انواع خلاقیت چیست؟

برخی افراد معتقد هستند که خلاقیت یک خصوصیات ذاتی است و فقط برخی افراد دارای چنین خصوصیاتی هستند و مختص به آن ها خواهد بود، اما برخی دیگر از دانشمندان معتقد هستند که همه ی مردم  از زمان تولد دارای چنین خصوصیاتی هستند و توانایی آن را دارند که چیز های جدید و نو خلق کنند. حال این بستگی به فرد دارد که چگونه از این توانایی ها استفاده می کند و اگر هم این توانایی را نداشته باشند این مهارت ها اکتسابی هستند و قابل یادگیری می باشند و می توانیم این توانایی را تقویت کنیم. همه انسان ها در زندگی در طول دوران تحصیل یا کسب و کار دست به خلاقیت و نوآوری زده اند و ایده های جدیدی کوچک یا بزرگ برای حل مسائل یا کار خود به ذهن آن ها آمده و به کار بسته اند و انواع خلاقیت را در زندگی خود تجربه کرده اند.

همه ی انسان ها از زمانی که به دنیا آمدن و وقتی که وارد این جهان شده اند، زندگی خود را با خلاقیت آغاز کرده اند و وقتی که به سن بالا می رسند، فکر می کنند خلاقیت آن ها تمام شده است، در صورتی که خلاقیت و ایده در ذهن ما تمام نشده است وهم چنان با ما همراه است، یکی از دلایلی که از آن دورشده ایم، شرایط زندگی و بی توجهی نسبت به امور و رخدادهای اطرافمان خواهد بود. دانستن انواع خلاقیت نقش کلیدی در این مسئله ایفا می کند.

در این قسمت به بررسی انواع خلاقیت می پردازیم:

1- انواع خلاقیت و خلاقیت کلامی

این خلاقیت بسیار پرکاربرد و بخش بزرگی از خلاقیت های افراد را شامل می شود. افرادی که دارای این خلاقیت هستند، مثل: نویسندگان، شاعران، موسیقی دانان شامل می شود. این قشر از افراد دارای خلاقیت کلامی هستند، که باعث می شود اتفاقات و حوادث و رخدادها را به صورت نوشته و سرودن شعر و یا نواختن موسیقی از خود خلق می کنند .

2- انواع خلاقیت و خلاقیت مکانیکی

 خلاقیت مکانیکی از تفکر و خلق ایده عالی بشر به وجود می آید و این اختراعات که بشر شروع به خلق و آفرینش آن کرده، عبارت است از: هواپیما، کامپیوتر، خودرو و…، که بشر با خالق این وسایل باعث گردید که پیشرفت های  انسان سرعت گیرد و دست به ابتکارهای دیگر بزند.

3- خلاقیت قصه گویی و داستان سرایی

این نوع خلاقیت که برخی افراد با خلق و پیاده کردن آن چه را که در ذهن خود پرورش می دهند، به صورت کتاب و داستان بر روی کاغذ پیاده می کنند، این افراد از طریق تجربه وموضوعاتی که در گذشته از بزرگان شنیده اند و یا از طریق رویا پردازی وخیال، به خلق قصه و داستان می پردازند.

4- انواع خلاقیت تجسمی

 در این نوع خلاقیت که در قالب اشکال(نقاشی) و نمادها (مجسمه سازی) و تصویری (کارگردانان) نشان داده می شود، فرد خلاق با تصویر سازی و خلق یک شکل در ذهن خود آن را به صورت مجسمه و اشکال مختلف ایجاد می کند، در این گونه خلاقیت فکر یا ایده خلاق به صورت یک طرح و تصویر نشان داده می شود.

5- خلاقیت فردی کوچک

انواع خلاقیت می تواند شامل ایده و فکرهای نو، به معنای شخصی که فقط برای خود فرد شناخته شده است یا ایده هایی کوچک باشد که با خلق آن به مردم کمک کند، مسائل روزانه زندگی خود را حل کنند یا شامل افرادی می باشد که برای بهتر کردن روش شغلی خود و مهارت و تخصص خود این کار را انجام می دهند و یا شامل خلق کردن کارها و ایده هایی است که در یک محیط بزرگ صورت می گیرد و جنبه عمومی داشته باشد و باعث شود عموم جامع از آن بهره مند شوند و دستاورد جهانی داشته باشد، این نوع خلاقیت به شهرت منجر می شود مانند: اختراعات پزشکی و تکنولوژی.

ویژگی های لازم برای خلاقیت

زمانی که به انواع خلاقیت پرداختیم، باید بررسی کنیم که برای خلاق بودن و خلق یک ایده افراد باید چه ویژگی هایی داشته باشند؟ شناخت این ویژگی ها سبب می شود تا انواع خلاقیت را بهتر به کار ببریم.

1- انرژی و انواع خلاقیت

افراد خلاق مقدار زیادی انرژی و توانایی دارند، حال این انرژی ذهنی و فیزیکی را می توان این گونه تعریف کرد که افراد پر انرژی برای خلق یک ایده نیاز دارند که در سکوت کامل و بعضا در دامن  طبیعت قرار گیرند.

