منحنی یادگیری و کاربرد های مهم آن چیست؟

منحنی یادگیری در واقع نموداری است که رابطه ی میان تلاش های ما برای یادگیری یک کار خاص با عملکردی که از خود در انجام آن کار نشان می دهیم به نمایش می گذارد. از منحنی یادگیری به عنوان مدل متوسط تجمعی یا تی پی رایت نام برده می شود که علت آن این است که فردی با همین نام در انجام کار خود در سال 1936 پس از بررسی عوامل موثر در هزینه های هواپیما به این نتیجه رسید که با افزایش عملکرد در تولید می تواند هزینه های تولید هواپیما را کاهش دهد، اما وینفرد هیرشمن توانست با پردازش این تئوری نحوه به کارگیری آن را در اقتصاد به گونه ای دیگر بیان کرد که طبق نظریه منحنی کارآیی فرد در انجام هر عملی با گذشت زما افزایش می یابد و تعداد بیشتری از آن کار انجام می شود.

زمانی یادگیری مرحله پیشرفت را بهتر و سریع تر طی می کند که فناوری های موجود توسعه پیدا کند. یادگیری به ما کمک می کند که در طول زمان از هزینه کمتری استفاده کنیم تا یک سری مزایا از آن به دست آوریم. زمانی که هر کدام از ما یک وظیفه را می پذیریم و هر روز آن را تکرار می کنیم به مراتب نسبت به روز قبل آن وظیفه را بهتر انجام خواهیم داد و هر روز انرژی و زمان کمتری را صرف آن خواهیم کرد.

با تنظیم کردن نمودار برای این وظایف می توانیم شاهد پیشرفت های خود در هر روز نسبت به روز قبل باشیم، در نتیجه زمان کمتری را برای بررسی یادگیری خود در طی زمان گذشته صرف می کنیم. به این نمودار ها منحنی یادگیری می گویند که در یک بازه زمانی مشخص به بیشتر شدن بهره وری ما کمک می کنند و با افزایش بهره وری نیاز به آموزش در ما کمتر می شود.

البته شکل تمامی منحنی ها با توجه به مهارت یادگیری در افراد متفاوت است. منحنی همیشه به صورت مرحله ای و به مرور زمان رخ می دهد.

به عنوان مثال، همان گونه که در مقالات قبل گفتیم زبان مهم ترین وسیله در ارتباط ما با جهان است، اما هر کدام از ما به صورت مرحله به مرحله زبان را فرا گرفته ایم. این یادگیری مرحله به مرحله ای تنها مربوط به زبان نخواهد بود، بلکه در یادگیری هر چیزی این مراحل انجام خواهد شد و بر روی منحنی یادگیری قرار خواهد گرفت.

همه ما در این منحنی ها با یک دیگر مشترک هستیم، اما شیب آن برای همه ما یکسان نخواهد بود، این منحنی بیان می کند که عملکرد افراد در هنگام انجام دادن یک عمل چگونه با صرف زمان بهبود خواهد یافت، در واقع این منحنی میزان پیشرفت ما را مشخص می کند.

آشنایی با منحنی یادگیری

همه ما در ابتدای زندگی خود به کار در جایی مشغول هستیم که یا کارفرما هستیم و یا برای کار فرمای دیگر کار می کنیم در هر دو شرایط کار کردن برایمان سخت است اما با گذشت زمان و هر چه به جلو پیش می رویم در انجام وظیفه و کاری که بر عهده داریم ماهرتر می شویم و به قول معروف آن را چشم بسته انجام می دهیم. یکی از مهم ترین علت های این اتفاق این است که هر چه زمان می گذرد ما تجربه بیشتری کسب خواهیم کرد و به مرتبه بالاتری از عملکرد می رسیم. در واقع در این شرایط ما بر روی منحنی یادگیری قرار گرفته ایم. پیشرفت و پسرفت هر کدام از ما در طول زمان به وسیله منحنی یادگیری شکل می گیرد و قابل نمایش است.

عملکرد منحنی یادگیری

با توجه به آن چه که در مقاله های قبل صحبت کردیم یادگیری در تمام افراد به صورت مرحله ای و گام به گام صورت می گیرد. زمانی که به یادگیری چیز جدیدی می پردازیم در واقع بر روی منحنی یادگیری او قدم گذاشته ایم.

سنجش برنامه آموزش

برای اندازه گیری و سنجش تاثیری که برنامه آموزشی بر روی ما می گذارد می توانیم از منحنی یادگیری استفاده کنیم. زمانی یک برنامه آموزشی برایمان موفقیت آمیز خواهد بود که منحنی یادگیری طراحی شده مورد رضایت همگان واقع شود و همه افراد از آن استفاده کنند.

کاربرد منحنی یادگیری چیست؟

منحنی یادگیری در موارد مختلفی کاربرد دارد که به عنوان مثال از میزان تسلط ما بر موضوعات و شرایط مختلف گرفته تا مدت زمانی که ما برای رسیدن به هدف و خواسته خود طی می کنیم را به نمایش می گذارد. منحنی یادگیری اغلب در گفتار ما برای توصیف میزان تلاش ما در جهت انجام کار های چالش بر انگیز مورد استفاده قرار می گیرد. از منحنی یادگیری در هر حالتی می شود استفاده کرد، زیرا حالت عمومی دارد. البته منحنی یادگیری یک روش کمی هم شناخته می شود و از این شرایط کمی در مدل های ریاضی و به منظور نشان دادن میزان تسلط و مهارت در انجام یک کار استفاده می شود.

