نوآوری تنها مربوط به عصر امروز ما نیست. از زمانی که انسان ها از زندگی غار نشینی و شکار وارد زندگی یک جا نشینی و کشاورزی شدند، عصر جدیدی شکل گرفت به نام عصر کشاورزی و با پیدایش این عصر زندگی ارباب و رعیتی هم شکل گرفت و تعداد زیادی از مردم برای تعداد کمی که صاحب زمین بودند کار می کردند.
در این دوران زمانی که مردم با کشاورزی و تولید محصول امرار و معاش می کردند، هر فردی بر اساس مهارتی که داشت تجارت می کرد و اصولا مبادلات بر اساس تبادل کالا به کالا بوده و هر یک، یک نوع محصول را بر اساس نیاز خود تولید می کردند و از سوی دیگر تلاش نمی کردند که در کنار تولیدات خود محصول دیگری تولید کنند، حال این مهارت ها را از طریق اجدادشان به ارث می بردند یا در دوران نوجوانی با کار کردن در زمین های دیگران کسب می کردند. انجام این مهارت ها و فعالیت ها به قدری محدود و مخصوص یک شخص بود که هر فرد با محصول خود می توانست کمتر از چند نفر یا در نهایت ده نفر را از مشتری های خود را پوشش دهد، در این جا به این دلیل هیچ رقابت و نوآوری در کسب کار و تولید وجود نداشت، چون محصول مشابه ایی تولید نمی شد و می توانستند بدونه رقابت به نیاز های همه پاسخ گو باشند و کسب کار کسادی هم نداشته باشند.
اما پس از گذشت سال ها و با پیدایش موج جدید و کم رنگ شدن عصر کشاورزی، عصر اقتصادی شکل گرفت، صنعت و علم پیشرفت کرد و کشاورزی جای خود را به تکنولوژی داد، در این عصر بر خلاف دوران کشاورزی که مردم سال ها داخل زمین کشاورزی کار می کردند و ساعت کاری آن ها از طلوع صبح تا غروب آفتاب بوده و تمامی افراد خانواده از پیر و جوان، پدر و مادر و بچه، در زمین های کشاورزی مشغول کار بودند، تکنولوزی و ماشین های کشاورزی جای آن ها را گرفت و فقط پدر خانواده در یک مکان صنعتی کار می کرد و بعد از سی سال بازنشسته می شدند. با پیدایش موج جدید و پیشرفت تکنولوژی و فرا گیر شدن دانش انسان و این که در این عصر تولید یک نوع محصول دیگر نیازهای اولیه را برطرف نمی کرد و رقابت کمی سرعت گرفت، بر این اساس روش های پیچیده تولید با تولیدات انبوه و با ملاحضه نیازهای بیشتر مادی انجام گیرد، در این دوران مهارت های ارثی و تک محصولی دیگر توان رقابت با صنایع بزرگ را نداشت، در این جا سازمان ها مجبور بودند برای رشد دست به نوآوری بزنند.
بعد از سپری شدن عصر صنعتی با تمام قدرت خود، موج جدیدی در دنیا شکل گرفت، که به عصر اطلاعات و آی تی معروف شد با پیدایش این عصر رقابت ها شدت گرفت و کسانی که خلاقیت و نوآوری در سازمان یا کسب کار خود نداشتند، از دور رقابت کنار رفتند و محو شدند.
بنابراین اگر بخواهیم در رقابت باقی بمانیم، نیاز به نوآوری و خلاقیت داریم، در این عصر که سرعتی بالای دارد اگر نوآوری در سازمان وجود نداشته باشد نمی توان به موفقیت رسید.منظور از نوآوری خلق محصولی جدید توسط یک سازمان خواهد بود. نوآوری مخصوص سازمان هایی است که به صورت منظم به تولید ایده های جدید و محصول منحصر به فرد خود مشغول هستند.
دستیابی به موفقیت دیگر ربطی به شانس ندارد، این نوعی علم است و بدونه تردید باید به علم نوآوری و خلاقیت دست پیدا کنیم و باید بدانیم نوآوری چیست؟ و چه اهمیتی دارد؟
هیچ پاسخ قاطع در مورد تعریف و نوآوری داده نشده است، هر شخصی بسته به نظر خود آن را تعریف کرده است و هیچ اتفاق نظری بین کارشناسان وجود ندارد.
آیا نوآوری صرفا ساختن چیز جدید است؟ نوآوری به مفهوم ارائه ایده های جدید و تبدیل آن به فناوری، محصول و مدل کسب کار جدید و تجاری کردن آن است یا می شود گفت نوآوری به معنای ایجاد فناوری و ایده های جدید از سازمان های دیگر و در نهایت برای سبقت گرفتن از رقبای تجاری خود است.
اگر بخواهیم به زبان ساده تر تعریف بکنیم، باید بگویم نوآوری ایجاد تغییر در محصول یا خدمات و یا روش خلق آن در بازار به منظور پاسخ گویی به نیازهای جدید مشتریان است. یا نوآوری ارائه ایده های جدید و تبدیل این ایده ها به فناوری و محصول جدید است.