2- نگاه متفاوت

دانشمندان معتقد هستند که داشتن هوش بالا باعث ایجاد انواع خلاقیت می شود، وقتی صحبت از خلاقیت به میان می آید ناخودآگاه گفته می شود که برای خلاقیت بزرگ داشتن ضریب هوش بالا ضروری است، اما افرادی هستند که دارای هوش بالایی هستند اما هیچ وقت دست به خلاقیت نزدند و خلاق نیستند.

داشتن هوش بالا برای خلق یک ایده نو لازم و ضروری است، اما در کنار آن نوع نگاه و دیدگاه نسبت به آینده هم باید داشته باشند، افراد خلاق چیزهایی را می بینند و به اموری توجه می کنند که افراد معمولی هیچ توجهی به آن ها نخواهند کرد افراد خلاق آینده را می بینند و نیاز جامعه را در آینده بررسی می کنند و دست به خلاقیت می زنند.

3- آگاه و هوشیار

 افراد خلاق نسبت به امور و موقعیت ها آگاه و هوشیار هستند و نسبت به اتفاق ها و شرایط های موجود آماده خواهند بود تا از فرصت های پیش آمده نهایت بهره را ببرند.

نگرش آن ها نسبت به آینده است، آینده را می بینند و نسبت به نیازهای جامعه در آینده آگاه هستند، آن ها نگاه متفاوت نسبت به آینده دارند و نسبت به ایده  خود اقدام می کنند و وارد عمل می شوند، اکثر انسان ها ایده هایی در ذهن دارند اما هیچ وقت وارد عمل نمی شوند و آینده های خود را عملی نمی کنند، اما انسان های خلاق جرات عمل کردن به ایده های خود را دارند اهل ریسک هستند و از شکست هراسی ندارند.

4- ارزش گذاشتن به تجربیات خود

یکی از دلایلی که انسان های معمولی هیچ وقت به موفقیت و کامیابی نمی رسند این است که همیشه نگاه آن ها به گذشته و اتفاق هایی که برای آن ها افتاده می باشد. آن ها در گذشته زندگی می کنند حاضر به تغییر نیستند و آینده را نمی بینند، اما یک فرد موفق و خلاق از شکست ها و ناکامی های گذشته درس می گیرد و آینده خود را می سازد، آن ها شکست را تجربه و راهی برای موفقیت می دانند.

همان طور که گفته شده انواع خلاقیت اکتسابی و قابل یادگیری است. بیشتر انسان ها فکر می کنند خلاقیت و خلق یک ایده یا محصول مخصوص دانشمندان است، تا چیز جدیدی اختراع کنند. همه انسان ها در زندگی روزمره خود دست به خلاقیت می زنند، حال شاید یک مسئله کوچک باشد، اما بعضی از انسان ها دست به خلاقیت و خلق یک اثر بزرگ می زنند، که باعث می شود شهرت جهانی پیدا کنند، اما تعداد زیادی از افراد هستند که یک زندگی عادی را پیش می گیرند و هیچ وقت به فکر کشف یک ابتکار بزرگ نخواهند بود.

موانع ایجاد خلاقیت

1. ترس از شکست خوردن

انسان های ترس و کسانی هستند که هیچ وقت هیچ کاری را شروع نمی کنند، آن ها از مبارزه کردن می ترسند، از شکست می ترسند، انسان های ریسک پذیر و شجاع نیستند، حتی اگر پیروز هم شوند می ترسند، بسیاری از آن ها انتظار دارند هر تجارت و کاری را که شروع می کنند در انجام آن هیچ موانعی بر سر راه آن ها قرار نگیرد و دوست دارند زود به نتیجه مطلوب دست پیدا کنند، از ریسک کردن که لازمه خلاقیت است دوری می کنند، بسیاری از آن ها از مسائل پیچیده و سخت هراس دارند و نسبت به آن ها دوری می کنند، به دنبال کارهای ساده و زود بازده هستند و خود را درگیر کار سخت نمی کنند، در صورتی که ریسک پذیری، شجاعت و انجام امور سخت و حل مسائل از ویژگی های انسان های خلاق  و موفق است.

2. عدم تغییر و انعطاف پذیری

شاید می شود گفت بسیاری از انسان ها در چهارچوب خاص و مشخصی فکر و زندگی می کنند، تغییر در زندگی آن ها معنایی ندارد، آن ها یک دایره امنیت دور خود کشیده اند و از این دایره بیرون نمی آیند، با حرف دیگران زندگی می کنند، از نگاه دیگران زندگی می کنند، با عقاید مردم زندگی می کنند و به جهان و تغییراتی که در اطراف آن ها رخ می دهد هیچ توجهی ندارند.

3. به خود و استعداد خود شک می کنند

در بسیاری از مواقع افراد از یک طرف به توانایی و استعدادی که در وجود آن ها است، آگاهی ندارند و برای همین هیچ وقت هیچ کاری انجام نمی دهند و افرادی هستند که به توانایی و استعداد های خود شک دارند و حرات، شهامت و اعتماد به نفس لازم برای انجام و بیان نظر خود را ندارند و فکر می کنند که هر ایده ایی که در ذهن دارند یا اشتباه است، یا ارزش چندانی ندارد که بخواهند آن را بیان کنند و در صورت بیان آن مورد تمسخر و بی توجهی دیگران قرار می گیرند، برای همین هیچ وقت نظرات خود را باز گو نمی کنند و خود را باور ندارند و این باعث می شود عدم اعتماد به نفس و احساس خود کم بینی و حقارت پیدا کنند.