منابع عزت نفس کدام است؟ در این مقاله سعی داریم به منابع عزت نفس بپردازیم.
در درس قبل خواندیم که پذیرفته شدن و زندگی بر اساس باورها و استانداردهای شخصی و اجتماعی دو منبع از چهار منبع اصلی عزت نفس هستند. در این درس با دو منبع دیگر نیز آشنا خواهیم شد.
منابع عزت نفس – قدرت یا توانایی تاثیر گذاری
وقتی اطرافیان، مخصوصا اعضای خانواده و دوستان ، برای نظر ما ارزش قائل باشند و پیشنهاداتمان را جدی بگیرند، عزت نفسمان افزایش خواهد یافت.
یکی از قدرتمند ترین نیاز های بشر نیاز به تاثیر گذار بودن است. اینکه اثری از خود به جای بگذاریم، یا اینکه بتوانیم بهبودی در وضعیت جهان ایجاد کنیم قطعا هم باعث می شود ارزیابی مثبتی از توانایی خود در مواجهه با چالش های زندگی داشته باشیم و هم اینکه خود را انسان ارزشمندی ببینیم. از این رو افزایش عزت نفس نتیجه ی طبیعیِ تاثیر گذاری است.
بالعکس، وقتی حرفهایمان شنیده نمی شود، یا بی اهمیت از کنار نظراتمان می گذرند، حضورمان جدی گرفته نمی شود و احساس می کنیم قادر نیستیم تاثیری در وضعیت موجود ایجاد کنیم به شدت از عزت نفسمان کاسته میشود.
اپشتین و کوپراسمیت از واژه ی قدرت یا Power برای این مفهوم استفاده کرده اند. اما کریستوفر مراک واژه ی تاثیرگذاری یا Influence را به عنوان جایگزین مناسب تری پیشنهاد می دهد.
واژه ی قدرت تا حدی معنای منفی با خود به همراه دارد اما تاثیر گذاری قدری خنثی تر است. باید دقت داشته باشیم که معنای قدرتمند بودن در اینجا به هیچ وجه به معنی تسلط داشتن و زور گفتن به دیگران نیست بلکه تاثیر گذاری در سرنوشت خودمان و زندگی دیگران است. نکته ای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که :
وقتی زندگی دیگران را تخریب کنیم یا آنها را به کارهایی دعوت کنیم که برخلاف اصول اخلاقی و اعتقادی خودمان است، قطعا تاثیر گذار بوده ایم، اما آیا این این تاثیر گذاری میتواند به عزت نفس ما کمک کند؟
دستاورد ها Achievements
طبیعتا هرچه مقیاس دستاورد ها بزرگتر باشد تاثیر آن در افزایش عزت نفس بیشتر است. اما نکته ای که در این میان بسیار اهمیت دارد و البته کاملا بدیهی است ، این است که دست آوردها برای افراد مفاهیمی کاملا شخصی هستند. بدین معنی که ممکن است کاری که برای یک نفر کاملا طبیعی و از روی عادت صورت می گیرد برای فرد دیگر یک دست آورد به حساب بیاید.
نواختن یک آهنگ ساده برای یک کودک 5 ساله ی آماتور قطعا یک دست آورد است اما همان آهنگ برای یک نوازنده ی حرفه ای دست آورد محسوب نمی شود.
یا حتی ممکن است گاهی ما دست آورد هایی داشته باشیم که آن ها را نادیده بگیریم، یا با تغییر نگرشمان برخی اتفاقات زندگی را به صورت یک دست آورد درک کنیم.
فردی که دریک خانواده ی مبتلا به اعتیاد به دنیا می آید و رشد می کند اما خودش درگیر اعتیاد نمی شود، ممکن است فراموش کند که این درواقع یک دست آورد بوده است.
در دوره ی شخصیت شناسی توانا ، مفاهیم تئوری انتخاب را بررسی کردیم. در درس نیازهای اساسی انسان ها، در باره ی نیاز به قدرت توضیحاتی داده ایم که بی شباهت به دو منبع عزت نفس که در این درس مرور کردیم نیستند. ویلیام گلاسر معتقد است یکی از نیاز های اساسی بشر نیاز به تحت کنترل داشتن امور زندگی و پیشرفت و شکوفایی است. توصیه میکنیم نگاهی به این درس نیز داشته باشید.