ابزار و وسایل مورد نیاز

آموزش عالی و خوب، بهره وری عملکرد ما را به عنوان شخصی که در جایگاهی خاص مثل، کارمند یک شرکت بیشتر می کند و باعث افزایش نرخ تولید آن شرکت می شود.

برای افزایش تولیدات به لوازم و سخت افزار بیشتری نیاز داریم برای پیش بینی ابزار آلات مورد نیاز یک شرکت باید از تفسیری که منحنی یادگیری ارائه می دهد استفاده کنیم.

برنامه ریزی کاری

برای این که یک شرکت یا موسسه به مرحله پیشرفت برسد باید برای تمامی کار ها یک برنامه ریزی درست و دقیق انجام دهد. به کمک یک برنامه ریزی صحیح شانس بیشتری برای رسیدن به اهداف خود پیدا خواهیم کرد.

منحنی یادگیری ارتباط موثری در کار افراد یک شرکت و پروژه های که شرکت دریافت می کند دارد. برای انجام یک برنامه ریزی دقیق بهتر است از منحنی یادگیری استفاده کنیم.

تخمین نیازها

برای تخمین نیاز های خود می توانیم از منحنی آموزشی استفاده کنیم. وقتی می توانیم هزینه های یک پروژه را تخمین بزنیم پس به راحتی می توانیم درآمدی که در آینده به دست خواهیم آورد را به صورت تخمینی حساب کنیم و با توجه به درآمد ها و هزینه های پیش بینی شده برای چالش هایی که ممکن است در آینده بر سر راه ما قرار گیرند آمادگی کافی خواهیم داشت و در زمان رو به رو شدن با مشکلات از خود واکنشی درست نشان خواهیم داد، زیرا آمادگی لازم را از قبل برای مقابله با این چالش ها در خود ایجاد کرده ایم.

تخمین هزینه ها

برای تخمین هزینه ها می توانیم از تکنیک منحنی یادگیری استفاده کنیم و با توجه به آن هزینه های که ممکن است در آینده افزایش پیدا کنند یا کاهش یابند را بررسی کنیم و با توجه به نتیجه ای که از آن بدست  می آید برنامه جدیدی را به سیستم خود اضافه کنیم.

انواع منحنی یادگیری

منحنی یادگیری انواع مختلفی دارد که در ذیل به بررسی آن ها می پردازیم.

با بازده کاهشی

بهبود عملکرد در ابتدای انجام کار نیاز مند به تلاش بیشتر است، اما زمانی که تعداد تلاش های خود را افزایش می دهیم از میزان بهبود عملکرد خود می کاهیم. این نوع منحنی بیان کننده و نشان دهنده میزان بهبود عملکرد ما در ابتدای کار است اما در این نوع از منحنی یادگیری به حداکثر مهارت ممکن نخواهیم رسید.

با بازده افزایشی

در این روش حالت نمودار بیان کننده این موضوع است که ما در ابتدای شروع کار هر زمان که تلاش خود را بیشتر می کنیم میزان بهبود عملکرد را در خود کاهش می دهیم. این کار به آرامی شروع می شود، اما یادگیری این روش بسیار سخت است.

زمانی که تعداد تلاش های خود را افزایش می دهیم میزان بهبود عملکرد های ما هم بیشتر می شود.  هر چه این مهارت به نقطه حداکثر نزدیک تر شود به بالاترین سطح عملکرد خود زود تر خواهد رسید. در این روش ما به کاری که انجام می دهیم علاقه مند هستیم و آن را به خوبی اجرا می کنیم و سعی می کنیم همیشه مواظب و پیگیر عملکرد آن  باشیم.

منحنی با بازده افزایشی و کاهشی

در آغاز کار خود از منحنی با بازده افزایشی استفاده می شود و شروع به کار می کند، ولی به مرور زمان و در نیمه دوم حالت منحنی به سمت منحنی با بازده کاهشی میل پیدا می کند، یعنی سرعتی که برای یادگیری و بهبود عملکرد خود در ابتدای کار نشان می دهیم بسیار پایین است اما به تدریج افزایش پیدا خواهد کرد تا زمانی که به حد ثابت برسد.

منحنی های پیچیده

سرعت یادگیری در این منحنی پایین است ولی در بخش دوم این منحنی سرعت خود را بالا می کشد و کمی بیشتر سرعت می گیرد و با افزایش سرعت مهارت بالا تر می رود.

در قسمت سوم این منحنی نمودار به حالت افقی در می آید و باعث ثابت شدن عملکرد می شود و به مرحله ای می رسیم که انگار پیشرفت به مرحله پایان رسیده و دیگر هیچ انگیزه ای برای ادامه مهارت یادگیری نمانده است.

در بخش چهارم بدون هدف به کار خود ادامه می دهیم اما با صحنه ای رو به رو می شویم که به ما این آگاهی را می دهد که هنوز کار به اتمام نرسیده و برای یادگیری و بهبود عملکرد به ته خط نرسیده ایم پس باید به تلاش خود در این زمینه ادامه دهیم.

در بخش پنجم که آخرین روش در این قسمت است به بازده ای می رسیم که یادگیری همانند یک ماهیچه در مغز ما جا گیر شده و جایگاه آن در مغز ما برای مدت طولانی محفوظ خواهد ماند. در این شرایط ما به بالاترین حد از یادگیری در حیطه کاری خود رسیده ایم.