4 مهارت اصلی در پرورش هوش هیجانی + چگونه هوش هیجانی خود را تقویت کنیم؟

 هوش هیجانی باعث تقویت روابط ما با خودمان و اطرافیان ما می‌شود، استفاده از هوش هیجانی به ما کمک می کند تا در تحصیلات و شغل خود به موفقیت برسیم، زیرا هوش هیجانی باعث بهبود فرآیند تصمیم گیری می‌شود، بنابر این هر کسي که هوش هیجانی بالاتري دارد، در زندگي موفق تر خواهد بود، زیرا بخش عمده اي از زندگي در ارتباط با خود و ديگران سپري مي‌شود، پس هوش هيجاني نقش تعیین کننده ای در موفقیت فردی و اجتماعی دارد.

مطالب زیر به ما کمک می کند تا درک بهتری از چهار مهارت هوش هیجانی به دست آوریم:

۱. شناسایی هیجانات

هیجانات شامل اطلاعاتی می شود که ما را از حوادث مهمی که در دنیای پیرامون جریان دارد، مطلع می سازد. ما می کوشیم این هیجانات را در خود و دیگران به درستی شناسایی کنیم تا عملکردی درست داشته و به طوری موثری ارتباط برقرار کنیم.

۲. کاربرد هیجانات

طرز تفکر ما و این که درباره ی چه چیزهایی فکر می کنیم، تحت تاثیر احساسات ما خواهد بود. احساسات ما به حوادث به وجود آمده جهت می دهند و ما را آماده می کنند در صورت لزوم واکنش نشان دهیم، همچنین به ما قدرت می دهند تا افکار خود را به طور مناسب به کار ببریم تا مشکل را برطرف کنیم.

۳. درک هیجانات

هیجانات رخدادهای تصادفی نیستند، بلکه تحت تاثیر عوامل مهمی قرار دارند. هنگامی که با هیجانات بیشتر آشنا می شویم، می توانیم از آن ها برای درک راحت تر حوادث پیرامون خود استفاده کنیم.

۴. کنترل هیجانات

هیجانات، دربرگیرنده ی اطلاعات هستند و بر افکار ما تاثیر می گذارند، زیرا به کمک آن ها می توانی فرمان را به ذهن برسانیم و بدن عمل خود را آغاز کند، بنابراین آن ها را در استدلال های هوشمندانه خود به کار می بریم و مشکل را حل می کنیم. اگر هیجانات خوشایند یا ناخوشایند باشند، پذیرای آن هستیم و راهبردهایی را انتخاب می کنیم که میزان هوشمندی احساسات ما را نشان می دهد.

[aparat id=”y87cg”]

برای درک بیشتر و بهتر مفهوم هوش هیجانی و مهارت های چهارگانه آن داستانی را باهم می خوانیم

صف صندوق فروشگاه طولانی و طولانی تر می شد. مارگارت، نفر هشتم بود و از آن فاصله نمی توانست ببیند چه خبر شده است، اما هنگامی که مسئول فروشگاه را مطلع کردند تا صندوق را بررسی کند، دریافت باید زمانی طولانی منتظر بماند، پس عصبانی شد، اما فکر کرد که کاری از دستش بر نمی آید و صندوق دار مقصر نیست، بنابراین با رضایت خاطر به کسی که در پشت سر او قرار داشت لبخند زد و نشریه ای را از روی پیشخوان کنارش برداشت و در حال ورق زدن و نگاه کرد بود، اما پس از چند دقیقه متوجه داد و فریاد در ابتدای صف شد.

فردی شروع به داد و فریاد کرد و همه ی مسائل را ناشی از بی کفایتی صندوق دار و مسئول فروشگاه می دانست، او می گفت:” نمی توانید صندوق را درست کنید؟ نمی بینید چقدر صف طولانی شده؟ من باید به قرار ملاقاتم برسم . واقعا شرم آور است! ”  صندوق دار و مسئول فروشگاه معذرت خواستن و توضیح دادند که صندوق دچار مشکلی شده و از کنترل آن ها خارج است و تمام تلاش شان را می کنند تا مشکل برطرف شود. آن ها به آن مرد پیشنهاد کردند به صندوق دیگری برود، اما این پیشنهاد مرد را عصبانی تر کرد، “چرا باید به صندوق دیگری بروم !؟  اگر به صندوق دیگری بروم؛ وقتم بیشتر گرفته می شود و تمام بعدازظهرم خراب می شود. دیگر از این جا خرید نمی کنم و به طور کتبی به مدیریت فروشگاه شکایت خواهم کرد.” با چنین رفتاری چرخ دستی  پر از خریدش را رها کرد و با عصبانیت از فروشگاه خارج شد!، اما لحظاتی بعد سه اتفاق افتاد.

