درمقاله قبل، احساس رشک و محرکه های آن را بررسی کردیم. سپس، نقش رشک را مطالعه کردیم. در این مقاله، به احساس دل بستگی خواهیم پرداخت.
دنیل یکی از دوستان برادرش به نام متیو را که روان شناس بود، تحسین می کرد. او دقیقاً از وظایف متیو باخبر نبود. با این حال، در نظر دنیل، متیو فرد محترمی بود. فرصتی پیش آمد تا دنیل در دفتر متیو به کار مشغول شود. بعد از چندین ماه که شاهد کار مشاوران بود، به این نتیجه رسید که برای این کار مناسب نیست و تصمیم گرفت، مسیر جدیدی را انتخاب کند. در آخرین روز کاری، متیو او را به کافی شاپی دعوت کرد. دنیل تلاش کرد تا صادقانه به متیو درباره علت دل بسته نشدن خود به محیط کار را بیان کند. آن دو شروع به صحبت کردند و درباره آنچه دنیل دوست داشت انجام دهد، با هم صحبت کردند.
احساس دل بستگی با لایه ششم خود آگاهی ارتباطی نزدیکی دارد و می تواند انگیزه های بسیاری برای ما به وجود آورد. برای مثال، زمانی که به کتابی علاقه مند هستید، خیلی بهتر می توانیم آن را به پایان برسانیم تا کتابی که به آن علاقه نداریم و برای ما کسل کننده است. زمانی که مغز ما در مواجهه با رویدادی احساس خوشنودی و تلاش کند، احساس دل بستگی در ما فعال می شود. بر این اساس، شناسایی موقعیت هایی که از انجام دادن آن لذت می برید، تأثیر به‌سزایی در اهداف شما خواهد داشت. از نظر فیلیکس آرنولد، دل بستگی در روان شناسی با تمنا، هیجان، احساس و جست و جوی هدف مرتبط است. به طور معمول، احساس مثبتی که از فعالیتی حاصل می شود را خرسند ی قلمداد می کنند. لازم به ذکر است که احساس دل بستگی و خرسندی را یکی درنظر نمی گیرند. برای مثال، زمانی که از انجام فعالیتی احساس مسرت می کنید، احساس خرسندی را تجربه خواهید کرد و زمانی که برای رفتن به سمت آن انگیزه فعالی را تجربه می کنید، احساس دل بستگی فعال می شود.
محرکه های این احساس چه هستند؟
تحقیقات نشان داده است که نوزادان به چهره افراد زل می زنند و حالتی ازاحساس دل بستگی را تجربه می کنند. بر این اساس، ضربان قلب نوزادان کاهش می یابد و حالتی از آرامش را تجربه می کنند. افراد در هنگام صحبت با نوزادان، به لبخند زدن و شکلک درآوردن علاقه نشان می دهند و این عمل روشی طبیعی برای جلب توجه ودل بستگی نوزاد است. دل بستگی در نوزاد علاوه بر واکنش آرام کننده، باعث رشد قابلیت شناخت نوزاد هم می شود و بر این اساس، اطلاعات را از طریق حواس پنج گانه بهتر دریافت می کند. به طور کلی، آمادگی ذهنی و عاطفی برای دل بستگی وکنجکاوی، باعث رشد هوش و افزایش دامنه شناخت نوزاد می شود.
رابطه احساس دل بستگی و عملکرد چیست؟
چگونه می توان برای انجام دادن کاری کسل کننده انگیزه پیدا کرد؟ محققان دریافتند، افرادی که برای جذاب کردن یک فعالیت، استراتژی هایی را به کار می گیرند، آن فعالیت را به شکل مثبت تری انجام خواهند داد. البته در موقعیت هایی مشاهده شده است که تلاش برای جذاب کردن فعالیت، هزینه هایی هم به دنبال دارد نظیر زمانی که سعی می کنیم با گفتن لطیفه در کلاس، جو حاکم بر کلاس را عوض کنیم. در این حالت، ممکن است مدرس ما را شماتت کند. درحالی که قصد ما ایجاد جذابیت و دل بستگی بیش تر در کلاس بوده است. زمانی که از کسی درخواست انجام کاری داریم، سعی کنید راه هایی بیابید تا آن فرد به آن کار و وظیفه احساس دل بستگی کند. برای مثال، شنیدن موزیک در فضای کار یا ایجاد بخش های سرگرم کننده در محیط کار. در تحقیقی از افراد خواسته شد تا متن نمایش نامه ای را بخوانند. نتیجه آن شد که به قسمتی از متن که جذابیت بیش تری برای افراد داشت، بیش تر توجه شد و خوانند گان در خواندن آن شوق فراوانی داشتند و بهتر از عهده آن بر می آمدند. با وجود این، نکته مهم این است که علی رغم توجه بیش از اندازه به مطالب جذاب، باید با بخشی که جذابیت کم تری دارد، ارتباط بهتری برقرار کنیم تا میزان عملکرد ما را افزایش دهد.
