مراقبه چیست؟ | 5 راز شگفت انگیز تاثیر مراقبه بر شادی

شروع مراقبه شاید کاری سخت و دشوار باشد به گونه ای که ما فکر می کنیم انجام آن بی فایده است، اما مراقبه روح ما را جلا می بخشد مراقبه در واقع روشی تمرکزی برای بالا بردن سطح هوشیاری و داشتن حضور ذهنی در لحظه خواهد بود. مراقبه را نوعی تمرکز اما به صورت آگاهانه و هدفمند می نامند. در زمان شروع مراقبه به دلیل تاثیرات مثبتی که بر ذهن و جسم ما می گذارد به انجام آن ترغیب می شویم. هدف از انجام مراقبه باز کردن ذهن و رها کردن افکار و خاطرات منفی می باشد تا با این روش به افزایش هوشیاری، جمع کردن انرژِی، متمرکز کردن ذهن بر اهداف، در لحظه بودن و رسیدن به شادی و آرامش درونی بپردازیم، زیرا ما در دنیایی زندگی می کنیم که غرور، غفلت، خودخواهی، کینه، اضطراب و ترس بسیاری از ما را فرا گرفته است. در دنیای پر هیاهویی زندگی می کنیم که دائم در حال شتاب هستیم. روح ما زخم های زیادی برداشته است. این شتاب و هیجان، قلب و روح ما را زخمی کرده است. اگر می خواهیم بهبود یابیم و نیروی خود را به دست آوریم باید سکوت کنیم. باید کمی از این دنیای پرهیاهو بیرون آمده و آشفتگی ذهن خود را درمان کنیم.

تحقیقات علمی نیز مزایای بسیار سودمند مراقبه را تایید کرده اند. علائم استرس و فشار روانی در کسانی که مراقبه انجام می دهند، به چشم نمی خورد. در این افراد فشار خون بالا، تپش قلب و همچنین وجود هورمون استرس در خون دیده نمی شود. آن ها نسبت به وقایع استرس آور، واکنش های بهتر و معقول تر نشان می دهند.

مراقبه در واقع تمرکز زمانی است که ما روی یک چیز خاص متمرکز می شویم، به عنوان مثال روی ضربان قلب یا حالت تنفس کشیدن یک کودک. در واقع ما بر تمامی چیز های تمرکز می کنیم که اطراف ما وجود دارد.

پژوهش های روانشناسی نشان می دهند که مراقبه اثر بسیار مثبتی بر سلامت روانی، اعتماد به نفس و خودکار آمدی افراد دارد و باعث کاهش اضطراب و افسردگی در افراد می شود و هم چنین نشاط و شادی را برای انسان به ارمغان می آورد.

اگر بخواهیم رشدی معنوی داشته باشیم و از این دنیای جنجالی بیرون بیایم و آرامش و شادی را تجربه کنیم باید هر روز ساعتی را به این امر اختصاص بدهیم. البته ابتدا بهتر است از پانزده دقیقه سکوت شروع کنیم و بعد به تدریج این مدت را افزایش دهیم. هنگام سکوت، افکار مختلفی که در طی ساعات روز در ذهن ما جریان دارند، به سراغ مان می آیند. هر چه بیشتر تلاش کنیم آن ها را کنار بزنیم، مقاومت بیشتری می کنند، پس فقط باید به آن ها نگاه کنیم و هیچ عکس العملی نشان ندهیم. خاموش بنشینیم و نظاره گر باشیم. بگذاریم این افکار بیایند و بگذرند.

جالب ترین قسمت مراقبه اتفاقاتی است که در داخل مغز به وجود می آید.طبق فناوری های جدیدی که توسط دانشمندان انجام شده به این نتیجه رسیده اند که با مراقبه اتفاقات مختلفی در مغز به وجود می آید. از تفاوت های موجود بین انجام دادن و عدم انجام دادن مراقبه، این است که مغز انسان در زمان مراقبه به پردازش سریع و فعال اطلاعاتی که مربوط به کار در حال انجام است می پردازد. در این صورت مغز شروع به کاهش امواج می کند. امواجی که نشان دهنده عملیات مربوط به پردازش اطلاعات است.

