نقش آموزش منابع انسانی در موفقیت سازمان ها

 چرا آموزش از مهم ترین اقدامات و برنامه های هر سازمان می باشد؟
 تعریف مدیریت آموزش؟
 اهداف آموزش نیروی انسانی؟
 ضرورت توسعه آموزش های سازمانی؟

 

 

آموزش همواره به عنوان وسیله ایی کارآمد، مطمئن در جهت بهبود کیفیت عملکرد و حل مشکلات سازمان ها مد نظر قرار می گیرد و فقدان آن نیز یکی از مسائل اساسی و حاد هر سازمان را تشکیل می دهد. بدین جهت به منظورر تجهیز نیروی انسانی سازمان و بهسازی و بهره گیری هر چه مؤثرتر از این نیرو، بی شک آموزش یکی از مهم ترین و مؤثرترین تدابیر و عوامل برای بهبود امور سازمان به شمار می رود لازم به ذکر است که آموزش یک وظیفه اساسی در سازمان ها و یک فرآیند مداوم و همیشگی است و موقت و تمام شدنی نیست.

آموزش یکی از پیچیده ترین وظایف در اداره امور هر سازمان و به ویژه در مدیریت نیروی انسانی است پس از نظام جذب، نظام بهسازی و بکارگیری مناسب منابع انسانی قرار داد. در حقیقت آموزش از مهم ترین اقدامات و برنامه های هر سازمانی بوده و نظام آموزشی تکمیل کننده نظام استخدامی به شمار می رود.

باعث توانمندی نیروی انسانی موجود شده و موفقیت های آتی را تضمین می کند. آموزش و بهسازی باعث بینش و بصیرت عمیق تر دانش و معرفت بالاتر و توانایی و مهارت بیشتر انسان های شاغل در سازمان برای اجرای وظایف محول شده و در نتیجه موجب نیل به هدف های سازمانی با کارآیی و ثمربخشی بهتر و بیشتر است امروزه یکی از مهم ترین و باارزش ترین الگوها در هر سازمانی، آموزش است.

آموزش سازمانی در دنیای پیچیده امروز به سرعت در حال تبدیل شدن به مزیت رقابتی اصلی سازمان ها است و کمتر کسی در ضرورت تحول شیوه های مدیریت سازمانی برای تطبیق با ویژگی های عصر جدید تردید دارد و هر سازمانی را بر آن می دارد تا برای بقا همه تلاش خود را در مدیریت آموزش به کارگیرد.

---

مقاله پیشنهادی: چطور می توانیم منابع انسانی توانمندی داشته باشیم؟

---

 آموزش منابع انسانی – مفهوم جدید مدیریت آموزش منابع انسانی

فرآیندی است که به سازمان ها کمک می کند تا دانش ضمنی اعضای سازمان یعنی اطلاعات و تخصص های مهمی که قسمتی از حافظه سازمان هستند و معمولاً به یک حالت بدون ساختار در سازمان وجود دارند را شناسایی، انتخاب، سازماندهی، توزیع و منتقل کنند.

از سوی دیگر، تمایل سازمان ها به تیم سازی و طراحی ساختار مبتنی بر کار تیمی از دیگر رویکردهایی است که علاوه بر افزایش مشارکت، انعطاف پذیری و رضایتمندی مشتریان، می تواند با تسهیل و تقویت فرآیند مدیریت دانش سازمانی بر موانع خلق، انتقال و یکپارچگی دانش سازمانی فائق آید و سازمان را در عرصه پویا و پیچیده رقابت یاری رساند.

آموزش فرآیندی است که در توانمند سازی نیروی انسانی کارآمد و مستعد نقشی به شدت محوری را بر عهده دارد بنابراین اگر گفته شود آموزش کلید توسعه است بر حقیقتی کتمان ناپذیر تأکید شده است به همین دلیل رشد، پیشرفت، شکوفایی و ارتقای توانمندی های کارکنان، تحت عنوان توانمند سازی کارکنان همواره می بایست به شدت مورد توجه اندیشمندان و برنامه ریزان هر سازمانی قرار گیرد تا رشد و توسعه آن سازمان از بهره وری بالایی برخوردار گردد.

 

 

در توانمند سازی منابع انسانی، آموزش به عنوان ابزاری در خدمت آن و نهایتا آموزش ضمن خدمت از الویت هایی است که می بایست مد نظر تمامی سازمان ها قرار گیرد. منابع انسانی در هر سطحی از سطوح سازمان، اعم از مشاغل ساده و یا مشاغل پیچیده، مدیر یا زیردست، قطعاً محتاج آموزش و یادگیری و کسب دانش و مهارت های جدید هستند و باید همواره برای بهتر انجام دادن کار خود از هر نوع که باشد، روش ها و اطلاعات جدیدی کسب نمایند و اینکه هر وقت شغل کارکنان تغییر پیدا کند لازم است اطلاعات و مهارت های جدیدی برای ابقای موفقیت آمیز وظایف شغل مربوطه را فرا بگیرد برنامه های آموزش کارکنان در یک سازمان می تواند نیاز به نیروی انسانی متخصص در آینده را نیز رفع کند و تضمینی برای حل مشکلات کارکنان باشد.