شرکت های بزرگ برای این که در صفحه رقابت باقی بمانند و از طرفی از رقبای خود سبقت بگیرنند، باید از طریق میان بر زدن به نوآوری دست پیدا کنند، این نوع شرکت ها در مرحله اول از طریق خرید لیسانس و مهندسی معکوس به نوآوری کشور های گروه اول دست پیدا می کنند و در نهایت با الگو گرفتن از محصول با تغییر و سبک جدید شروع به تولید آن محصول می کنند. بنابراین می شود گفت که نوآوری به منظور خلق یک محصول جدید در بازار نیست، تبادل دانش و تجربه جدید بین شرکت ها و تحقیق و توسعه هایی که در مورد محصولات خاص بدست آمده است، در نوآوری و ابتکار آن ایده و دانشی که خلق می شود، عملی می شود و به مصرف می رسد.
نوآوری در سازمان ها چگونه است؟
نوآوری و ابتکار تنها در طراحی و کیفیت محصول خلاصه نمی شود، بلکه در تغییر یک سازمان و نوع روش مدیریتی، روش جدید در بازار و تغییر فرآیند تولید هم بکار برده می شود.
در این عصری که رقابت موج می زند و شرکت ها سعی در سبقت گرفتن از یک دیگر دارند، تمام آن ها در حال خلق نوآوری و ایده های جدید هستند، تا در کورس رقابت باقی بمانند و برای آن ها نوآوری در اولویت است، آن ها می دانند که اگر در بازار و تجارت نوآوری خلق نکنند مشکلات بزرگی برای آن ها به وجود می آید، مشتریان مدام از شرکت ها تولید محصول با کیفیت و ارزان با خدمات مناسب را انتظار دارند. حال اگر شرکت بخواهد در کورس باقی بماند، چگونه می تواند در سازمان خود نوآوری ایجاد کند؟ و این مستلزم مراحل زیر است.
1.با نوآوری ساختار مدیریتی شرکت را بسازیم
تمام شرکت هایی که نوآوری خلق می کنند، دارای ساختار مدیریتی خاص هستند، در این سازمان ها برای کارمندان خود فرصت هایی برای ارتباط باز و تشویق اعتماد به نفس فراهم است.
2.اهداف رو به جلو داشته باشیم
مدیران و رهبران شرکت ها باید در کارها هدف هایی که شرکت را به سمت جلو هدایت می کند داشته باشند، این نوع رهبران باید در کار خود شور و شوق و اشتیاق فراوان نسبت به اهداف خود داشته باشند، نگاه مثبت و خوش بینانه، انگیزه بالا، چشم انداز روشن از جمله خصوصیات این افراد است.
3.فرهنگ سازی کنیم
زمانی که کارکنان در مورد هر پیشرفتی تشویق می شوند، انگیزه لازم برای بهتر و با کیفیت تر کار کردن در آن ها به وجود می آید، تشویق باعث می شود شور و شوق در آن ها بیشتر شود. این تفکر بزرگ باعث می شود خارج از چهارچوب حرکت کنند و دست به ایده و خلاقیت تازه بزنند.
وقتی صحبت از نوآوری است، بحث خلاقیت هم به میان می آید که مولفه نوآوری خلاقیت است و نوآوری جامع عمل پوشاندن بر خلاقیت است.
خلاقیت در مدیریت به چگونگی کار کردن افراد در گروه ها، اداره کردن و نظارت زندگی شخصی افراد توسط خودشان و چگونگی ترکیب این زندگی شغلی با کل زندگی ارتباط پیدا می کند.
نوآوری جستجو دائمی برای پیدا کردن روشی تازه چه در زمینه محصولات و چه بر نوع نگرش است.
انسان های موفق و خلاق تمایل به ریسک پذیری دارند، اهل مبارزه و از شکست نمی ترسند، شخصیت کارافرینی دارند و تمایل دارند شرکتی را تاسیس کنند، تا یک محصول جدید، ایده جدید را به جامعه ارائه دهند.
آن ها توانایی دیدن چیزها در یک نظر نو و غیر معمول و تغییرات و مسائلی که دیگران نمی بینند و به آن توجهی ندارند را دارند.
یکی از ویژگی های بشر، میل به کشف و ساختن چیزهای جدید و نو است و انسان در طول پیدایش خود همیشه درحال جستجوی ایده های جدیدی برای اهداف خود بوده است، اگر چه هر روز و همیشه انسان ها در حال کشف هستند، و برای آن ها پایانی ندارد، ایده های نو تا زمانی که به اجرا در نیایند هیچ ارزشی به همراه نخواهد داشت، دنیا در حال گذر از عصر صنعتی به عصر دانش و آی تی است، با وجود نیاز های مردم و تمایل انسان ها به محصولات جدید و نو و شدت فضای رقابتی بین شرکت ها، هر یک نیاز دارند که نوآور در صنعت خود باشند، چرا که در آینده منبع اصلی درآمد زایی، نوآوری و خلق محصولات جدید است.
(( کسی که رویاهای بزرگ نداشته باشد به جاهای بزرگ نمی رسد.))