مراقبه همانند مدیتیشن از جمله روش هایی است که به منظور کاهش استرس و کنترل ذهن انجام می شود. انجام مراقبه صحیح به گونه ای است که فرد دست از تمرکز کردت بر می دارد و به یک مشاهده کننده فعال تبدیل می شود. در این شیوه از مراقبه افراد نه شاد هستند و نه غمگین، بلکه آن ها فقط نظاره کننده شادی ها و غم ها خواهند بود.

افراد در حالت مراقبه این آزادی را دارند که به هر روشی که دوست دارند عمل کنند، اما هنر انسان مراقبه این است که بدون قضاوت احساسات درونی خود، صرفا به مشاهده ادامه دهد تا بتواند در پی آن احساس وجد، سرو و رضایت کامل و مطلق را تجربه کند.

آداب مراقبه

1. در جای خلوتی مراقبه کنیم، جایی که به دور از تلفن و نور زیاد و سر و صدا باشد.
2. بهترین زمان مراقبه صبح زود و پیش از غروب آفتاب است.
3. بهتر است هنگام مراقبه خواب آلود نباشیم.
4. حتی الامکان مراقبه را در زمان و مکان ثابت انجام بدهیم؛ زیرا به تدریج در زمان مراقبه به طور خودکار در حالت مراقبه فرو می رویم.
5. هنگام مراقبه لباس های گشاد و راحت بپوشیم.
6. حالت قرارگرفتن در مراقبه به خودمان بستگی دارد. فقط باید توجه داشته باشیم که ستون فقرات باید صاف باشد تا انرژی حیاتی به راحتی در بدن حرکت کند.
7. بهتر است هنگام مراقبه لبخند بزنیم این کار ذهن را شاد و روشن می کند.
8. بعد از مراقبه بلافاصله مشغول کار روزانه نشویم، چند دقیقه آرام بنشینیم و به آرامی از عالم سکوت وارد عالم دنیوی شویم.

مراقبه انواع مختلفی دارد که ما می توانیم یکی از آن ها را که با آن راحت تریم انتخاب کرده و آن را انجام دهیم. ساده ترین آن این است که بدون این که در ریتم تنفسی خود تغییری ایجاد کنیم فقط بر تنفس خود تمرکز کنیم. در آغاز هنگام تمرکز و مراقبه، ممکن است ذهن مان بارها و بارها منحرف شود. این امر طبیعی است. باید با این پرسه زدن های فکری، ملایم برخورد کنیم و نباید با آن مبارزه کنیم. می توانیم توجه مان را به آرامی به تنفس مان برگردانیم.

شکرگزاری چیست؟

یکی دیگر از راه های شاد بودن شکر گزاری است. شکر گزاری به معنای قدردانی و سپاس گزاری است. قدردانی از همه مواهبی که داریم یا می خواهیم داشته باشیم. شکرگزاری یک درمان است، درمان بسیاری از بیماری ها به خصوص افسردگی از طریق شکر گزاری انجام می شود. از طریق مدیتیشن یا درون پویایی می توانیم حس شادی را در خود ایجاد کنیم.

ابزار شکر گزاری برای بسیاری از انسان ها دشوار است. اکثر ما عادت نکرده ایم بابت چیزهای کوچک و بزرگ خدا را شکر گوییم. هر چه بابت نعمت های خداوند، شکر گذاری خالصانه تری داشته باشیم، رابطه مان با خداوند بهتر و نزدیک تر می شود. هر چه بیشتر شکر گزار باشیم فراوانی بیشتری را به زندگی خود فرا می خوانیم. چون بر هر چه تمرکز کنیم، مقدار بیشتری از آن را ایجاد می کنیم.

صرف نظر از هر آن چه در زندگی ما رخ می دهد سپاس گزار باشیم تا فرصت های بیشتری به ما روی آورد. وقتی دریچه ذهن و قلب خود را به سوی خداوند می گشاییم، نعمت های بیشتری را به سوی خود جذب می کنیم. مراقبه یا مدیتیشن ما را در این امر یاری می کند.

