چند پرسش درباره انگیزش، همدلی و مهارت اجتماعی در هوش هیجانی

انگیزش، در واقع نیرو و انرژ ای است که به ما کمک می کند تا به نتایج مثبت برسیم و حتی در مواجه با گرفتاری ها و مشکلات به دنبال اهداف خود باشیم، همچنین به ما قدرت می دهد تا تاثیرات منفی هیجانات خود را کنترل کنیم و حتی هنگامی که حالت هیجانی ما منفی است، به شیوه ای مثبت عمل کنیم.

هرچه هوش هیجانی ما بالاتر باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که انگیزش قوی تری در ما برای رفع مشکلات به وجود آید. انگیزش در ما نیرو و انرژی ایجاد می کند تا به نتایج مثبت دست پیدا کنیم و با مشاهده ی اولین علائم شکست در برابر مشکلات و گرفتاری ها تسلیم نشویم، همچنین در جست و جوی عوامل احتمالی و افزایش تلاش خود برای بهبود شرایط، به یک پیامد منفی واکنش مثبت نشان دهیم  و در رویارویی با گرفتاری ها نیز به دنبال اهداف خود باشیم.

در زندگی اجتماعی، یعنی جایگاهی که ما زندگی می‌کنیم، هیچ‌ کدام از ما نمی‌توانیم بگویم که فقط خودم مهم هستم و فقط اهداف، نیاز‌ها و خواسته‌های من، اولویت دارند،  زیرا  افرادی که این شیوه را برای زندگی در اجتماع انتخاب می‌کنند به اختلال خود محوری و خودشیفتگی دچار هستند. زندگی در جامعه دارای آداب مخصوص به خود می باشد که اگر آن ها را نادیده بگیریم هرج و مرج و آشفتگی پیش می‌آید.

سطح انگیزش ما چقدر است؟ تاثیر مهارت اجتماعی بر هوش هیجانی

برای پاسخ به این سوال، باید به سوالات زیر پاسخ دهیم:

۱. چگونه خودمان را ترغیب کنیم؟

اهداف خود را به چالش بکشیم.

۲. چگونه به یک مشکل واکنش نشان  می دهیم؟!

برای حل آن به سرعت اقدام می کنیم یا آن را به عنوان شکست می پذیریم و کناره گیری می کنیم.

۳. توانایی خود را در فهم و درک مشکلات چگونه ارزیابی می کنیم؟!

آیا آن ها را موانعی می بینیم که ما را از پا در می آورند یا مشکلات را چالش هایی می بینیم که می توانیم بر آن ها غلبه کنیم؟!

۴. هنگامی که شرایط برای دیگران خوب پیش نمی رود، توانایی خود را برای انگیزش به آن ها چقدر بالا ارزیابی می کنیم؟!

زمانی که افراد با مشکلات رو به رو می شوند آیا خودمان را قادر به راهنمایی آن ها می دانیم؟

5. تا چه اندازه « انتقاد » باعث تهییج ما می شود؟!

آیا انتقاد ما را مصمم می کند که مسئولیت شرایط را بر عهده بگیریم و آن را اصلاح کنیم یا باعث می شود احساس افسردگی و سرشکستگی داشته باشیم؟

تاثیر همدلی در هوش هیجانی

همدلی، ظرفیت درونی است که موجب می شود حالت ذهنی و احساسی طرف مقابل را تشخیص داده و درک کنیم. ویلست، همدلی را ” مهارت ذاتی” می دانست، اما اکنون بیشتر متخصصان باور دارند که همدلی و ارتباط همدلانه مهارتی آموختنی است.

برای همدلی باید بتوانیم احساسات طرف مقابل را شناسایی کنیم و از نظر احساسی خودمان را جای طرف مقابل قرار دهیم. هر انسانی زمانی می تواند با کسی همدلی کند که هیجانات خود را تشخیص دهد و همچنین آن ها را شناسایی کند و بپذیرد. اگر هر انسانی نسبت به احساساتی که تجربه می کند، آگاه باشد و آن ها را تشخیص دهد، توانایی خود را برای همدلی بیان کرده و نشان داده است.

به پرسش های زیر پاسخ دهیم:

• وقتی نقطه نظرات طرف مقابل در تعارض با نظر ما قرار می گیرد، تا چه حد به نظرات او اهمیت می دهیم؟!

• تا چه اندازه شنونده ی خوبی برای حرف های دیگران هستیم و می توانیم مطمئن باشیم که آن ها را درک کرده ایم و در هنگام لزوم آن مساله را بررسی می کنیم؟!

