عزت نفس و اعتماد به نفس چیست؟

اتفاق می افتد که بسیاری از افراد عزت نفس و اعتماد به نفس را با هم یکی می دانند و فرقی بین آن ها قائل نیستند، آگاهی داشتن در تفاوت عزت نفس با اعتماد به نفس می تواند ما را در کار ها و شرایط زندگی پیش بیاندازد، چون وقتی فرق بین این دو را به خوبی ندانیم، ممکن است آن ها را اشتباه بگیریم و به جای هم بکار ببریم، در این جا به تعریف و تفاوت های عزت نفس و اعتماد به نفس می پردازیم.

تعریف عزت نفس و اعتماد به نفس

عزت نفس چیست؟

عزت نفس یعنی این که یک فرد چه احساسی نسبت به خود دارد؟ چقدر خودش را دوست دارد؟ چقدر حالش با خودش خوب است؟ یا می شود گفت عزت نفس یعنی یک فرد چقدر برای خود ارزش قائل است؟

عزت نفس ریشه در احساس دارد که بر اساس نوع فکر و چگونگی افراد در ارتباط با دیگران شکل می گیرد، عزت نفس مولفه به وجود آورنده اعتماد به نفس است و احساس ارزشمندی مولفه عزت نفس.

افزایش عزت نفس، مرحله ای است که تمامی افراد باید به تنهایی آن را طی کنند. به کمک عزت نفس است که می توانیم باور کنیم در جایگاه موفقیت قرار خواهیم گرفت. به کمک داشتن اعتماد به نفس بالا می توانیم در هر جایگاهی خودمان باشیم و در هنگام رویا رویی با مشکلات به این باور برسیم که تحت هر شرایطی می توانیم مشکلات را شکست دهیم.

افرادی که عزت نفس بالایی دارند همیشه  و در همه حال از خود راضی و خشنود هستند و در ذهن خود یک تصویر خوب و عالی از خود دارند. با تمامی تفاوت هایی که بین عزت نفس و اعتماد به نفس وجود دارد این دو مکمل و تکمیل کننده هم هستند.

زمانی که فردی عزت نفس بالایی دارد خودش را باور دارد، به توانمندی خود ایمان دارد و هم برای خود و هم برای دیگران ارزش قائل می شود. چنین افرادی نیازی ندارند خود را به بقیه ثابت کنند و هیچ وقت خود را از دیگران برتر نمی بینند، چون از درون برای خود ثابت شده هستند و خودشان را می شناسند،  توانایی خود را،  ارزش خود را و منتظر تایید و تشویق دیگران نیستند و کسانی که عزت نفس بالایی ندارند، افرادی مغروری هستند که همیشه تلاش می کنند با خودنمایی خود را به بقیه ثابت کنند و می خواهند همیشه نشان دهند که از دیگران برتر هستند. البته گاهی باعث تخریب دیگران هم  می شوند، در حقیقت از درون خود را ارزشمند نمی دانند و با این شیوه خود را قانع و تخلیه می کنند. عزت نفس از درون سر چشمه می گیرد و از دوران کودکی بر اساس ارزش گذاشتن والدین یا معلمین شکل می گیرد و افراد می توانند آن را سرکوب یا شکوفا کنند.

اعتماد به نفس چیست؟

اعتماد به نفس از بیرون از فکر سر چشمه می گیرد،  اعتماد به نفس توانایی فرد نسبت به حرفه و مهارتی که دارد شکل می گیرد. به طور مثال: فردی در سخنرانی و سخنوری مهارت دارد و می تواند در میان جمع صحبت کند که آن شخص نسبت به حرفه و مهارت خود اعتماد به نفس کامل داشته باشد. اما اگر از او خواسته شود در حضور حضار ساز بنوازد، چون نسبت به نوازندگی اطلاعاتی ندارد و مهارتی کسب نکرده است نمی تواند این کار را انجام دهد، بنابراین آن شخص در این زمینه اعتماد به نفس ندارد و نمی شود گفت چون در سخنرانی مهارت دارد و دارای اعتماد به نفس بالای است می تواند این کار را هم انجام دهد و در نوازندگی هم باید اعتماد به نفس داشته باشد، بنابراین آن فرد فقط در زمینه سخنرانی مهارت و اعتماد به نفس بالا دارد.