شکرگزاری نعمتی است که همه می توانند از آن بهره مند شوند، ولی اکثر ما از آن غافلیم. شکر گزاری موجب آرامش بیشتر ما می شود. با شکرگزاری قلب و روح مان را به سوی خداوند می گشاییم و همواره او را بابت وجود بیکرانش می ستاییم.

با استفاده از مدیتیشن شکر گزاری و قدرشناسی می توانیم دنیای خود را تغییر دهیم. از انسان منزوی، ایرادگیر، حریص و ناراضی به انسانی تبدیل می شویم که دارای عزت نفس فوق العاده است. انسانی که با هر اشتباهی بر خود خرده نمی گیرد، به مقایسه خود با دیگران نمی پردازد، به دیگران حسادت نمی کند و به طور کلی به انسان آزاده ای تبدیل می شود، چنین انسانی همواره شادمان است و زندگی رضایتمندی دارد.

هر چه بیشتر شکر گزار باشیم، نتایج بیشتری می بینیم. همان طور که طبق قانون جذب هر چیزی مشابه خود را جذب می کند. شکر گزاری در برابر نعمت های خداوند نیز انرژی مشابه خود را جذب می کند.

در بد ترین شرایط نیز چیزی برای شکر گزاری وجود دارد.

چگونه قدردانی کنیم؟

قدردانی به معنای تشکر از دیگران است. به معنای سپاسگزاری از خداوند و نعمت های بیکران اوست. با استفاده از نیروی قدردانی می توانیم احساسات منفی، حرص و طمع، نفرت و دشمنی را از بین ببریم.

تحقیقات نشان می دهد اگر از دیگران قدر دانی کنیم و احساسات خود را بروز ندهیم از دیگران شاد تر و پر انرژی تر هستیم. بخشندگی را یاد می گیریم و دوستان زیادی پیدا می کنیم.

عده زیادی از ما از دیگران قدردانی می کنیم، اما پذیرش قدردانی دیگران برای ما مشکل است. بسیاری از ما عادت کرده ایم در جواب قدردانی دیگران عباراتی مانند، “کاری نکردم، وظیفه ام بود، حرفش را نزنید” بگوییم و برای خود ارزشی قائل نشویم. همان گونه که قدردانی کردن نوعی هنر است که با تمرین می توان آن را آموخت. پذیرش قدردانی نیز امری مهم محسوب می شود.

بسیاری از ما فکر می کنیم که اگر با روی باز و به راحتی پذیرای قدردانی دیگران باشیم، از نظر دیگران افراد مغرور و خود بینی شناخته می شویم. در حالی که پذیرش قدردانی دیگران با گفتن کلماتی مانند “متشکرم و یا بابت حس سپاسگزاری شما ممنونم” نه تنها تاثیر مثبتی بر دیگران می گذارد، بلکه خودمان نیز نسبت به خودمان احساس بهتری پیدا می کنیم.

با توجه به تحقیقات انجام شده قدردانی کردن از طریق نوشتن نامه و یا حضوری به افراد مهم زندگی مان سبب شادمانی بیشتر ما می گردد. دکتر مارتین سلیگمن و محققان دیگر می گویند: نوشتن نامه ی شکر گزاری به افراد مهم زندگی باعث شادکامی بیشتر و افسردگی کمتر می شود.

وقتی مواهب و نعمت ها را نادیده می گیریم و خدا را بابت آن ها شکر نمی گویم، ناخواسته به دام موارد منفی زندگی می افتیم و همچنین در مورد آن ها حرف می زنیم و با توجه به آن ها موارد منفی بیشتری را به زندگی خود جذب می کنیم. مراقبه یا مدیتیشن فرصت بسیار خوبی برای ما به وجود می آورد تا با خداوند ارتباط برقرار کنیم.

پس اکنون در مورد تمام موهبت هایی که داریم فکر کنیم، در مورد سلامتی که از آن بهره مند هستیم، در مورد سلامتی که می خواهیم به دست آوریم. به وجود پدر و مادر و همسر و فرزندان مان بیندیشیم. هر روز ده نعمت خود را بنویسیم و بابت آن ها خدا را سپاس گوییم.