود خواهند گذاشت و حتی در ایجاد و تغییر فرهنگ ها موثر خواهند بود.

باید بدانیم که معنویت در همه ی انسان ها وجود دارد ولی باید آن ها را تقویت کرد. برای تقویت هوش معنوی راه های زیادی وجود دارد از جمله: تلاش به خودآگاهی، تشویق به پرسش گری، معاشرت با افراد با هوش معنوی بالا و دوری از آدم های منفی و سمی، مراقبه، تلاش برای کسب آگاهی بیشتر و در صورت دیندار بودن آشنایی کامل با احکام و اصول دین و انجام آن ها و مجال برای سکوت و تفکر و پرهیز از زیاده گویی. با توجه به گرایشات زیادی که در ما زنان نسبت به معنویت وجود دارد، ما با تقویت آن می توانیم شاهد اثرات بزرگ آن در جنبه های مختلف زندگی خود که کمی به آن ها در این مقاله پرداخته ایم، باشیم.

با توجه به آن چه بیان کردیم هوش معنویی زنان می تواند آن را در هر جهت و سوء یاری رساند و یک زندگی با اعتقادات و باور های درست در جهت رسیدن به یک مسیر سرشار از موفقیت را برای زنان جهان به ارمغان بیاورد، زیرا این اعتقادات و باور های ما هستند که می توانند ما را در جهت رسیدن به اهداف مان یاری کنند.