عزت نفس همان طور که گفته شد از دوران کودکی شکل و ساخته می شود.  کسانی که عزت نفس بالایی دارند، نیازی نیست عوامل بیرونی، محیط و دیگران حالشان را خوب کنند و وابسته به اطرافیان و یا درآمد بالا، مقام و پست نخواهند بود، چون ارزش های خود را می دانند و برای خود احترام قائل هستند و این باعث می شود به دیگران هم احترام بگذارند. چنین افرادی به راحتی می بخشند و بخشش، عزت نفس افراد را افزایش می دهد.

 چنین افرادی به راحتی خود را از ناکامی های زندگی و احساسات منفی بیرون می کشند و زمانی که اوضاع زندگی برای آن ها خوب نیست تلاش می کنند به سمت خوب شدن حرکت  کنند.

تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس

کسانی که عزت نفس بالایی دارند نمی شود گفت از اعتماد به نفس بالایی برخوردار هستند، برعکس کسانی که اعتماد به نفس بالایی دارند، ممکن است عزت نفس نداشته باشند.

اعتماد به نفس به باور شخص نسبت به توانایی انجام کار است که هدفی را دنبال می کند.

عزت نفس یک احساس رفتاری است که نوع رفتار را نسبت به امور و دیگران بیان می کند.

اعتماد به نفس فقط در چند زمینه و یا مهارتی خاص تاثیر گذار است، اما عزت نفس در تمام زمینه های زندگی و ارتباط تاثیر گذار است. عزت نفس هر چه بیشتر در فرد تقویت شود و بالا برود از ایجاد آسیب به شخص جلوگیری می کند، اما اگر اعتماد به نفس در فردی بیش از اندازه بالا برود، این باعث می شود که در شخص اعتماد به نفس کاذب به وجود آید و سبب می شود فرد دچار کبر و غرور و خود بینی شود و این به پیشرفت کاری و تجاری او آسیب می زند.

  حال سوالی که در این جا مطرح است که چه طور در صحبت کردن با دیگران اعتماد به نفس داشته باشیم؟  بیشتر افراد دیگران را از روی حرف زدن و مکالمه قضاوت می کنند. زمانی که ما برای اولین بار با شخصی برخورد می کنیم با همان چند جمله ای که بین ما رد و بدل می شود می توانیم آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم و متوجه می شویم که آن شخص اعتماد به نفس دارد یا در ارتباط با موضوعی که در مورد آن صحبت می کند خودش به ایمان رسیده است یا خیر. یا با دیدن لحن آن ها در بیان کلمات در همان چند دقیقه اول متوجه خواهیم شد که آیا اطلاعاتی که می دهند دروغ است یا واقعیت دارد.

ویژگی افراد با عزت نفس و اعتماد به نفس بالا

ویژگی افراد با عزت نفس و اعتماد به نفس بالا

1.محکم صحبت کردن

یکی از خصوصیات افراد با اعتماد به نفس بالا این است که محکم و با صدای بلند صحبت می کنند، منظور از بلند این نیست که فریاد بزنند، بلکه یعنی نسبت به خود اطمینان دارند. اگر از جمله افرادی هستید که خیلی شل و آرام  صحبت می کنید حتی شخص مقابل به سختی صدایتان را می شنود، این شیوه حرف زدن را تغییر دهید. زمانی که می خواهید در میان جمعی نظر خود را بیان کنید تن صدای خود را بالا ببرید. فریاد نزنید، اما محکم تر صحبت کنید.

شل صحبت کردن باعث می شود حتی اگر موضوع صحبت شما بسیار مفید باشد و اطلاعاتی  که می خواهید به دیگران انتقال دهید اطلاعات مهمی باشد از نظر دیگران فردی ضعیف به نظر برسید و به شما هیچ توجهی نکنند. شاید نوع حرف زدن  و تیپ شخصیتی آرام صحبت کردن جزو عادت یک شخص باشد، چنین افرادی باید در این زمینه تمرین های زیادی را انجام دهند، جلوی آینه بایستند و حرف زدن را با خود تمرین کنند.