رسیدن به اهداف سازمان بستگی به توانایی کارکنان در انجام وظایف محوله و انطباق با محیط متغیر دارد. اجرای آموزش و ایجاد بستر های مناسب جهت فراگیری نیروی انسانی شاغل در سازمان ها سبب می شود تا افراد بتوانند متناسب با تغییرات سازمانی و محیطی به طور مؤثر فعالیت هایشان را ادامه داده و بر کارآیی خود مطابق با دانش روز بی افزایند. بنابراین آموزش و توانمند سازی علمی، کوشش مداوم و برنامه ریزی شده به وسیله مدیریت برای بهبود سطوح شایستگی کارکنان و عملکرد سازمانی است.

---

مقاله پیشنهادی: نحوه جذب نیروی کارآمد در کسب و کار

---

 آموزش منابع انسانی – اهداف آموزش نیروی انسانی

اهداف آموزش مشخص می کند انواع، سطوح مهارت ها، توانایی ها، دانش و نگرش شرکت کنندگانی که برنامه کامل آموزش آن ها را در برمی گیرد چگونه است و هدف های مهم آن به اختصار عبارتند از:

 کمک به تصمیم گیری راجع به روش های مناسب بر فعالیت کارکنان و نیازهای مربوط به دگرگونی
 اهداف آموزش آنچه که انتظار می رود از آموزش دهنده و هم آموزش گیرنده را روشن می کند
 اهداف آموزش بنایی را برای ارزیابی برنامه بعد از اجرای آن فراهم می کند.

برخی از اندیشمندان این حوزه هدف های مهم آموزش را بدین ترتیب بیان می کنند:

* بهبود عملکرد
* به روز کردن اطلاعات کارکنان
* ارتقا شغلی
* حل مسائل و مشکلات
* آماده سازی برای ترفیع
* آشنا سازی کارکنان جدید با اهداف سازمان
* هماهنگی با تغییرات و پیشرفت های علمی و تکنولوژی در جهان
* هماهنگی با تحولات سیاسی و اقتصادی جامعه
* هماهنگی با نیاز های جدید جامعه و ارباب رجوع
* کسب مهارت های ادراکی، فنی و روابط انسانی
* کسب نگرش درست و آمادگی برای ایجاد تغییر در سازمان
* تأمین نیروی انسانی جدید به منظور جایگزینی
* فراهم آوردن زمینه های ترفیعات
* رشد کمی و کیفی تولید
* اثربخشی و کارآیی نیروی انسانی
* پرهیز از ضایعات ( بهره گیری از امکانات و نیروها)

نتایج نهایی آموزش در راستای اهداف سازمانی

برنامه های آموزشی در راستای توانمند سازی منابع انسانی که به خوبی سازمان دهی شده باشد، به صورت منسجم مهارت و دانش کارمندان را افزایش می دهد. دسترسی همیشگی به آموزش به سازمان اطمینان می دهد لذا همه کارمندان تجربه و دانش منسجمی درباره وظایف و روال کاری خود دارند. نکته ایی که وقتی صحبت از سیاست ها و روال کاری سازمان می شود اهمیت ویژه ای پیدا می کند وقتی همه کارمندان دانش و مهارت کافی داشته باشند وظایف و کارها در زمان مقرر انجام می شوند و ابهامی در نحوه انجام کارها باقی نمی ماند. ایمنی، تبعیض و کارهای اداری مواردی هستند که حتما باید مورد آموزش قرار بگیرند و نباید هیچ ابهامی در مورد آن ها وجود داشته باشد.

 

 

آموزش منابع انسانی به افزایش دانش و مهارت های شغلی کارمندان تمامی سطوح کمک می کند و باعث گسترده تر شدن افق های دانش و شعور و شخصیت انسانی کارمندان می شود.
علاوه بر موارد ذکر شده، آموزش منابع انسانی سود دهی شرکت را افزایش می دهد و باعث رشد و پیشرفت آن می شود.

سازمان ها با تصمیم گیری های مؤثرتر و راه حل های بهتری مواجه می شوند. آموزش منابع انسانی به درک کارمندان از سیاست های شرکت و اجرای آن ها کمک می کند و درنتیجه مهارت های مدیریتی، انگیزه، وفاداری، رفتار بهتر و دیگر جنبه های مثبت را در کارمندان و مدیران توسعه می بخشد آموزش و توسعه منابع انسانی تعهدی در قبال کارمندان برای تقویت دانش و مهارت افزایی آن ها می باشد.