• توانایی خود را در این مورد چگونه ارزیابی می کنیم؟ چقدر می توانیم مشکلات دیگران را قبل از آن که چیزی به ما بگویند؛ درک کنیم؟! در واقع میزان فراست (دانایی و هوش ) خود را چگونه ارزیابی می کنیم؟!

• تا چه اندازه  می توانیم به طرف مقابل این اطمینان را بدهیم که مشکل او را درک کرده ایم و هیجانات و احساسات آن ها را تایید می کنیم؟!

• اگر کسی درباره رخدادی تاسف بار در زندگی اش به عنوان مثال، مرگ یکی از اقوام یا ورشکستگی مالی صحبت کند تا چه حدی می توانیم احساسات آن ها را درک کنیم؟ آیا احساس ناراحتی می کنیم یا بی درنگ به دنبال راه حل بر می آییم؟!

مهارت همدلی در هوش اجتماعی

 از مهارت‌های مهمی که هر یک از ما در زندگی اجتماعی باید به‌دست آوریم، مهارت همدلی است، یعنی یاد بگیریم که در جمع منافع گروه بر منافع فرد اولویت دارد یا یاد بگیریم که در  یک جمع تاثیر متقابل وجود دارد و هر رفتار ما، بر تمامی جامعه تاثیر گذار است، پس قبل از هر رفتاری باید خود را جای جمع بگذاریم و آسیب‌هایی که ممکن است که به جمع بزنیم را به حداقل برسانیم. 

کسانی که مهارت یکپارچگی و انسجام درونی در هوش هیجانی را کسب می‌کنند به اخلاق مداری بالایی می‌رسند، زیرا میان رفتار، گفتار و نیت افراد یکپارچگی وجود خواهد داشت. این افراد اگر حرفی بزنند، خلاف آن رفتار نمی کنند، آن ها با رفتار اخلاقی خود در جامعه اعتماد و اعتبار کسب می‌کنند. آن ها کار را به درستی انجام می‌دهند، حتی اگر منافعی برای آن ها نداشته باشد، این افراد حتی اگر موقعیت خود را از دست بدهند باز هم به اصول و ارزش‌های اخلاقی خود پایبند می‌مانند. 

نقش مهارت های اجتماعی و هوش هیجانی

مهارت های اجتماعی خوب، اهمیت بسیاری دارند، زیرا مهارت های هوش هیجانی را در کنار یکدیگر قرار می دهند و سطح تعامل اجتماعی ما نشان گر هوش اجتماعی ما است. انسان ها موجوداتی اجتماعی هستند و فقدان مهارت های اجتماعی خوب و متعادل می تواند به انزوا، اضطراب و افسردگی منجر شود. مهارت های اجتماعی خوب کمک  می کند تا آدم های جالب و مفید را ملاقات کنیم، هم چنین شغل مورد نظر خود را به دست آوریم و در کار، ارتباطات و سایر موارد پیشرفت کنیم.

با پاسخ به پرسش های زیر خود را ارزیابی کنیم:

۱. هنگامی که با دیگران هستیم چقدر می توانیم درک کنیم که چه زمانی تا چه اندازه درباره ی خودمان صحبت کنیم؟!

۲. تا چه حدی می توانیم در موقعیت های اجتماعی که غریبه ها حضور دارند، آرامش خود را حفظ کنیم و در سطحی قابل تحمل از اضطراب باقی بمانیم؟!

۳. تا چه اندازه شنونده ی خوبی هستیم و آن را تا چه حد بالا ارزیابی می کنیم؟!

۴. در موقعیت های اجتماعی، هنگامی که سکوت ناراحت کننده ای اتفاق می افتد، تا چه حدی می توانیم آن ها را کنترل کنیم؟ آیا مضطرب می شویم و نمی دانیم چطور خلاء موجود را پر کنیم؟ یا به خوبی می توانیم به شیوه ای معقولانه فضای حاکم را تغییر دهیم؟!

۵. تا چه اندازه می توانیم با افراد خجالتی، ارتباط برقرار کنیم و آن ها را با جمع همراه کنیم؟! آیا می کوشیم او را از حالت خجالت بیرون آوریم؟! یا برای دور شدن از افراد خجالتی، بهانه ای می یابیم و از آن ها فاصله می گیریم؟

۶. هنگامی که صحبت می کنیم یا گوش می دهیم، چقدر خوب می توانیم تماس چشمی برقرار کنیم؟! اگر در گذشته در این مورد فکر نکرده ایم، از این توانایی خود آگاه شویم.

به طور کلی در این مقاله به انگیزش و همدلی و مهارت اجتماعی در هوش هیجانی اشاره کرده ایم.

مقالات مرتبط به این نوشتار :