2.قبول داشتن خود و صدای خود

بسیاری از افراد هستند زمانی که صدای خود را ضبط می کنند و بار اول صدای خود را گوش می دهند امکان دارد از صدای خودشان خوششان نیاید، صدای خود را قبول نداشته باشند و این موضوع باعث شود اعتماد به نفس آن ها بیشتر ضعیف شود. ما تنها فکر می کنیم که صدای ما بد است اما دیگران چنین تصوری از صدای ما ندارند.  صدایی که ضبط می شود با صدایی که از داخل سرمان گوش می دهیم خیلی فرق می کند. صدای خود را بپذیریم و آن را ضبط کنیم و ببینیم که در کجای حرف خود تند صحبت می کنیم و در کجا کلمات را به درستی بیان نمی کنیم؟ چه تکیه کلامی داریم؟ با گوش دادن به صدای خود متوجه ایرادهایی که در صحبت کردن داریم می شویم، سعی کنیم و آن را اصلاح کنیم. وقتی صدای خودمان را بارها و بارها گوش می دهیم به آن عادت می کنیم و عزت نفس و اعتماد به نفس ما در این زمینه بالا می رود.

3.تعریف کردن از دیگران

یکی از موضوعاتی که باعث می شود اعتماد به نفس بالا رود این است که از کسانی که با آن ها برخورد داریم یا با آن ها کار می کنیم تعریف کنیم و نسبت به رفتار و خصایل خوب و صادقانه آن ها واکنش نشان دهیم. این کار باعث می شود اعتماد به نفس شخص مقابل بالا رود و دیگران حس خوب را از ما می گیرند و این نوع رفتار سبب  می شود دیگران هم از ما تعریف کنند و این اعتماد به نفس ما را هم افزایش می دهد.

4.دروغ نگفتن

کسانی که اعتماد به نفس بالایی دارند دلیلی نمی بینند که دروغ بگویند. همیشه و در همه جا رک  صحبت می کنند و واقعیت را بیان می کنند حتی اگر به  ضررشان تمام شود. شاید رک صحبت کردن در ابتدای کار برای شما کار سختی باشد،و شاید فکر می کنیم اگر رک صحبت کنیم مخاطبین و دیگران از ما ناراحت خواهند شد. زمانی که با دیگران مودبانه صحبت می کنیم و در مورد آن ها و رفتار های آن ها اظهار نظر صادقانه داریم، در واقع خصوصیات و برند شخصی خود را نمایش می دهیم و انجام این کار ما را نسبت به دیگران یک پله بالاتر می برد. انسان های با عزت نفس و اعتماد به نفس بالا دلیلی برای غیبت و تهمت و دروغ ندارند، غیبت، دروغ، ریاکاری از خصوصیات انسان های ضعیف و بااعتماد به نفس پایین است.

5.اهمیت دادن به خود و شغل خود

اگر در محیط کار با افراد مختلف در ارتباط هستیم یا در کار فروش هستیم بر روی معرفی خود و شغل خود کار کنیم و تمرین کنیم درست خود را معرفی کنیم. نوع پرزنت ما در حرفه ای بودن و مبتدی بودن ما تاثیر فراوانی دارد. قبل از ملاقات با هر کسی یک کاغذ برداریم و بهترین کلمات و جملاتی که می توانیم برای معرفی خود به کار ببندیم و  یادداشت کنیم. خودمان را دوست بداریم و به شغل خود اهمیت دهیم. یاد بگیریم خود و شغل یا محصول خود را درست پرزنت کنیم.

ویژگی افراد با عزت نفس بالا

• از آن چه هستند رضایت دارند و احساس خوشحالی می کنند.
• از دست آوردها و قدرتشان آگاهی دارند.
• قادر به بیان احساساتتشان هستند.
• به خواسته هایشان توجه می کنند.
• خودشان را دوست دارند و برای خود ارزش قائلند.
• خود را سرزنش نمی کنند.
• احساس گناه و عذاب وجدان ندارند.