زمانی که احساس دل بستگی فعال می شود، ممکن است، به عنوان نیرو محرکه ای برای دل بستگی های دیگر به تحرک درآید. فرض کنید، فردی را می بینید که در حال عکاسی است و این برای شما بسیار هیجان انگیز است. در این هنگام، دل بستگی ما فعال شده و ما را کنجکاو می کند تا درباره آن بیش تر بدانیم و گام های مؤثری برای آن برداریم. احساس دل بستگی سبب می شود تا درباره چیزی که به آن علاقه داریم، تأمل کنیم و به آن، احساس کنجکاوی داشته باشیم و دامنه شناخت خود از آن را افزایش دهیم. دل بستگی ما را به سمت تجربه های جدید نظیر جست و جوی مکان های جدید، تجربه برنامه های نو و… سوق می دهد و کانون توجه ما را به سمت دیدن مکان ها و موقعیت های جدید تنظیم می‌کند.
احساس دل بستگی برای ما چه نقشی دارد؟
فعالیت هایی که باعث کنجکاوی و دل بستگی ما می شود، آنقدر زیاد است که سبب سردرگمی ما در انتخاب می شود. برای مثال، هنگام خوردن غذا، تنوع زیاد باعث می‌شود تا نتوانیم، همه غذا ها را به طور همزمان تجربه کنیم. لذا همین امر، سبب می شود تا در موقعیت بعدی، سایر غذا ها را تجربه کنیم. همین موضوع، درباره دل بستگی هم صادق است. در بیش تر مواقع، زمانی که چیزی که به دل بستگی ما منجر می شود، اگر تازگی خود را از دست بدهد، احتمال پایبند نبودن به آن در ما افزایش می یابد. در این صورت، بهتر است روش تازه ای را امتحان کنیم تا طراوت و تازگی را به همراه داشته باشد. بعضی مواقع، این اشتباه هم به وجود می آید که در اثر فعالیت های بسیار بر انگیزاننده مانند بازی های رایانه ای یا فعالیت های اجتماعی، از لذت بردن فعالیت های روزمره که می تواند بسیار جالب و لذت بخش باشد، غفلت کنیم و این تازگی و طراوت را فقط مختص به فعالیت هایی خاص در نظر بگیریم.
این مسئله را می توان به روابط بین فردی هم تعمیم داد0. برای مثال، اگر در حال تجربه رابطه ای باشیم که میزان شور و انگیزه در آن بالا است، رابطه سالم و توام با آرامش توجه ما را جلب نمی کند و دل بستگی کمی در ما بر می انگیزد. در نتیجه، بسیار مهم است که رابطه را بر اساس میزان سالم بودن و کارآمد بودن آن در نظر بگیریم؛ نه صرفاً به میزان شور و انگیزه موجود در آن. در فعالیت های کاری یا روابط که برای ما هیجان انگیز نیست، لازم است که دل بستگی را به تحرک در آوریم. یکی از نکات مهم برای دل بسته ماندن در روابط، ایجاد دل بستگی مشترک با افزایش شور و انگیزه در رابطه است.
زمانی که میزان شناخت ما از خود و جهان اطراف بیشتر می شود، می توانیم گستره ای از دل بستگی را در خود فعال کنیم. هم چنین در اثر این گستردگی می توانیم به افکار و عواطف و علایق سایر افراد توجه کنیم و ارتباط و مبادله اطلاعاتی بهتری با یکدیگر داشته باشیم. در نتیجه این مراوده، دل بستگی ما به دیگران و دل بستگی دیگران به ما بیش تر می شود.
به طور خلاصه، در این مقاله، به احساس دل بستگی پرداختیم. سپس، رابطه دل بستگی و عملکرد آن و نیز نقش دل بستگی را بررسی کردیم.
