امید همانند آرزو کردن است و خوش بینی درباره یک انتظار و رویدادی در آینده است و روحیه مثبت را به همراه دارد. امید داشتن سفری ذهنی است و سبب می‌شود تا میل و رغبت ما درباره رویدادی که در انتظار آن هستیم، بیشتر شود.
راجرز تصمیم داشت در کنسرت گروه پینک فلوید شرکت کند و می دانست که سانیا هم تمایل به شرکت در این کنسرت را داشت، اما بلیط ها تمام شده بودند. یکی از دوستان راجرز در تماس با او گفت که دو نفر در این کنسرت حاضر نمی شوند و دو بلیط برای این کنسرت باقی مانده است. راجرز بسیار امیدوار شد و فکر رفتن در کنسرت به‌همراه سانیا، روحیه او را بهبود بخشید.
زمانی که امید فعال می شود، واکنش‌های جسمانی هم فعال می شوند و نتیجه آن احساس مثبت داشتن درباره رویداد های آتی است. مبنای عاطفی امید در قالب انگیزه بخشیدن به رفتار در نظر گرفته می شود، زیرا این احساس باعث تحرک می شود و با تمرکز بر نتیجه مطلوب وضعیت را بهبود می بخشد.
زمانی که به نتیجه ای مساعد امید داریم، بخشی از تفکر ما به آن اختصاص می یابد، مانند امید به پیروزی در یک رقابت، امید به بهبودی به لحاظ جسمی برای فردی که برای ما مهم است یا مانند راجرز، امید به تهیه بلیط، حتی امید داشتن در یک رابطه عاطفی، حتی زمانی که چنین رابطه ای نداریم، اثر مثبتی بر سلامت جسمی و روحی ما می گذارد و باعث می‌شود در این مسیر قدم های مؤثری برداریم.
تمایز بین امیدواری، آرزو و خوش بینی چیست؟
ممکن است، به نظر برسد که بین امیدواری، آرزو و خوش بینی تمایزی وجود ندارد و به بیان دیگر، این سه واژه یکی در نظر گرفته شده است، زیرا در حالی که امید و آرزو، با بینش رخ دادن اتفاقی مثبت در آینده ارتباطی نزدیک دارد، به طوری که فرد امیدوار علی رغم موانع موجود در مسیر، انتظار وقوع وضعیتی مطلوب را انتظار می کشد.
در رابطه امید و خوش بینی می‌توان گفت که این دو، در بیشتر مواقع، مترادف در نظرگرفته می شود، اما یکی از تفاوت های آن ها در این است که امید، بستری مشخص را شامل می شود و نتیجه واضحی را دنبال می‌کند، حال آن که خوش بینی صورتی کلی تر دارد و مختص به یک رخداد خاص نیست. شاید در نگاه اول به نظر برسد، زمانی که از امید صحبت می شود، همیشه نتیجه مثبت خواهد بود، اما در بعضی مواقع، این احتمال هم وجود دارد که نتیجه منفی باشد.
امید به چه معناست و چه تاثیری دارد؟
همان طور که پیشتر گفته شد، امید بستری مشخص دارد، اما سؤال مهم این است که امید داشتن به چه میزان رخ می دهد و تأثیر می‌گذارد؟ فرض کنیم در حال خوردن مکمل غذایی هستیم، به نظر شما چه میزان از این تأثیر به مکمل و چه میزان از آن به امید ما مرتبط است؟
سنجش های بالینی صورت گرفته نشان داده است، نتایج بهبودی در بیماران افسرده ای که دارویی را مصرف کرده‌اند که واقعی نبوده، اما به آن‌ها این تصور القا شده است که دارو باعث بهبود بیماری خواهد شد و میزان بهبودی در بیمارانی که داروی واقعی را مصرف کرده اند، با این افراد یکسان بوده است. بر پایه این آزمایش و آزمایش های مشابه، امید و خوش‌بینی در بهبود روحیه نقش مهمی ایفا می‌کند، برای نمونه، افرادی که به بهبودی بسیار امیدوار هستند، حال چه با مصرف داروی واقعی یا دارو نما در مقایسه با افرادی که حس امیدواری نداشتند، عملکرد مغز آن‌ها در قسمت های مختلف متفاوت بوده است، در بررسی های عصبی بیولوژیک ثابت شده است که امید نقش مهمی را در بهبود عملکرد مغزی بر عهده دارد.