از مهم ترین مواردی که به عنوان مقاصد مشترک سازمان ها و نظام های مختلف در خصوص آموزش منابع انسانی در کلیه سازمان ها قابل ذکر است به شرح زیر است:

– هماهنگ و همسو نمودن کارکنان یا سازمان
– افزایش رضایت شغلی و بهبود در روحیه کارکنان
– کاهش حوادث و ضایعات کاری
– به هنگام سازی دانش نیروی انسانی در سازمان
– کمک به تغییر و تحولات سازمانی
– تقویت روحیه همدلی و همکاری در بین کارکنان سازمان

نکته قابل توجه این است که بر حسب نوع فرهنگ سازی و شرایط زمانی و دیگر اِلمان ها، میزان اهمیت هر کدام از این اهداف و الویت هر کدام متفاوت است.

 

ضرورت توسعه آموزش های سازمانی

اگر توسعه سازمانی را در چهار وجه ” آموزش فنی، تکنولوژیکی، فرهنگ سازمانی، توسعه مالی و اقتصادی” در نظر بگیریم، توسعه آموزشی به دلیل تعامل با سایر ارکان توسعه و پشتیبانی و خدمات رسانی نسبت به هر یک از آن ها از اهمیت و جایگاه ویژه ایی برخوردار می باشد.

در این رابطه بررسی ها نشان می دهد که اکنون ابر شرکت های معروف در دنیا جهت آموزش و توسعه نیروی کارخود مراکز عظیم آموزشی و یا دانشگاه های تخصصی صنعت خود را تأسیس کرده اند این ابر شرکت های عظیم را به نوعی سازمان های فراگیر می نامند زیرا آنها آموزش و توسعه را سرمایه گذاری آتی خود می دانند و به عنوان هزینه به آن نگاه نمی کنند بلکه از آن به عنوان سرمایه گذاری دراز مدت یاد می نمایند.

برخی معتقدند اگر با آموزش و پژوهش به عنوان هزینه برخورد شود در شرایط سخت اقتصادی و صرفه جویی در هزینه ها، بودجه های آموزش و پژوهش نیز باید قطع شوند. لیکن، اگر شرکت مجموعه ایی از روش ها و اصولی که بر آن مبنا کارکنان مهم ترین دارایی شرکت در نظر گرفته شوند را شعار خود قرار دهند، آموزش حتی در زمان رکود اقتصادی نیز باقی خواهد ماند بنابراین به سادگی می توان گفت: آموزش یک فرآیند مداوم و همیشگی است نه یک فرآیند موقت و تمام شدنی.

امروزه به اعتقاد همه صاحب نظران و متخصصان، فراگیری علوم به صورت دانش عمومی محور و فراگیری علوم و کسب مهارت های لازم در زمینه های تخصصی به صورت خاص به عنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر اجتماعی از اهمیت بالایی در امر توسعه کلان برخوردار است. این اهمیت از آن جاست که انسان تنها از طریق آموزش می تواند توانایی های خاص و نامحدود خود را از بالقوه بودن به سمت فعل به حرکت درآورد. البته باید در نظر داشت که در فرهنگ های متعالی آموزش تنها با پرورش می تواند سودمند باشد.

آموزش بر روی رفتار افراد سازمان تأثیر گذار بوده و باعث تغییر در رفتار کارکنان می گردد. اما بنابر یک اصل نانوشته تغییر در هر عاملی نیازمند محرک است و برای هر انسان پاداش محرکی مناسب می باشد. به عبارت دیگر اگر نیروی سازمانی از نتیجه تغییر خود بهره مالی و معنوی نبرد دیگر به سمت تغییر در سازمان و برای سازمان قدم برنخواهد داشت. دوره های آموزشی باید قدرت آن را داشته باشند که ضرورت تغییر و نیاز به آن را در سازمان به کارکنان نشان دهند. در بطن دوره های آموزشی است که کارکنان باید از وظایف خود و شیوه هایی که برای برآوردن انتظارات شغلی وجود دارد آگاه گردند.

نکته مهم: این است که مدیریت باید خود را ملزم بداند بین افرادی که در دوره های آموزشی شرکت می کنند و موارد بحث شده را در عمل بکار می گیرند و افرادی که در این دوره ها شرکت نمی کنند تفاوت قائل گردد در صورتی که چنین عملی صورت نگیرد، کارکنان انگیزه خود را برای آموزش و ارتقاء از دست خواهند داد و نمی توان امیدی برای ادامه همکاری مناسب از آن ها در سازمان داشت.
تمرین: چرا آموزش از مهم ترین و با ارزش ترینن الگوها در هر سازمانی محسوب می شود؟