صندوق دار دیگری، صندوق خود را برای مشتریان به ویژه مشتریانی که منتظر مانده بودند، باز کرد. صندوق خراب شده نیز به کار افتاد و مسئول فروشگاه برای مشکل پیش آمده معذرت خواست، همچنین به مارگارت و کسانی که در صف معطل شده بودند، یک بن خرید به ارزش پنج پوند داد.

مارگارت خوشحال بود، زیرا هم برای خرید مواد غذایی تخفیف گرفته بود و هم دو دستور پخت غذا از نشریه آموخته بود و با خانمی که در صف منتظر بود دوست شد، به طور اتفاقی متوجه شد که آن ها در یک باشگاه بدمینتون بازی می کنند و دوباره یکدیگر را ملاقات خواهد کرد، او از صندوق دار تشکر کرد و لبخند حاکی از قدر دانی دریافت کرد. مارگارت با این فکر که چطور برخی اوقات شرایط خوب پیش می رود،فروشگاه را ترک کرد، در مقابل، مرد عصبانی نه تنها خرید نکرد، بلکه بن تخفیف هم دریافت نکرده و به خاطر تجربه ی وحشتناک خود از خرید با خشم و عصبانیت با افراد برخورد کرد، او شب را خیلی بد خوابید و صبح را با سر درد بیدار شد.

خوب حالا با توجه به آن چه آموخته ایم و با استفاده از مفهوم هوش هیجانی، درباره ی این اتفاق فکر کنیم. کدام یک از ویژگی های هوش هیجانی که قبلا مطرح شد در این داستان وجود دارد؟! چه کسی این ویژگی را به کار برد؟!

مارگارت عصبانیتش را تشخیص داد، آن را کنترل کرد و در مقابل شرایط پیش آمده عصبانی نشد و همدلانه برخورد کرد، او خودش را با خواندن نشریه و صحبت با فرد دیگری سرگرم کرد، ولی در مقابل، مرد عصبانی قادر نبود هیجاناتش را کنترل کند و مهارت های اجتماعی ضعیفی داشت. این داستان مثالی از هوش هیجانی و اثری است که می تواند بر زندگی روزمره ما داشته باشد.

“کسی که کم هوش تر و تحریک پذیر تر است، آزار دهنده تر نیز است.”

5 روش‌ برای تقویت هوش هیجانی

بیشتر ما انسان ها  فکر می کنیم هوش هیجانی یک مهارت ذاتی است، اما با تکنیک‌های مختلف می‌توانیم این نوع از هوش را تقویت کنیم و به پرورش آن بپردازیم.

1. راجع به احساسات خود و دیگران فکر کنیم

خود آگاهی و آگاهی اجتماعی از پایه‌های اصلی هوش هیجانی محسوب می‌شود، پس برای این که بتوانیم نسبت به این موضوع آگاهی بدست آوریم، باید به سوالاتی در مورد خود و دیگران فکر کرده و برای آن ها پاسخی مناسب پیدا کنیم. فکر کردن به سوالات مختلف به ما در مدیریت احساسات و تصمیم‌ گیری صحیح کمک خواهد کرد.

 2. قدر‌دان باشیم

همه ما انسان ها دوست داریم از طرف دیگران تایید و تشویق شویم، پس بهتر است به رفتار دیگران توجه کنیم، نقاط قوت آن‌ها را بشناسیم و به خاطر کارهای خوب آن ها قدردان باشیم. انجام این عمل باعث می‌شود هر انسانی به بهترین نسخه از خود تبدیل شود.

3. عذرخواهی کنیم

شجاعت عذر خواهی کردن را داشته باشیم، در واقع این نشانه فروتنی ما است که باعث محبوبیت ما می‌شود. البته عذرخواهی کردن همیشه به معنی گناه کار بودن نخواهد بود، بلکه نشان می‌دهد چقدر برای آن روابطه ارزش قائل هستیم.

4. ببخشیم و فراموش کنیم

کینه توزی نه تنها برای ما فایده ای ندارد، بلکه ناراحتی ما را بیشتر می کند و این تنها ما هستیم که با هر بار یادآوری این موضوع بیشتر رنج می‌کشیم، پس بهتر است دیگران را ببخشیم و روح خود را آزاد کنیم تا آینده‌ی بهتری داشته باشیم.

5. از انتقاد بهره ببریم

وقتی دیگران از ما انتقاد می‌کنند ناراحت نشویم، بلکه آن را فرصتی برای دانستن طرز تفکر دیگران در ارتباط با خود بدانیم، انتقاد در واقع فرصتی برای یادگیری است، پس به کمک آن می توانیم به بهبود خود و شناخت دیگران بپردازیم.

مقالات مرتبط با این نوشتار :