امید و رابطه آن با تفکر چیست؟
تجسم اتفاقاتی که در اثر امید متصور می‌شود، تأثیر مستقیمی بر نگرش ما نسبت به خویش دارد. امید نیرویی است که تاب آوری ما را افزایش می دهد و با عبور از موانع، ما را به سمت اهدافی مشخص هدایت می کند. کیفیت تفکر ما در زمان امیدواری باعث می شود تا اهداف و اندیشه های خلاق و نو را پیگیری کنیم و به آن جامه عمل بپوشانیم. محققان معتقدند، احساسات مثبتی که در اثر امید تجربه می شوند، تأثیر به سزایی بر حل مسئله و انعطاف در تفکر خواهند داشت، همچنین زمانی که انرژی ما افت می‌کند، مثبت اندیشی و امیدواری می‌تواند به کمک ما بیاید. امیدواری و مثبت اندیشی در اثر انگیزه ای که در ما تولید می کنند، باعث تمرکز بیشتر در ما می شوند و همین امر به ما کمک می‌کند تا اقدام مؤثری انجام دهیم. برای مثال، پیش از سخنرانی، بهتر است به اجرای خوبی که قرار است داشته باشیم، فکر کنیم یا اتفاقات خوشایندی که در طول اجرا پیش می آید را در نظر بگیریم، به این ترتیب با تمرکز و با آمادگی بیشتری حاضر خواهیم شد.
ناامیدی چیست؟
در بعضی مواقع، پذیرفتن واقعیت ناامیدی قلمداد می شود و با خود می گوییم، چه فکر می کردیم و چه شد، همچنین ممکن است با خود بگوییم، آن چه به آن رسیدم، با آن چه می خواستم خیلی فرق دارد، همین تفکرات باعث می شود که احساس سرخوردگی و ناکامی کنیم، البته در اثر این سرخوردگی ممکن است، دیگران را مقصر بدانیم. احساس سرخوردگی به ما گوشزد می‌کند که آن چه خواهانش هستیم را نداریم و این گونه دچار احساس ناکامی شویم.
از دیگر دلایل ناامیدی این است که بر نتیجه تمرکز داریم و زمانی که نتیجه دلخواه ما محقق نمی‌شود، بسیار عصبانی می شویم. روش شناخت درمانی این بخش را در قالب خطاهای شناختی باید ها و نباید ها دسته بندی می‌کند. این بدان معنا است که شکاف موجود بین باید های موجود در ذهن ما و نتیجه مدنظر باعث بروز احساس نا امیدی و ناکامی در ما می‌شود، از این رو بهتر است بین نتیجه حاصل شده و نگرش به خود تفکیک قائل شویم.
راهکار دون میگوئل روییز، محقق و نویسنده، برای این مشکل این است: «همیشه بیشترین تلاش خود را بکنید، نه بیش تر و نه کم تر.» یعنی در هر سطح از انرژی، بیشترین تلاش خود را انجام دهیم و از بیش ترین پتانسیل های خود بهره ببریم، در نتیجه، دیگر خود را سرزنش نمی کنیدم چون تمام توان خود را به‌کار بسته ایم، فرض کنیم، روز هایی که انرژی بسیاری داریم، می توانیم کار های بسیاری نیز انجام دهیم که این باعث می شود احساس خوبی داشته باشیم، درحالی که ممکن است، روز هایی مانند زمانی که مشکل سلامتی داریم، این سطح از انرژی را در خود تجربه نکنیم، با وجود این بهتر است، علی رغم کم بودن انرژی، سعی کنیم، بیش ترین تلاش خود را در آن روز انجام دهیم.
نقش امید برای ما چیست؟
امیدواری سبب می شود تا بتوانیم اتفاقات آینده را مجسم کنیم و میل وقوع به آن ها را در ذهن خود پردازش کنیم. از آن جایی که بیش تر کار هایی که انجام می دهیم، به صورت ناخودآگاه صورت می گیرد، لذا برای استفاده از تأثیرات مثبت و امید، راه های ساده ای وجود دارد، همانند مرور اهداف و خواسته های خود قبل از خواب و مرور فهرست کارهایی که قرار است انجام دهیم، این نکات می تواند مغز ما را تحریک کند تا به رویداد های آتی حساس شویم و به صورت ناخودآگاه به سمت آن ها حرکت کنیم.
